13 de majo
Inpostasion de letura
zenaro · febraro · marso · apriłe · majo 2024
· zugno · lujo · agosto · setenbre · otobre · novenbre · disenbre | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Me
|
Zi
|
Ve
|
Sa
|
Do
|
Lu
|
Ma
|
Me
|
Zi
|
Ve
|
Sa
|
Do
|
Lu
|
Ma
|
Me
|
Zi
|
Ve
|
Sa
|
Do
|
Lu
|
Ma
|
Me
|
Zi
|
Ve
|
Sa
|
Do
|
Lu
|
Ma
|
Me
|
Zi
|
Ve
|
||
← | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | → |
El 13 de majo el ze el 133° dì dal scumìsio de l'ano drio del całendàrio gregorian e el 134° inte i ani bizesti. Par rivar al cao de l'ano ghe vołe oncora 232 dì.
Avegnimenti
[canbia | canbia el còdaxe]- 1277 – Decreto de Mehmet Bey de Karaman (Karamanoglu Mehmet): el turco el devien łéngua ufisale dei Selzusidi.
- 1568 – Bataja de Langside: łe forse de Maria Stuarda, rezina de Scòsia, łe vien dezemade da na confederasion de protestanti scosezi, guidai da Jàcomo Stewart (conte de Moray), so fracełastro
- 1607 – Jamestown (Virginia) ła vien stabiłia cofà cołònia ingleza
- 1619 – El statista ołandeze Johan van Oldenbarnevelt el vien zustisià a L'Aia, dopo èsar sta incolpà de tradimento
- 1779 – Guera de sucesion bavareza: i mediatori rusi e fransezi col Tratà de Teschen, i negòsia ła fin de ła guera.
- 1787 – El capitan Arthur Phillip el dasa Portsmouth, Inghiltera co ùndazei nave inpienie de inprezonai, par fondar na cołònia penałe in Austràlia
- 1830 – L'Ecuador el ciapa l'indipendensa
- 1846 – Guera Mèsego-Stati Unii: i Stati Unii i declara guera al Mèsego
- 1848 – Prima esecusion de l'ino nasionałe finlandezo (el Maamme)
- 1861 – Guera de secesion americana: ła rezina britànega Vitòria ła emana un "proclama de neutrałità", che el reconose i Stati Confederai d'Amèrica cofà gaventi derito a ła bełizeransa
- 1864 – Guera de secesion americana: bataja de Rezaca – ła bataja ła taca co el zenerale unionista William Tecumseh Sherman che el va verso Atlanta
- 1871 – Itàlia, el parlamento el aprova ła Leje de łe Guarentigie
- 1880 – A Menlo Park (New Jersey), Thomas Edison el fa el primo test de na ferovia ełètrega
- 1888 – El Braziłe el abolise ła s-ciavitù
- 1909 – Parte da piasałe Loreto a Miłan el primo Giro d'Italia, 8 tape par 2448 km, el vinsarà Luigi Gana
- 1912 – Inte el Regno Unio, i vien fondai i Royal Flying Corps (uncó Royal Air Force)
- 1913 – Igor' Ivanovič Sikorskij el devien ła prima persona a piłotar un aeroplan cuadrimotore.
- 1917 – Trè picenini contadini i rifarise de ver vedesto ła Beata Vèrzene Maria sora un else, a Cova da Iria arente de Fátima, Portogało
- 1939 – El parte da Anburgo el tranzatlàntego St. Louis co drento 963 èzułi ebrei.
- 1940
- Seconda guera mondiałe: La Zermània nazista ła scumìsia ła concuista de ła Fransa, co łe trupe todesche łe traversa ła Mosa. Winston Churchill el pronunsa el so conosesto discorso so "sàngue, lagreme, fadiga e suor" davanti a ła Càmara dei comuni britànega.
- La rezina Gulielmina dei Paezi Basi ła scanpa a l'invazion nazista e ła se sposta in Gran Bretagna. La prinsipesa Juliana ła porta i so fiołi in Cànada, par seguresa
- 1943 – Seconda guera mondiale: l'Afrika Korps todesco e łe trupe italiane in Nordàfrica, i se rende a łe forse liae
- 1950 – inte el sircuito de Silverstone ła tołe el via ła prima gara de Fòrmula 1 de ła storia; el tìtoło mondiałe el ndarà a l'italian Nino Farina
- 1958
- Durante na vìzita a Caracas, in Venesueła, l'àuto del vicepresidente dei Stati Unii Richard Nixon, ła vien tacada da demostranti anti-americani.
- Fransa, insuresion dei paracadutisti de Alzeri, ła nase ła Cuinta Repùblega franseze, co Pierre Pflimlin primo ministro e Charles de Gaulle presidente
- El vien notà el màrchio del Velcro
- 1960 – Ła prima scałada del Dhaulajri, sètima sima pì alta del mondo
- 1968 – Parize: manifestasion de ła sanca ła raduna 800.000 persone. El ze el scumìsio del Majo franseze
- 1969 – Scontri rasiali a Kuala Lunpur, Malaysia, dopo devegnesti conosesti cofà Insidenti del 13 de majo
- 1976 – Pol Pot el vien nomenà primo ministro de ła Canboza
- 1978 – Itàlia, ła entra in vigor ła Leje Basaglia, che ła abolise i manicomi
- 1981 – Mehmet Ali Ağca el tenta de sasinar Papa Joani Poło II in Piasa San Piero a Roma
- 1985 – El sìndaco de Filadelfia, el ghe órdena a ła połisia de entrar inte ła sede del grupo radegałe MOVE, par métar fin a un confronto. La polisia ła tira un ordigno esplozivo inte ła sede, fazendo morir 11 menbri del MOVE e desfando łe caze de 250 rezidenti inte l'inséndio che vien provocà
- 1996 – Inte el Bangladesh, viołenti tenporałi e tornado i fa morir sirca 600 persone
- 1998 – Dopo de ła seconda tornada de test nucleari indiani, i Stati Unii e el Japon i inpone sansion econòmeghe a ła nasion
- 1999 – Itàlia: Carlo Azeglio Ciampi el devien el dèzemo presidente de ła Repùblega Italiana
- 2004 – India, l'italiana Sonia Maino, védova de Rajv Gandhi, ła vinse łe elesion in India. Pochi dì dopo, parò, ła renunsarà a ła candidatura a l'incargo de prima ministra par łe so orìzani foreste in favor de Manmohan Singh, ełezesto prèmier el 19 de majo
Nasesti
[canbia | canbia el còdaxe]Morti
[canbia | canbia el còdaxe]Feste e recorense
[canbia | canbia el còdaxe]Sivili
[canbia | canbia el còdaxe]Rełijoze
[canbia | canbia el còdaxe]- Madonna di Fátima
- Sant'Agneze de Poitiers, badesa
- Sant'André-Hubert Fournet, presbìtero
- Santi Arzentea e Vulfura, màrtiri
- San Nadałe de Miłan, véscovo
- San Servàsio de Tongres, véscovo
- Beata Juliana de Norwich
- San Cristansian
Rełijon romana antiga e moderna:
- Dies religiosus
- Lemuria, terso e ùltemo dì
In altri projeti
[canbia | canbia el còdaxe]- Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so 13 de majo
- el detien schemi gràfeghi so