Wikipedia:Prinsipio

Benvegnesti inte ła Wikipedia Vèneta

L'ençiclopedia lìbara
andove tuti i połe cołaborar.

Serca inte łe 69 289 voxe, stae scriveste da 36 211 cołaboradori. Version mòbiłe Version stàndar

Co 69 289 voxe en łéngua Vèneta
e 36 211 utense notae

• Come notarse
• Portałi temàdeghi
• Guida
• Jùtame
• Ciàcołe

• 
  Istòria
  Regio X Venetia et Histria

  Ła Regio X Venetia et Histria ła zera una de łe regiones co łe cuałe Augusto el ga dividesto ła Itàlia sirca inte el 7 d.C.
  Łe denominasion de łe rejon augustee łe zera solché numarałi, e soło łe fonte acadèmeghe del dì de uncò łe costuma atribuir al nome uficiałe roman on ajetivo che dizegna el teritorio. A ła rejon ghe zé stà zontà l'ajetivo Venetia, par via dei vèneti, ła popołasion che vivea inte ła zona oncora prima dei romani, mentre Histria el ze on nome de chel divien da ła tribù iłìrega dei histri.
  El teritorio se stendea dal'Ada al Tajamento, oltre che mucia parta del Carso, l'Istria.
  Ła Venetia ła jera ła parta abità dal pópoło pałeovèneto dal cual ła tołe el nome, on pópoło zà conosesto ai greghi
  
  Lezi ła voze...

  Cervantes Jáuregui

  

  Cervantes Jáuregui

• 
  Imàzene in rezalto
  Ła definision de Repùblega marinara ła se dòpara in rełasion a serte sità costiere (de ła penìzoła italiana ma anca no), che intrà el z e el zII secolo łe ga godesto de on perìodo de prosperità econòmega par via de łe so atività comersałi, inte on cuadro de larga autonomia pułìtega. In zènere, la definision ła se rifarise in partegołar a cuatro sità italiane: Amalfi, zènoa, Piza e Venèsia.
  Oltre che ste cuatro, che le ze le pi famose, ghe zera anca altre sità che łe godea inte ła istesa manjiera de l'indipendensa (co on goerno autònomo soto forma de repùblega ołigàrchega, un so scheo, un so ezèrsito, etc.), łe gavea partesipà a łe Crozade, łe gavea na flota de navi e la gavea fònteghi (o sia boteghe-magazini andove véndar łe merse) inte i vari porti del Mediteràneo, e par tute ste motivasion łe połe èsar ritegneste anca łore repùbleghe marinare. Intrà ste cuà, ghe ze Gaeta, Ancona, Trani, Raguza e Noli. Par Venèsia la denomenasion de Repùblega Marinara ła ze seguramente scursadiva, ma efetivamente ła ze stà una de ste cuà, siben che anca cavedałe de on inpero.

  imàzene del dia

  

  Cervantes Jáuregui

• 
  Zughi
  Scachi

  I scachi i ze un zugo da toła stratèzego par do persone che el se zuga so na scachiera. Cadaun zugador el ga sedaze pedine: uno łe ga bianche (cheło che el move par primo), che l'altro łe ga negre. Par vìnsare on zugador el ga da darghe scaco mato a che l'altro.
  El tèrmano el divien da ła łéngua ositana e catełana escac, che el deriva a so olta dal persian شاه, Shah, "re", pasà forsi traerso on indatamento arabo eš-šāq, co ła zonta de l'articoło e ła trasformasion de ła fricativa persiana in ocluziva.
  
  Lezi ła voze..

  imàzene del dia

  

  Cervantes Jáuregui

Lo savéito che?

Alberto I Canfrancesco de la Scala dito Cangrande I (Verona, 9 de marso 1291 – Trevixo, 22 de lujo 1329) el xe sta uno dei pì brai Siori de Verona. El se ga metesto in presa a ła testa de l'exèrsito de Verona e el ga concuistà in pochi ani Vicensa, Trevixo, Feltre, Pàdoa, Màntoa e Bresa. A eło ghe se ga da inpropiar on mùcio de monumenti de rara bełesa a Verona. El Poeta Dante Alighieri el xe stà so òspite par tri ani, co el finia de scrìvar ła Divina Comedia.

Lexi ła voxe...

On provèrbio a ócio

Can scotà da l'acua calda ga paura de cueƚa freda.

On testo a ócio

“ Hà da viver le belle, e le brutte,     E per questo ghe voi ben a tutte.     D’Amore la fortuna     Un poco per una     Ghe n’hà da gustar. Fioli cari tiolè ’l mio conseggio,     Se quella xe bona,     Quell’altra xe meggio,     Tutti i vezzi dell’arte amorosa     No se puol co’ una sola gustar. „

Giorgio Baffo, Opere di Giorgio Baffo

9 de majo del 2024

Uncó i ze 522 ani

Cristoforo Cołonbo el dasa ła Spagna par el so cuarto e ùltemo viajo inte el Novo Mondo

Uncó i ze 176 ani

Finise ła bataja de Cornuda intrà łe truppe pontefise e chełe austrìaghe. Ła ze ła prima fołe bataja in nome de l'Itàlia, concludesta co ła carga de cavałeria e l'intiero sacrifiso dei Dragoni pontèfeghi

Uncó i ze 74 ani

Robert Schuman el prezenta ła Declarasion Schuman, ideada da Jean Monnet che ła portarà al Tratà CECA. Sta declarasion ła taca el procedimento d'integrasion eoropea, par el cuało el 9 de majo el vien festejà ufisalmente dal 1985 cofà Dì de l'Eoropa.

Uncó i ze 12 ani

Barack Obama el se s-cera in favor del matrimònio intrà persone de l'isteso seso, divegnendo el primo presidente dei Stati Unii d'Amèrica a dirse a favor de sta sorte de union

I festejaminti par el Dì de ła Vitòria a Mosca el 9 de majo 2005

Ócio!: Premetindo che ła łéngua vèneta no ła ga oncora on stàndar bel-ché definio e che ła ga de consevensa pì de na variante, par capirse tuti mejo e réndar i artìcułi de Wikipèdia na cołesion de conceti ai cuałi tuti i połe farghe ingreso, se ga fato-sù de łe convension de scritura che, tegnendo fede a ła Grafia Vèneta Internasionałe Moderna, łe rende ła ensiclopedia pì omozènea.

• Vuto partesipar? Lezi i regołaminti de fondamento de ła nostra ensiclopedia, e rispeta ła wikiquette; notarse ze consejà ma no obligatorio.
• Vuto provar? Lezi come scrìvar na voxe.
• Gheto bezogno de on juto? Varda łe istrusion o fa na domanda al sporteło informasion.
• Vuto entrar inte ła nostra comunità? Lezi el nostro periòdego e varda i cati virtuałi dei Wikipediani.
• Vuto un spàsio Web? Descuerzi come métare Wikipedia sol to sito (agràtis!).
• Jùtene scrìvare łe voze che tute łe Wikipedie łe gavarìa da ver.
• Cosa ghene penseo de Wikipedia? Scrivìvine el vostro parer

[[Ajuto:Ajuto |Juto]]

[[Juto:Convension de scritura |Convension de scritura]]

[[Juto:FAQ |FAQ]]

[[Juto:Glosario |Gaƚepin tècnego del Wikipedian]]

.

Wikipedia e i so projeti fradeƚi multiłengua: