Swaziland
| Swaziland | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Motto: Siyinqaba[1] | |||||||||
|
| |||||||||
| Informasion | |||||||||
| Nome par intiero: | Regno del Swaziland | ||||||||
| Nome ufisiałe: | (SS) Umbuso weSwatini (EN) Kingdom of Swaziland | ||||||||
| Łéngoa uficiałe: | swati, inglese | ||||||||
| Cavedal: | Mbabane ('ministrativa) Lobamba (reale e legislativa) (70.000 ab. / 2003) | ||||||||
| Polìtega | |||||||||
| Governo: | monarchìa asołuta | ||||||||
| Capo de stato: | Mswati III del Swaziland | ||||||||
| Capo de governo: | Themba Dlamini | ||||||||
| Indipendensa: | 6 de setenbre 1968 | ||||||||
| Ingreso a l'ONU: | |||||||||
| Area | |||||||||
| Totale: | 17.363 km² | ||||||||
| Pos. nel mondo: | 153° | ||||||||
| % delle acque: | 0,9 % | ||||||||
| Popolasion | |||||||||
| Totałe: | 1.104.343 ab. (2001) | ||||||||
| Pos. nel mondo: | 151° | ||||||||
| Densità: | 65 ab./km² | ||||||||
| Giografia | |||||||||
| Continente: | Africa | ||||||||
| Fuxo oràrio: | UTC +2 | ||||||||
| Economia | |||||||||
| Vałuta: | lilangeni | ||||||||
| Varie | |||||||||
| TLD: | .sz | ||||||||
| Prefiso tełef.: | +268 | ||||||||
| Sigla autom.: | SD | ||||||||
| Ino nasionałe: | Nkulunkulu Mnikati wetibusiso temaSwati | ||||||||
| Festa nasionałe: | |||||||||
|
| |||||||||
El Swaziland, ufisialmente Regno del Swaziland el xe on Stato picenin de l’Àfrica del Sud.
El confina col Mozanbico a est e col Sudàfrica a ovest.
Indice
Etimologia[canbia | canbia el còdexe]
El só nome vien da ła tribù pi grosa, i Swazi.
Giografia[canbia | canbia el còdexe]
|
Par saverghene de pì, varda ła pajina Giografia de lo Swaziland. |
El paexe el xè montagnóxo al est; el teren el se sbasa verso ovest.
Gh'è tanti fiumi che pasa per el Swaziland.
El Paexe el ga senpre dei mominti de séco.
A ovest se cata łe savane e łe foreste pluviałi.
Storia[canbia | canbia el còdexe]
|
|
Par saverghene de pì, varda ła pajina Storia de lo Swaziland. |
Antighità[canbia | canbia el còdexe]
I primi abitanti del Swaziland i xere i khoisan, un grupo de caciatori racojitori che 'l vivéa en tuta l’Àfrica del sud.
I khoisan i xe stà mandà via dai grupi bantu che i ga invadesto el teritorio.
Par ła fin del XI secolo, i bantu i controlaa tuta ła zona che pi tardi ła deventarà ła tera dei sotho e dei nguni, i grupi etnici pi grandi che vive 'ntel Sudafrica.
Modernità[canbia | canbia el còdexe]
Quando i boeri i s'à moso da ła region del Capo, el re Sobhuza I l’è stà bon de conservar l’independensa.
Dopo ła secónda guera boera (1899 – 1902) i inglexi i ga ocupà el regno e i ło ga trasformà en on protetorato.
Indipendensa[canbia | canbia el còdexe]
El Swaziland l’è rivà a l’indipendensa el 6 de setenbre del 1968.
El re Sobhuza II l’è stà riméso sul trono e el ga regnà fin a ła morte, nel 1982.
Só fiol, re Mswati III l’è ndà sù al trono e'l governa co só mare, come che vol ła tradision: el re el xe el aministrator de ła nasion, só mare [2] ła xe l'autorità spirituałe del Paéxe.
El re Mswati no'l se preòcupa mìa de vìvar nel luso mentre che i só sùditi i xe tra i pi poareti de l’Àfrica. El re el dopra i schei de ła nasion par conprarse màchine e fabricar viłe par łe só mojere.[citasion nesesaria]
Giografia połitega[canbia | canbia el còdexe]
El Swaziland el xe ła ùltima nasion co na monarchìa asołuta en tuta l’Àfrica.
El re no'l vol gnanca ła democrasia, e tuti i partidi i xe vietadi.
Popołasion[canbia | canbia el còdexe]
Etnie[canbia | canbia el còdexe]
Ła majorìa de ła popołasion i xe swazi, un grupo bantu de ła faméja dei ngoni.
Gh'è puchi zulu e afrikaaner[3].
Rełigion[canbia | canbia el còdexe]
I cristiani i xe el 83% (i catòleghi xe al 6%), el resto i segue ła religion tradisionałe.
Società[canbia | canbia el còdexe]
Ła majorìa dei swazi i vive ne łe zone rurałi.
Ła concentrasion de zente ła ga portà a utilizar masa i prai e l’acua.
El nùmaro dei małài de AIDS el xe el pi alto de tuto el móndo (39% de ła popolasion el xe infetà).
Economia[canbia | canbia el còdexe]
Ła zente, parò, ła xe tra ła pi poareta del continente: el 70% de ła popołasion el vive sóto el livel de povertà [4]. Ła majorìa de l’economìa ła xe en man ai bianchi. Puchi schei i vien utilizà par el sviłupo.
El Swaziland l’è uno dei Paixi africani co pi risorse.
El ga 'na agricoltura de susistensa, fortemente influensada da i mominti de séco, anca parché el 60% de ła tera el xe del re, e el resto de conpagnie el xe foresto.
Parò el Swaziland l'esporta legname, ananasi, e coton.
Carbon e diamanti i vien scavà su łe montagne.
Ła industria pi granda l’è queła dei concentrati par far bìbite, ła xe na conpagnia mericana.
Curioxità[canbia | canbia el còdexe]
Tuti i ani, el re el va védar ła reed dance, el "bało de łe cane".
El xe só dirito de tórse na nóva mojer tra una de łe bałerine, che łe ga da èsar vèrgini e łe bała nude.
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
