Gresa
rimandamento da Gresia| Gresa | |||
| (EL) Ελληνική Δημοκρατία (FR) République hellénique | |||
| |||
 | |||
| Eleftheria i thanatos | |||
| Dati aministradivi | |||
|---|---|---|---|
| Nome conpleto | Ελλάδα | ||
| Nome ufisiałe | (EL) Ελλάδα, (EL) Ελλάς e (EL) Ελληνική Δημοκρατία | ||
| Łéngue ufisiałi | Łéngoa greca e Demotic Greek | ||
| Cavedałe | Atene | ||
| Pułìtega | |||
| Cao de Stato | Presidente | ||
| Cao de Goerno | Kyriakos Mitsotakis | ||
| Entrada inte el ONU | 25 de otobre 1945 1 | ||
| Entrada inte ła UE | 1° de xenaro 1981 | ||
| Superfise Totale | 131 957km² | ||
| % de łe àcue | 0,86 | ||
| Popołasion | |||
| Viventi | 10 760 421 (2017) | ||
| Taso de fertiłità | 1,3 (2014) | ||
| Xiografia | |||
| Continente | Eoropa | ||
| Confini | |||
| Fuxo orario | UTC +2 | ||
| Economia | |||
| Valuta | Euro | ||
| ISU | 0,87 (2014) | ||
| Vàrie | |||
| Còdaxi ISO 3166 | GR, GRC, 300 | ||
| TLD | .gr | ||
| Prefiso tełefònego | +30 | ||
| Sigla targa automobiłìstega | GR | ||
| Ino nasionałe | Imnos is tin Eleftherian | ||
| Festa nasionałe | 25 de marso | ||
| Carte interative | |||
 | |||
| Sito istitusionałe | |||
 | |||
Ła Gresa, oficialmente Repulica Ełenega (in greco Ελληνική Δημοκρατία), ła xe un stado del sud Eoropa.
Ła confina a nordovest co l'Albania, a nord co ła Masedonia e co ła Bulgaria, a nordest co ła Turchia.
Zeografia[canbia | canbia el còdaxe]
La ga na Suparficie de 131 957 km², de łi cuałi 106 778 km² de terafèrma e 25 166 km² de ìzołe.
La Gresa la xe formada da na parte continental e da da sirca 2000 ìzołe catae intei mari Jonio a ovest e Egeo a est.
la parte continental la conprende el toco meridional de la penìzoła balcanega, che a so volta ła xe formada da un mucio de penìzołe conpagne, come ła penìzoła Calcidega, del'Atica e del Peloponeso.
Ła longhesa total dei confini terestri ła xe de 1 215,5 km.
Orografia[canbia | canbia el còdaxe]
L'entrotera el xe par l'80% montagnoso e par el 20% ocupà da pianure.
La caena del Pindo, prolongamento de le Alpe Dinareghe, el nasse in Albania e el se slarga in direzion sud-est, intrà Epiro e Tesaja.
La caena dei monti Rodopi ła se cata a nord-est che se slarga da ovest a est al confin intrà Gresa e Bulgaria.
Ghe xe anca un mucio de caéne ìzołae, come el Monte Ołinpo (2911 m, el Monte Parnaxo[1] e el Monte Taigeto, in Pełoponexo.
Altri mónti inportanti i xe i Monti Acarnaniani, Aenos, Agia Dynati nell'ìzoła di Cefalonia, Agkistro, Aigaleo o Egaleo, Arachnaia, Monti Artemissio, Aroania o Chelmos, Askio, Attavyros.
En Tesaja se cata łe Meteore, de łe formasion de piera sora de łe cuałi inte el Medioevo i xe stà fati dei monasteri.
Parché el teritorio greco el ga un mucio de mónti, xe siguro che łe pianure łe xe poche.
Ła pianura pì inportante ła xe fata dal basin pianegiante de ła Tesaja, sèvito da cheło de ła Masedonia; łe pì pìcene łe xe visin a ła costa.
Idrografia[canbia | canbia el còdaxe]
El stato greco se fasa interamente sul mar e no existe miga parte del teritorio nasional chel sia distanto pì de 137 km da ła costa.
