Bressa

Brèsa (LMO) Brèsa
comun Brèsa – Stema
Vista de ła çità dal castel
Dati aministrativi
Stato	Itałia
Rejon	Lombardia
Provincia	Bresa – stema Bresa
Sìndico	Emilio Del Bono (PD) dal 10/06/2013
Teritorio
Coordinae	45°32′20″N 10°13′13″E
Altitudine	149 m s.l.m.
Superfise	90,34 km²
Abitanti	195 568 (30-11-2014)
Densità	2 164,8 ab./km²
Frasion	Fornaci, Sant'Eufemia, San Polo, Stocchetta
Comuni confinanti	Borgosatoło, Botiçin, Bovezo, Castel Meła, Castenedoło, Çełatica, Cołebeato, Concexio, Flero, Gusago, Nave, Rezato, Roncadełe, San Zeno Navijo
Altre informasion
Còd. postałe	25121-25136
Prefiso	030
Fuxo orario	UTC+1
Còdexe ISTAT	017029
Còd. catasticałe	B157
Targa	BS
Cl. sismega	3
Nome abitanti	bresani
Patrono	Santi Faustin e Giovita e Angela Merici
Dì de festa	15 de fevraro
Soranome	Ła Łeonesa
Locałixasion
Brèsa Brèsa
Poxisione de el comun de Brèsa 'nte ła omonima provinsia
Sito istitusionałe

Piasa Loggia

Brèsa (Brèsa in diałeto bresán, Brescia in tałian, Brixia in łatin) xe un comun suparzó de 190 000 aneme, caołuogo de ła Provinsia de Brèsa e seconda sità de ła Łonbardia par numaro de aneme. Ła se cata 'nte ła zona orientał de ła Łonbardia, jiusto 'ndo sbóca ła Val Tronpia.

Istòria

Brèsa ła xe nasùa 'ntel 1200 v.C. cuando i Łiguri i concuista el nord ovest de ła pianura padana e i fortifega el Cołe Cidneo, 200-300 ani dopo i Vèneti antighi i riva in Orobia e Bresa deventa na sità vèneta. 'Ntel XI secoło v.C. ła xe stà invadesta dai Gałi Çenomani e 'ntel II secoło dai Romani, che 'ntel 7 d.C. i ła ga metésta 'nte ła neonasùa Regio X Venetia et Histria, cusìta ła popołasión ła torna venetica.

Dopo ła fin del Inpero Roman Brèsa vien invadesta prima dai Ostrogoti e po dai Łongobardi e in fin dal Sacro Roman Inpero, dal XII secoło ła xe un común autonomo che vien de novo invadesto dai Visconti.

'Ntel XV secoło Brèsa vien ciapà rento da ła Republica Vèneta 'nte ła cuae ga fato parte fin a ła so fin, 'ntel 1797. El masimo splendor de Brèsa xe rivà co ła Repùblica Vèneta, en sto periodo ła sità xe diventà un gran sentro culturał soratuto par ła muxica, sità pì rica de ła atuał Łonbardia e vien fate grandi opare de costrusión, come ła ricostrusión de łe mura e del Castel.

'Ntel 1797 Brèsa vien invadesta da Napołeon, po pasa soto 'l Inpero Austriaco 'ntel Rejo Łonbardo-Vèneto e 'ntel 1860 vien invadesta dal Rejo d'Itałia.

Soçetà

Cultura

Ła cultura Bresana, e de tuta l'Orobia, xe considerà da ła major parte dei studioxi łonbarda, co grandi influense vènete, ma molti ła considerà vèneta, co na propria deversità oroba, par ła so orixine venetica e ła so storia co ła Serenìsima che ła ga tanto influensà e venetixà.

Łéngoe

Oltre al tałian, łéngoa uficiał en tuta Itałia, a Bresa, e 'ntel Bresán se parla come prima łéngoa el diałeto bresán, conpagno a ła łéngoa vèneta.

Sinbołi

File:Brescia-Stemma.png

stema de Brèsa

El sinboło de Brèsa, fin dal XV secoło xe el Łeon, axuro en canpo arxento, che riciama el łigame col Vèneto e ła so visinansa storega e culturał co sto quà. El bomò xe "Brixia Fidelis" soè "Brèsa Fedeł" (a ła Repùblica Vèneta).

Anca se el soranome Łeonesa, dà a ła sità da Giosuè Carducci, fa pensar che el Łeon sinboło de Brèsa sie femena, xe mas-cio e voł ricordar queo Vèneto.

Personałità łigae a Bressa

• El Romanin, pitor