Gresia
| Grecia | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Motto: Ελευθερία ή Θάνατος Eleftherìa i thànatos[1] | |||||||||
|
| |||||||||
| Informasion | |||||||||
| Nome par intiero: | Ελλάδα | ||||||||
| Nome ufisiałe: | Ellinikí Dhimokratía (Repùblega Ełenega) | ||||||||
| Łéngoa uficiałe: | greco | ||||||||
| Cavedal: | Atene (3 761 810 ab. / 2001) | ||||||||
| Polìtega | |||||||||
| Governo: | Repubblica parlamentare | ||||||||
| Capo de stato: | Prokopis Pavlopoulos | ||||||||
| Capo de governo: | Alexis Tsipras | ||||||||
| Indipendensa: | 25 de marso 1821 | ||||||||
| Ingreso a l'ONU: | 25 de otobre 1945 1 | ||||||||
| Area | |||||||||
| Totale: | 131 940 km² | ||||||||
| Pos. nel mondo: | 94° | ||||||||
| % delle acque: | 0,86 % | ||||||||
| Popolasion | |||||||||
| Totałe: | 10 665 989 ab. (2004) | ||||||||
| Pos. nel mondo: | 70° | ||||||||
| Densità: | 82 ab./km² | ||||||||
| Giografia | |||||||||
| Continente: | Europa | ||||||||
| Fuxo oràrio: | UTC +2 | ||||||||
| Economia | |||||||||
| Vałuta: | Euro | ||||||||
| Varie | |||||||||
| TLD: | .gr | ||||||||
| Prefiso tełef.: | +30 | ||||||||
| Sigla autom.: | GR | ||||||||
| Ino nasionałe: | Imnos Is Tin Eleftherian | ||||||||
| Festa nasionałe: | 25 de marso | ||||||||
|
| |||||||||
| 1È uno dei 51 Stati che hanno dato vita all’ONU nel 1945. | |||||||||
Ła Gresia, oficialmente Repulica Ełenega (in greco Ελληνική Δημοκρατία), ła xe un stado del sud Eoropa.
Ła confina a nordovest co l'Albania, a nord co ła Masedonia e co ła Bulgaria, a nordest co ła Turchia.
Indice
Zeografia[canbia | canbia el còdexe]
La ga 'na Suparficie de 131 957 km², de łi cuałi 106 778 km² de terafèrma e 25 166 km² de isole.
La Grecia la xe formada da 'na parte continental e da da sirca 2000 isole catae intei mari Jonio a ovest e Egeo a est.
la parte continental la conprende el toco meridional de la penisola balcanega, che a so volta ła xé formada da un mucio de penìxołe conpagne, come ła penìxoła Calcidega, del'Atica e del Peloponeso.
Ła longhesa total dei confini terestri ła xé de 1 215,5 km.
Orografia[canbia | canbia el còdexe]
L'entrotera el xe par l'80% montagnoso e par el 20% ocupà da pianure.
La caena del Pindo, prolongamento de le Alpe Dinareghe, el nasse in Albania e el se slarga in direzion sud-est, fra Epiro e Tesaja.
La caena dei monti Rodopi ła se cata a nord-est che se slarga da ovest a est al confin fra Gresia e Bulgaria.
Ghe xé anca un mucio de caéne ixołae, come el Monte Ołinpo (2911 m, el Monte Parnaxo[2] e el Monte Taigeto, en Pełoponexo.
Altri mónti inportanti i xé i Monti Acarnaniani, Aenos, Agia Dynati nell'isola di Cefalonia, Agkistro, Aigaleo o Egaleo, Arachnaia, Monti Artemissio, Aroania o Chelmos, Askio, Attavyros.
En Tesaja se cata łe Meteore, de łe formasion de piera sora de łe quałi 'ntel Medioevo i xé stà fati dei monasteri.
Parché el teritorio greco el gà un mucio de mónti, xé siguro che łe pianure łe xé poche.
