Wikipedia:Prinsipio

Benvegnesti inte ła Wikipedia Vèneta

L'ençiclopedia lìbara
andove tuti i połe cołaborar.

Serca inte łe 69 288 voxe, stae scriveste da 36 238 cołaboradori. Version mòbiłe Version stàndar

Co 69 288 voxe en łéngua Vèneta
e 36 238 utense notae

• Come notarse
• Portałi temàdeghi
• Guida
• Jùtame
• Ciàcołe

• 
  Istòria
  Regio X Venetia et Histria

  Ła Regio X Venetia et Histria ła zera una de łe regiones co łe cuałe Augusto el ga dividesto ła Itàlia sirca inte el 7 d.C.
  Łe denominasion de łe rejon augustee łe zera solché numarałi, e soło łe fonte acadèmeghe del dì de uncò łe costuma atribuir al nome uficiałe roman on ajetivo che dizegna el teritorio. A ła rejon ghe zé stà zontà l'ajetivo Venetia, par via dei vèneti, ła popołasion che vivea inte ła zona oncora prima dei romani, mentre Histria el ze on nome de chel divien da ła tribù iłìrega dei histri.
  El teritorio se stendea dal'Ada al Tajamento, oltre che mucia parta del Carso, l'Istria.
  Ła Venetia ła jera ła parta abità dal pópoło pałeovèneto dal cual ła tołe el nome, on pópoło zà conosesto ai greghi
  
  Lezi ła voze...

  Cervantes Jáuregui

  

  Cervantes Jáuregui

• 
  Imàzene in rezalto
  Ła definision de Repùblega marinara ła se dòpara in rełasion a serte sità costiere (de ła penìzoła italiana ma anca no), che intrà el z e el zII secolo łe ga godesto de on perìodo de prosperità econòmega par via de łe so atività comersałi, inte on cuadro de larga autonomia pułìtega. In zènere, la definision ła se rifarise in partegołar a cuatro sità italiane: Amalfi, zènoa, Piza e Venèsia.
  Oltre che ste cuatro, che le ze le pi famose, ghe zera anca altre sità che łe godea inte ła istesa manjiera de l'indipendensa (co on goerno autònomo soto forma de repùblega ołigàrchega, un so scheo, un so ezèrsito, etc.), łe gavea partesipà a łe Crozade, łe gavea na flota de navi e la gavea fònteghi (o sia boteghe-magazini andove véndar łe merse) inte i vari porti del Mediteràneo, e par tute ste motivasion łe połe èsar ritegneste anca łore repùbleghe marinare. Intrà ste cuà, ghe ze Gaeta, Ancona, Trani, Raguza e Noli. Par Venèsia la denomenasion de Repùblega Marinara ła ze seguramente scursadiva, ma efetivamente ła ze stà una de ste cuà, siben che anca cavedałe de on inpero.

  imàzene del dia

  

  Cervantes Jáuregui

• 
  Zughi
  Scachi

  I scachi i ze un zugo da toła stratèzego par do persone che el se zuga so na scachiera. Cadaun zugador el ga sedaze pedine: uno łe ga bianche (cheło che el move par primo), che l'altro łe ga negre. Par vìnsare on zugador el ga da darghe scaco mato a che l'altro.
  El tèrmano el divien da ła łéngua ositana e catełana escac, che el deriva a so olta dal persian شاه, Shah, "re", pasà forsi traerso on indatamento arabo eš-šāq, co ła zonta de l'articoło e ła trasformasion de ła fricativa persiana in ocluziva.
  
  Lezi ła voze..

  imàzene del dia

  

  Cervantes Jáuregui

Lo savéito che?

Chipilo ła xe na sità picenina che ła se cata a 12 km al Sud de ła sità de Puebla, in Mèsego. La xe a 2150 metri sora el niveło del mar. El so nome ofisial el xe Chipilo de Francisco Javier Mina. El nome, par chełi orixenari de Chipilo, el xe chipilegni. Ła xe stada fondada inte el 2 de otobre del 1882 da imigrai vèneti provegnenti de l'àrea pedemontana. Na majoransa ła deriva da Seguxin (TV).

