Bresa

Brèsa comun
(LMO) Brèsa
File:Brescia-Stemma.png
Vista de ła sità dal castel
Locałixasion
Stato	Itàlia
Rejon	Lombardia
Provinsa	Bresa
Aministrasion
Sìndico	Emilio Del Bono
Teritorio
Coordinae	45°32′20″N 10°13′13″E
Altitudine	149 m s.l.m.
Superficie	90,34km²
Rezidenti	196 745 (1° xenaro 2018) −263 (2017)
Densità	2 164,8 ab./km²
Frasion	Fornaci, Sant'Eufemia, San Polo, Stocchetta
Comuni confinanti	Borgosatoło, Botiçin, Bovezo, Castel Meła, Castenedoło, Çełatica, Cołebeato, Concexio, Flero, Gusago, Nave, Rezato, Roncadełe, San Zeno Navijo
Altre informasion
Còd. postałe	25121-25136
Prefiso
Soranome	017029
Còdaxe catastałe	B157
Targa	BS
Cl. sismega	xona 3 (sismisità basa)
Nome abitanti	bresani
Patrono	Santi Faustin e Giovita e Angela Merici
Dì de festa	15 de fevraro
Ła Łeonesa
Carte interative
Sito istitusionałe

Piasa Loggia

Brèsa (Brèsa in diałeto bresán, Brescia in tałian, Brixia in łatin) xe un comun suparzó de 190 000 aneme, caołuogo de ła Provinsia de Brèsa e seconda sità de ła Łonbardia par numaro de aneme. Ła se cata inte ła zona orientał de ła Łonbardia, jiusto 'ndo sbóca ła Val Tronpia.

Istòria

Bresa ła xe nasùa inte el 1200 v.C. cuando i Łiguri i concuista el nord ovest de ła pianura padana e i fortifega el Cołe Cidneo, 200-300 ani dopo i Vèneti antighi i riva in Orobia e Bresa deventa na sità vèneta. Inte el XI secoło v.C. ła xe stà invadesta dai Gałi Çenomani e inte el II secoło dai Romani, che inte el 7 d.C. i ła ga metésta inte ła neonasùa Regio X Venetia et Histria, cusìta ła popołasion ła torna venetica.

Dopo ła fin del Inpero Roman Bresa vien invadesta prima dai Ostrogoti e po dai Łongobardi e in fin dal Sacro Roman Inpero, dal XII secoło ła xe un común autonomo che vien de novo invadesto dai Visconti.

Inte el XV secoło Bresa vien ciapà rento da ła Republica Vèneta inte ła cuae ga fato parte fin a ła so fin, inte el 1797. El masimo splendor de Bresa xe rivà co ła Repùblica Vèneta, in sto periodo ła sità xe diventà un gran sentro culturał soratuto par ła muxica, sità pì rica de ła atuał Łonbardia e vien fate grandi opare de costrusión, come ła ricostrusion de łe mura e del Castel.

Inte el 1797 Bresa vien invadesta da Napołeon, po pasa soto el Inpero Austriaco inte el Rejo Łonbardo-Vèneto e inte el 1860 vien invadesta dal Rejo d'Itałia.

Sosiedà

Cultura

Ła cultura Bresana ła xe oroba, de matrixe łonbarda, co influense vènete par ła so istoria, prima, co ła Regio X Venetia et Histria, e po co ła Republega Vèneta.

Łéngue

Oltra al taian, łéngua ofisiał in tuta Itaja, a Bresa, e inte el Bresán se parla diaeto bresan.

Sinbołi

File:Brescia-Stemma.png

stema de Brèsa

El sinboło de Brèsa, fin dal XV secoło xe el Łeon, axuro in canpo arxento, che riciama el łigame col Vèneto e ła so visinansa storega e culturał co sto quà. El bomò xe "Brixia Fidelis" soè "Bresa Fedeł" (a ła Repùblica Vèneta).

Anca se el soranome Łeonesa, dà a ła sità da Giosuè Carducci, fa pensar che el Łeon sinboło de Bresa sie femena, xe mas-cio e voł ricordar queo Vèneto.

Personałità łigae a Bresa

• El Romanin, pitor

Note

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Bressa
• el detien schemi gràfeghi so