Pajina prinsipałe
rimandamento da Pàxena prinsipałeBenvegnesti inte ła Wikipedia Vèneta
L'ençiclopedia lìbara
andove tuti i połe cołaborar.
Co 66 670 voxe en łéngua Vèneta
e 27 369 utense notae
Voxe in vetrina
Ła Guera de Morea ła xe sta conbatesta intrà el 1684 e el 1699 in Morea (el Pełoponexo de ancó), inte el Mar Exeo e in Dalmasia intrà la Republega Veneta e l'Inpero Otoman. La xe sta la setima de le oto guere conbateste intrà ła Venesia e i turchi, e ła ga vedesto ła ùltema espansion teritoriałe de ła Repùblega Vèneta, che a ła fin de ła guera, col Tratà de Karlowitz, la ga guadagnà ła Morea e calche toco de la Dalmàsia.
Inte el 1683 xera s-ciopà na nova guera intrà l'Austria e i otomani, e un grando exèrsito turco el ga metesto l'asedio a Viena, ma el xe sta batesto da na Liga Santa tra połachi, austriaghi e todeschi, i cuałi, comandà dal re de Połònia Jan Sobieski, i ga sconvixesto e fato scanpar el exèrsito che asediava. Ełora i venesiani i ga pensà de profitar de sto momento, inte el cual i otomani i xera in crixi, par reconcuistar i teritori de l'Exeo e de ła Dalmasia, perdesti inte łe guere presedenti.
Lexi la voxe...
Lo savéito che?
Alberto I Canfrancesco de la Scala dito Cangrande I (Verona, 9 de marso 1291 – Trevixo, 22 de lujo 1329) el xe sta uno dei pì brai Siori de Verona. El se ga metesto in presa a ła testa de l'exèrsito de Verona e el ga concuistà in pochi ani Vicensa, Trevixo, Feltre, Pàdoa, Màntoa e Bresa. A eło ghe se ga da inpropiar on mùcio de monumenti de rara bełesa a Verona. El Poeta Dante Alighieri el xe stà so òspite par tri ani, co el finia de scrìvar ła Divina Comedia.
Temi
|
Siense juste de matemàtega, fìxega e de ƚa nadura Astronomìa · Biologìa · Chìmega · Fìxica · Anatomia · Matemàtega · Siense naturaƚi · Siense de ƚa tera · Statìstega |
|
Arte, literatura, łéngue, mùxega Arte · Cine · Bało · Fumeto · Literatura · Lenguìstega · Mùxega · Pitura · Tiatro |
|
Siense sociaƚi, istòria, xiografìa, teołoxia, rełijon Archioƚoxìa · Lexe e derito · Economìa e Finansa · Educasion · Fiƚoxofìa · Xiografìa · Mitołoxia · Pułìtega · Psicołoxìa · Socioƚoxìa · Istòria · Studio de l'omo · Teoƚoxìa e Reƚigion |
|
Tenpo libaro Bricolage · Cuxina · Xughi · Entratenimento · Midia de l'informasion · Spòr · Teƚevixion · Torismo |
|
Tecnołoxia e siense aplegae Agricultura · Architetura · Comunicasion · Elitrònega · Endustria · Enformàdega · Engegnerìa · Medexina · Tenoƚoxia · Trasporti · Nanotenoƚoxìa |
|
Venèsie e ła so xente Storia del Vèneto · Łéngua vèneta · Ła Serenìsima · Trè Venèsie: Vèneto (Belun · Pàdoa · Rovigo · Trevixo · Venèsia · Verona · Vicensa), Trentin (Trento), Friul e Venèsia Julia (Istria · Fiume · Pola · Trieste) · Oròbia (Bresa · Bèrgamo) · Vèneti inte el mondo: (Chipilo · Rio Grando del Sud · Santa Catarina · Tulcea · San Poło · Espírito Santo · Paraná) |
|
Indaxi Alfabètego · Alternativo (Aa - Zz) · Biografie · Portałi · Projeti · Juto · Vetrina · Categorìe |
Wikipedia ƚa xé na ensiclopedìa libara e scrita in tante lengue. El projeto en vèneto el xe scumisià inte l'istà del 2005. Cuà soto ƚe xé elencae chełe altre version:
Łe 10 piasè pì grande:
English (inglexe) (6,070,581+) ·
Binisaya (çebuan) (5,378,600+) ·
Svenska (xvedexe) (3,731,450+) ·
Deutsch (todesco) (2,428,904+) ·
Français (fransexe) (2,210,190+) ·
Nederlands (oƚandexe) (2,008,837+) ·
Русский (ruso) (1,619,844+) ·
Italian (itaƚian) (1,603,940+) ·
Español (spagnoło) (1,595,920+) ·
Polski (poƚaco) (1,408,160+)
Sorełe in te l'incubador: Ladin (ladin) (1 188+)
Ócio!: Ła łéngua veneta no ła ga njoncora na grafia onefegada, on "stàndar" par tuti e mija tuti i xé boni a scrivare una de łe tante varianse che ghe xé. N'inporta co che variante Vèneta te scrivi e no xé njanca inportante co che grafia che te scrivi. Se połe anca vardar łe convension de scritura, łe varie tipołoxie de scritura o anca el manuałe de ła GVU par capirse tuti mèjo.
Cosa xeƚa Wikipedia?
Wikipedia ła xe na ençiclopedia in lìnea, cołaboradiva e agràtis, disponibiłe in pì de 300 łéngue. Wikipedia ła detien drento temàdeghe che łe sìpia intrà łe pì tìpeghe de łe ençiclopedie tradisionałi e anca chełe che se połe catar in tei almanachi, gałepini xiogràfeghi e publegasion speciałìsteghe.
Wikipedia ła xe łibaramente editabiłe: tuti i pol canbiar łe voxe existenti o creàrghine de nove. Ogni contegnuo el xe publegà soto liçensa Creative Commons CC-BY-SA e par tanto el połe esare ridoparà adotando ła istesa liçensa.
Come xé che poso contribuire?
- Vuto partesipar? Lexi ƚe regoƚe fondamentaƚi de ƚa nostra ensiclopedia, e rispeta ƚa wikiquette; notarse xe consejà ma no obligatorio.
- Vuto provar? Canbia ƚa pajina de ƚe prove o lexi come scrivare na voxe.
- Ghèto bixogno de on juto? Varda ƚe istrusion o fà na domanda al sporteƚo informasion.
- Vuto entrar inte ƚa nostra comunidà? Lexi el nostro xornal e varda i incontri virtuaƚi de i Wikipediani.
- Vuto on spasio Web? Scuerxi come métare Wikipedia so'l to sito (agràtis!).
- Jutene a scrìvare łe voxe che tute ƚe Wikipedie ƚe gavarìa da 'ver.
- Cosa ghi ne pensè de Wikipedia? Scrivivine el vostro parer.
On proverbio a ócio
Amor, pansa e tose no i se pol scondare. 
On testo a ócio
|
|||
| Anonimo, Petìn e Petèe |