Ła pianura pì inportante ła xé fata dal basin pianegiante de ła Tesaja, sèvito da cheło de ła Masedonia; łe pì pìcene łe xé visin a ła costa.
Idrografia[canbia | canbia el còdexe]
El stato greco se fasa interamente sul mar e no existe miga parte del teritorio nasional chel sia distanto pì de 137 km da ła costa.
Ła conformasion de łe coste ła xé bastansa iregołar co numaroxe frastagiadure, tra łe quałi ghe xé i gòlfi de Corinto e Egina,[3], Patraso, Salonichi, Mesenia, Łaconia, Argòłide, Casandra, Hagiu òrus e de Orfani.
In total ghe xe 15 021 chilometri de coste.
La costa jònega la xe bassa e paludosa. Quele egee e meridionale, le xe alte e pierose.
In total ghe xe pì de 1 500 ìxołe, che łe se divide en arcipèłaghi:
- a nord ovest ghe xé quel de łe Ìxołe Jonie (tra łe quałi: Corfù, Zante, Lefcas, Ìtaca e Sefałonia)
- a sud se cata Candia, ła pì granda de łe ìxołe greche
- a sud est, Rodi e łe ìxołe visine, catàe vanti a ła costa de ła Turchia, łe costituise el Dodecanexo, e łe divide el mar Egeo dal Mediteraneo oriental
- 'ntel'Egeo se cata el Negroponte, visin al'Àtica, łe Spòrade e łe Grandi Egee (Lemno, Lesbo, Chio e Samo).
I fiumi greghi i ga un parcorso curto e dificil e i xe de caratare torentizio, donca la so portada la varia par piovosità e stagion.
Intra i fiumi pì inportanti ghe xe:
- l'Aliakmonas, el fiume pì longo de la Grecia (297 km)[4]
- l'Achelòos, el secondo fiume par longhezza[5]
- el Peneiòs, che el nasse da la caena montagnosa del Pindo e el xe el principal fiume de la Tessagia[4]
- l'Axios, che el nasse da la Masedonia [6][7]
- el Strimòn[7]
- el Néstos[7]
- l'Arachthos[7]
- l'Evròtas[7]
- el Màrisa o Ebro, che el fa da confin co la Turchia[7]
Altri fiumi i xe: Penelos, Mestae.
Intra i laghi pì inportanti ghe xe:
- Lago Trichonida 96 km².
- Lago Volvi 70 km².
- Lago Vegoritis 54 km².
- Lago de Prespa 39 km².[8]
Istoria[canbia | canbia el còdexe]
Int'el 1967 la gera deventada na ditadura. Int'el 1974 la xe tornada a eser na democrazia.
Giografia połitega[canbia | canbia el còdexe]
La xe na Republica democratega.
Rento de la Grecia ghe xe anca el teritorio semi-autonomo del Mónte Athos.
Divixion aministrative[canbia | canbia el còdexe]
La se divide in 13 periferie (περιφέρειες, perifereies).
|
 |
Demografia[canbia | canbia el còdexe]
La ga 10 655 989 abitanti.
Cultura[canbia | canbia el còdexe]
Mistrà e Mónte Athos łi xe patrimoni mondiałi de ła umanità.
Note[canbia | canbia el còdexe]
- ↑ Libartà o morte
- ↑ Vèro noti dal'antighidà. Int'el Ołinpo ghe gera tuti i dèi, int'el Monte Parnaxo dove ghe gera łe 9 muxe che ła dava na man par łe arte.
- ↑ divixi dal' Istmo de Corinto
- ↑ 4,0 4,1 sboca inte'l mar Egeo e el xe intieramente grego
- ↑ sboca sul mar Jonio
- ↑ dove el ga el nome de Vardar
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 sboca inte'l mar Egeo e i vien da de altri stai
- ↑ parte greca, totale 3,28 km²
Altri projeti[canbia | canbia el còdexe]
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg)
|
Stati par indice de svilupo uman |
||
| Cuel prima | Cuel daspò | |
| Republica Ceca | 29° posto | Brunei |