Lexi ła voxe...

On provèrbio a ócio

Can scotà da l'acua calda ga paura de cueƚa freda.

On testo a ócio

“ TODERO: Nissun fa gnente in sta casa. Mio fio xe un alocco; le donne no gh’ha giudizio. Se no fusse quel bon galantomo de sior Desiderio, poveretto vu. Son vecchio; certe fadighe no le posso più far; gramo mi, se nol fusse elo; el xe un omo attento, el xe un omo fedel, el xe nato in tel paese dove che son nato anca mi; el xe anca, alla lontana, un pochettin mio parente; avanti che mora, lo voggio beneficar. Ma no voggio miga, per beneficarlo elo, privarme mi: che son vecchio, xe vero, ma posso viver ancora dei anni assae; ghe n’è dei altri che xe arrivai ai cento e quindese, ai cento e vinti, e no se sa i negozi come che i possa andar. Troverò ben mi la maniera de beneficarlo senza darghe un bezzo del mio. Velo qua. No vôi per altro che el creda che gh’abbia bisogno de elo, no vôi che el se insuperbissa. Lo voggio beneficar; ma vôi che el laora, e che el se sfadiga. „

Carlo Goldoni, Sior Todero brontolon

13 de majo del 2024

Uncó i ze 178 ani

Guera Mèsego-Stati Unii: i Stati Unii i declara guera al Mèsego

Uncó i ze 136 ani

El Braziłe el abolise ła s-ciavitù

Uncó i ze 66 ani

Durante na vìzita a Caracas, in Venesueła, l'àuto del vicepresidente dei Stati Unii Richard Nixon, ła vien tacada da demostranti anti-americani.

Uncó i ze 56 ani

Parize: manifestasion de ła sanca ła raduna 800.000 persone. El ze el scumìsio del Majo franseze

India, l'italiana Sonia Maino, védova de Rajv Gandhi, ła vinse łe elesion in India. Pochi dì dopo, parò, ła renunsarà a ła candidatura a l'incargo de prima ministra par łe so orìzani foreste in favor de Manmohan Singh, ełezesto prèmier el 19 de majo

Ócio!: Premetindo che ła łéngua vèneta no ła ga oncora on stàndar bel-ché definio e che ła ga de consevensa pì de na variante, par capirse tuti mejo e réndar i artìcułi de Wikipèdia na cołesion de conceti ai cuałi tuti i połe farghe ingreso, se ga fato-sù de łe convension de scritura che, tegnendo fede a ła Grafia Vèneta Internasionałe Moderna, łe rende ła ensiclopedia pì omozènea.

• Vuto partesipar? Lezi i regołaminti de fondamento de ła nostra ensiclopedia, e rispeta ła wikiquette; notarse ze consejà ma no obligatorio.
• Vuto provar? Lezi come scrìvar na voxe.
• Gheto bezogno de on juto? Varda łe istrusion o fa na domanda al sporteło informasion.
• Vuto entrar inte ła nostra comunità? Lezi el nostro periòdego e varda i cati virtuałi dei Wikipediani.
• Vuto un spàsio Web? Descuerzi come métare Wikipedia sol to sito (agràtis!).
• Jùtene scrìvare łe voze che tute łe Wikipedie łe gavarìa da ver.
• Cosa ghene penseo de Wikipedia? Scrivìvine el vostro parer

[[Ajuto:Ajuto |Juto]]

[[Juto:Convension de scritura |Convension de scritura]]

[[Juto:FAQ |FAQ]]

[[Juto:Glosario |Gaƚepin tècnego del Wikipedian]]

.

Wikipedia e i so projeti fradeƚi multiłengua: