Tunixia

Tunixia
تونس (ar)
Bandiera Stema
Ino	Humat al-Hima (it)
Bomò	«حرية، كرامة، عدالة، نظام»
Epònemo	Túnixi
Pozision
34°N 10°E
Cavedaƚe	Túnixi
Popołasion
Totałe	11 565 204 (2018)
Łéngua	àrabo
Zeografia
Parte de	Nordàfrica e European Union tax haven blacklist (en)
Àrea	163 610 km²
Bagnà da	Mar Mediteraneo
Ponto pì alto	Djebel Chambi (it) (1 544 m)(1 544 m)
Ponto pì baso	Shatt al Gharsah (en) (−17 m)
Rente a	Lìbia Alzeria
Dati istòreghi
Presedesto da	Protettorato francese in Tunisia (it)
Creasion	20 marso 1956
Dì festivo	festa del lavoro (it) (1° de majo) capodanno (it) (1° de genaro) Id al-fitr (it) (1 Shawwal (en) ) Id al-adha (it) (10 Dhu al-Hijjah (it) ) Islamic New Year (en) (1 Muharram (en) ) Mawlid (it) (12 Rabi' al-awwal (en) ) National Women's Day (en) (13 de agosto) Fête de l'Évacuation (fr) (15 de otobre) événements du 9 avril 1938 (fr) Rivoluzione del Gelsomino (it)
Organizasion pułìtega
Forma de goerno	Repùblica Parlamentar e Republica semipresidensiałe
Òrgano ezecutivo	Governo della Tunisia (it)
Òrgano lejislativo	Assemblea dei rappresentanti del popolo (it)
• Presidente della Tunisia (it)	Kaïs Saïed (it) (23 otobre 2019)
• Primi ministri della Tunisia (it)	Hichem Mechichi (it) (2 setenbre 2020)
Economia
PIL nomenałe	83.673 (-->)
Moneda	dinaro tunisino (it)
Còdazi de identifegasion
Fuzo oràrio	UTC+1 Central European Time (it) UTC+2
Domìnio de primo liveło	.tn
Prefiso tełefònego	+216
Tełèfono d'emerzensa	.tn
Sito ufisiałe

La Tunixìa, ufisialmente la Repùprica de Tunixìa (in àrabo الجمهورية التونسية, al-Jumhūriyya al-Tūnusiyya), xe on Stato de l’África del nord, parte del Maghreb.
El confina co ł’Algeria a ovest e co ła Libia a sudest; la xe bagnada dal Mar Mediteraneo a nordest.

Zeografia

La costa la xe rica de acua.

El 40% del teritorio xe inte el dexerto del Sahara. La costa la xe fèrtile.

Storia

Par savèrghene de pì, vardarse ła voxe Storia de la Tunixia.

Antighità

Cartàxene

In Tunixìa ghera òmeni preistorici fin dal pałeołìtico.

El primo pòpoło ca se conose xe i berberi.

I fenici xe rivá su inte łe coste de ła Tunixìa e i ga fondá Cartàxene inte el 814 a.C.. Cartàxene l’è deventá na potensa comerçiàł e militàr in pochi ani e sa mexo a concoistàr i paexi del Mediteraneo.
La łota co Roma xe ndá vanti dal 264 al 146 a.C. e xe fenìa co la distrusion de Cartàxene. I romani ga ricostruìo la çitá e i ła ga fata deventàr ła prima provinçia africana.

A ła fin del periodo romàn, i vandałi ga invadesto Cartàxene e i xe restài fin al 533.
Nte el 533, el xeneràl bizantìn Bełixario ga concoistá tuto el nord Africa.
Doxento ani dopo, i Árabi.

I Árabi xe restài fin che i xe rivài i Turchi de l’impero otoman in tel 1574.

Modernità

En tel 1705 ghe stá ła fondasion de ła dinastìa Husaynide.

Da el 1881 i francexi ga stabilì on protetorato.

Indipendensa

La Tunixìa xe deventá indipendente el 20 de marso 1956 e ła Repùbrica l’è stá proclamá el 25 de lujo del 1957.
El primo prexidente xe stá Habib Bourguiba, deposto con on colpo de Stato inte el 1987 dal xeneràl Zine El-Abidine Ben Ali.

Economia

L’agricoltura xe praticá su la costa (gran, formenton, biada).
La Tunixìa xe el sesto produtór mondiàl de fosfati.

Ła industria (tèsile, prodoti petrołìferi) xe in crézita.

Demografia

La majorìa de la popołasion xe muxułmana.

I tunixini parla àrabo e francexe.

Note

	Stati par indice de svilupo uman
Cuel prima		Cuel daspò
Algeria	94° posto	Tonga

Portałi:
• Portałe de Africa
|