Nèpal

Nèpal
(NE) सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल (EN) Federal Democratic Republic of Nepal (FR) la République démocratique fédérale du Népal
Sayaun thunga phool ka
Mother and Motherland are Greater than Heaven
Dati amministrativi
Nome completo	Republica federal democratega de el Nèpal
Nome ufficiale	सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल Saṅghīya lokatāntrika gaṇatantra Nepāla
Lingue ufficiali	népałexe
Capitale	Kathmandu
Politica
Capo di Stato	Presidente
Capo di Governo	Khadga Prasad Oli Primo ministro
Ingresso nell'ONU	14 de disembre 1955
Superficie Totale	147 181,25km²
% delle acque	2,8
Popolazione
Abitanti	29 400 000 (de lułio 2017)
Taso de fertiłità	2,222 (2014)
Geografia
Continente	Axia
Confini	Republica Popołare Cinexe India
Fuso orario	UTC +5:45
Economia
Valuta	Rupia nepałexe
PIL (nominale)	24472013233.847 (2017)
PIL pro capite (nominale)	849 (2017)
PIL (PPA)	79194307766 (2017)
ISU	0.574 (2017)
TFT	2,7 (2011)
Consumo energetico	0,008 kWh/ab. anno
Varie
Codici ISO 3166	NP, NPL, 524
TLD	.np
Prefisso tel.	+977
Sigla autom.	NEP
Festa nazionale	28 de majo
Carte interative
Sito istitusionałe

El Nèpal el xe un stato del'Axia.
El confina a nord co ła Cina e a sud co ła India.

Giografia

El xe un Stato pien de montagne: rento el teritorio nepałéxe ghe xe un bel toco de l'Himalaya co gran parte dei munti pi alti al móndo, incluxo l'Everest.
Indando da nord a sud se cata el alto Himalaia, co sime fina a 8000 m., el medio Himalaia co sime fin a 2000 m., łi Siwalik, e el ła pianura de el Terai, estrema parte setentrional de cheła de el Gange.

Łi fiumi prinsipałi łi xe da ovest a est Ghāghara (o Gogra), Gandak e Kosi, tuti afluenti de sanca de el Gange.

El teritorio el xe in bona parte coverto da foreste.

El clima el xe tropical int'el sud de el paexe, el xe fortemente influensà da łi monsoni; indando verso nord, co el aumento de cuota el pasa a un clima de montagna.

Istòria

• Intra el V e el II sec. a.C. el paexe el jera abità da popołasion dedite a el ałevamento. El xe sta introdoto el budixmo
• Intra el IV e el VIII sec. ła popołasion Nevara de ła vałe de Catmandu łi adota ła siviltà indiana.
• a partir da el XIII sec. el resto de el paexe el vien cołonixà da łi indo-nèpałexi, co ła ecesion de łe vałi de el nord ocupae da łi tibetani
• intra el 1744 e el 1780 ła dinastia Gurkha unise el paexe.
• int'el 1816 co el tratà de Sugauli el divien un protetorà britanego
• intra el 1846 e el 1951 el poter el vien exersità da łi primi ministri de ła dinastia Rana
• int'el 1923 el paxe el divien formalmente indipendente da el Regno Unìo.
• inte łi ani '90 e '00 el paexe se segnà da una serta instabiłità social e połitega che porta a ła formasion de łi partidi połiteghi e a łe prime ełesion plurałiste.
• Int'el 2008 ła asenblea costituente ła ga canbià el ordinamento de el stato da na monarchia costitusional inte 'na republica federal.

Połitega

El xe 'na Republica fedaral.
Ła costitusion népałexe ła risal a el 2007.

El poter executivo el xe detegnuo da el Presidente che ło exersita tramite un Primo Ministro.
El poter łegislativo el xe detegnuo da na asenblea costituente de 601 menbri ełeti el 10 de avril 2008. Ła maxoria de sti raprexentanti łi fa parte de el Partio Comunista de el Népal (maoisti); altri partii inportanti łi xe el Congerso népałexe (drita) e el Partio Comunista de el Népal (marcsisti-łeninisti unifegai).
El poter judisial el xe esersità da ła Corte Suprema.

Cultura

El Nèpal el xe l'ùnico Stato che no 'l ga na bandiera né quadrà né retangołare: l'è fata da du triàngołi soraposti.