Ła conformasion de łe coste ła xe bastansa iregołar co numaroxe frastagiadure, tra łe cuałi ghe xe i gòlfi de Corinto e Egina,[2], Patraso, Salonichi, Mesenia, Łaconia, Argòłide, Casandra, Hagiu òrus e de Orfani.
In total ghe xe 15 021 chilometri de coste.
La costa jònega la xe bassa e paludosa. Quele egee e meridionale, le xe alte e pierose.
In total ghe xe pì de 1 500 ìzołe, che łe se divide in arcipèłaghi:
- a nord ovest ghe xe quel de łe Ìxołe Jonie (tra łe cuałi: Corfù, Zante, Lefcas, Ìtaca e Sefałonia)
- a sud se cata Candia, ła pì granda de łe ìzołe greche
- a sud est, Rodi e łe ìzołe visine, catàe vanti a ła costa de ła Turchia, łe costituise el Dodecanexo, e łe divide el mar Egeo dal Mediteraneo oriental
- 'ntel'Egeo se cata el Negroponte, visin al'Àtica, łe Spòrade e łe Grandi Egee (Lemno, Lesbo, Chio e Samo).
I fiumi greghi i ga un parcorso curto e dificil e i xe de caratare torentizio, donca la so portada la varia par piovosità e stagion.
Intra i fiumi pì inportanti ghe xe:
- l'Aliakmonas, el fiume pì longo de la Gresa (297 km)[3]
- l'Achelòos, el secondo fiume par longhezza[4]
- el Peneiòs, che el nasse da la caena montagnosa del Pindo e el xe el principal fiume de la Tessagia[3]
- l'Axios, che el nasse da la Masedonia [5][6]
- el Strimòn[6]
- el Néstos[6]
- l'Arachthos[6]
- l'Evròtas[6]
- el Màrisa o Ebro, che el fa da confin co la Turchia[6]
Altri fiumi i xe: Penelos, Mestae.
Intra i laghi pì inportanti ghe xe:
- Lago Trichonida 96 km².
- Lago Volvi 70 km².
- Lago Vegoritis 54 km².
- Lago de Prespa 39 km².[7]
Istoria[canbia | canbia el còdaxe]
Int'el 1967 la zera deventada na ditadura. Int'el 1974 la xe tornada a eser na democrazia.
Giografia połitega[canbia | canbia el còdaxe]
La xe na Republica democratega.
Rento de la Gresa ghe xe anca el teritorio semi-autonomo del Mónte Athos.
Divixion aministrative[canbia | canbia el còdaxe]
La se divide in 13 periferie (περιφέρειες, perifereies).
|
 |
Demografia[canbia | canbia el còdaxe]
La ga 10 655 989 abitanti.
Cultura[canbia | canbia el còdaxe]
Mistrà e Mónte Athos łi xe patrimoni mondiałi de ła umanità.
Note[canbia | canbia el còdaxe]
- ↑ Vèro noti dal'antighidà. Int'el Ołinpo ghe zera tuti i dèi, int'el Monte Parnaxo dove ghe zera łe 9 muxe che ła dava na man par łe arte.
- ↑ divixi dal' Istmo de Corinto
- ↑ 3,0 3,1 sboca inte el mar Egeo e el xe intieramente grego
- ↑ sboca sul mar Jonio
- ↑ dove el ga el nome de Vardar
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 sboca inte el mar Egeo e i vien da de altri stai
- ↑ parte greca, totale 3,28 km²
Altri projeti[canbia | canbia el còdaxe]
Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Gresia
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg)
|
Stati par indice de svilupo uman |
||
| Cuel prima | Cuel daspò | |
| Repùblega Ceca | 29° posto | Brunei |
| Controło de autorità | VIAF (EN) 131265011 · ISNI (EN) 0000 0004 0555 2357 · LCCN (EN) n80046090 · GND (DE) 4022047-3 · BNF (FR) cb118727476 (data) · NDL (EN, JA) 00562473 · WorldCat Identities (EN) n80-046090 |
|---|