Salta al contegnùo

Zibiltera

Pending
Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.
Zibiltera
Gibraltar (en)
Gibraltar (es) Cànbia el vałor in Wikidata
Bandiera Stema
Bandiera Stema
Someja
someja aerea in agosto


InoGod Save the King Cànbia el vałor in Wikidata
Bomò«Montis Insignia Calpe»
«Badge of the Rock of Gibraltar»
«Знак на Гибралтарската скала»
«Bathodyn Craig Gibraltar» Cànbia el vałor in Wikidata
EpònemoTariq ibn Ziyad (it) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Pozision

Map

36°08′24″N 5°21′00″W / 36.14°N 5.35°W36.14; -5.35Coordinae: 36°08′24″N 5°21′00″W / 36.14°N 5.35°W36.14; -5.35

ContinenteEuropa
Teritòrio reclamà daSpanja[1] e Rènjo Unìo Cànbia el vałor in Wikidata
Statobandiera Regno Unìo
Cavedałe de

Capitałe  Zibiltera Cànbia el vałor in Wikidata
Popołasion
Totałe34 003 (2020) Cànbia el vałor in Wikidata
863 (2014)
Densità4 969,02 hab./km²
Demònemo zibilterino o zibilterina o zibilterini, zibilterine ,   Edit this at Wikidata
Idiomainglezo Cànbia el vałor in Wikidata
Zeografia
Àrea6,843 km² Cànbia el vałor in Wikidata
Bagnà daMar de Alborán (it) Traduzi, Baja de Algeciras e mar Mediteràneo Cànbia el vałor in Wikidata
Altitùdene11 m Cànbia el vałor in Wikidata
Rente a
Dati istòreghi
Avegnimento ciave
Dì festivo
Organizasion pułìtega
Òrgano lejislativoParlamento de Zibiltera (it) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Sovrano del Regno Unito (it) Traduzi Cànbia el vałor in WikidataCarlo III (8 de setenbre del 2022) Cànbia el vałor in Wikidata
Primo Ministro de Zibiltera Cànbia el vałor in WikidataFabian Picardo (it) Traduzi (9 de disenbre del 2011) Cànbia el vałor in Wikidata
Menbro de
Economia
Monedasterlina de Zibiltera Cànbia el vałor in Wikidata
Còdazi de identifegasion
ISO 3166-1GI Cànbia el vałor in Wikidata GIB Cànbia el vałor in Wikidata 292 Cànbia el vałor in Wikidata
Fuzo oràrio
Domìnio de primo liveło.gi
Prefiso tełefònego+350 Cànbia el vałor in Wikidata
Tełèfono d'emerzensa
Preza ełètrega
Premi
Istòrego

Sito webgibraltar.gov.gi Cànbia el vałor in Wikidata

MusicBrainz: dd59627f-9549-3408-9a4a-65f7ba546290


Zibiltera o Gibiltera[5]ła xe un Teritorio da Mar del Regno Unìo, inte ła Eoropa meridional, postà inte ła banda meridional de ła Penìzoła Ibèrica.
Ła confina sol che co ła Spagna a nord via tera, a sud via mar. Ła xe xusto a nord de Ceuta[6] e poco distante da el Maroco.

Etimołoxia

[canbia | canbia el còdaxe]

El nome el vien da l'àrabo جبل طارق, Jabal Ṭāriq o Gebel al-Tariq (łiterlamente Montagna de al-Taric)[7] el primo omo che ła ga catà e conquistà par i arabi int'el 711.

Xeografia fixega

[canbia | canbia el còdaxe]

Ła ocupa el omonemo Promontorio de Gibiltera, un masiso calcareo alto fin a 426 m.

A ovest l'è bagnà da ła Baja de Algeciras o de Gibiltera; a est dal Mar Mediteraneo; sud da łe aque del Stréto de Gibiltera.

Ła xe stada teritorio fenicio, cartaginexe, roman e arabo.

Ła xe stada ocupada da i spagnołi int'el 1462.

Ła xe deventà britànica in perpetuo inte el 1713 che ła Spagna l'acetava de dar par senpre ła Roca de Gibiltera al Regno Unìo. El tratato el stabiłìa anca na xona neutrałe su l'istmo intrà Gibiltera e Spagna.
Col pasar dei ani i ingleixi i avéa spostà el confin pi a nord ocupando progresivamente na parte de ła xona neutra. A ła fin anca ła Spagna el ga ocupà el resto de ła xona neutra e cusì se ga creà un confin de fato andove che se cata ła frontiera moderna.

Durante ła Secónda Guera Mondiałe l'è stà na baxe angloamericana inportante e anca dopo el ga mantegnùo inportansa stratègica par el controło del pasajo intrà Mar Mediteraneo e Oceano Atlàntico.

Xeografia połitega

[canbia | canbia el còdaxe]

Par sècołi l'è stà na baxe goernà da miłitari po dopo l'è stà proclamà Cołonia sóto el comando de un Goernador nominà dal Regno Unìo.

Dal 1969 ła ga na Costitusion che ghe garantise l'autogoerno, mentre el Regno Unìo el mantien ła gestion de ła połìtica èstera e ła diféxa.
El Goernador el fa da raprexentante del Regno Unìo ma el poter lejislativo el xe in man al Parlamento Locałe che el nòmina anca el Goerno (poter executivo). Ghe xe anca un sistema giudisiario autònomo baxà sul sistema ingléxe.

Col tenpo l'è stà abità da ingleixi, spagnołi, ebrèi e da genoveixi disendenti dei pescadouri che i gavéa méso sù caxa a Gibiltera dopo l'arivo dei Ingleixi.
Al dí de anco ła stragran parte dei abitanti ła se consìdara "gibilterani".

Gałeria de someje

[canbia | canbia el còdaxe]
  1. URL de refarensa: https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2070.html.
  2. URL de refarensa: https://www.interpol.int/Member-countries/World. Editor: Interpol. Data de consultasion: 7 de disenbre del 2017.
  3. voze de refarensaiec.ch.
  4. voze de refarensaiec.ch.
  5. o sevente altre grafie Xibiltera
  6. ła sità autònoma spagnoła su ła costa del nordàfrica
  7. Tariq ibn Zeyad
  8. in inglexe Moorish Castle






Controło de autoritàVIAF (EN125501644 · ISNI (EN0000 0001 2165 9435 · LCCN (ENn81103161 · GND (DE4020965-9 · BNF (FRcb14011467j (data) · BNE (ESXX451339 (data) · WorldCat Identities (ENn81-103161


Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Zibiltera&oldid=1175625"