Svìsara
| Svìsara | |||
| (LA) Confoederatio Helvetica (DE) Schweizerische Eidgenossenschaft (FR) Confédération suisse (IT) Confederazione svizzera (RM) Confederaziun svizra (DE) Schweiz (FR) la Confédération suisse | |||
| |||
| Salmo Svizzero | |||
| Unus pro omnibus, omnes pro uno | |||
| Dati amministrativi | |||
|---|---|---|---|
| Nome completo | Svisera | ||
| Nome ufficiale | Confoederatio Helvetica | ||
| Lingue ufficiali | todesco, fransexe, italian, romancio[1] | ||
| Capitale | Berna | ||
| Politica | |||
| Capo di Stato | Presidente della Confederazione | ||
| Indipendenza | 1° agosto 1291 | ||
| Ingresso nell'ONU | 10 de setenbre 2002 | ||
| Superficie Totale | 41 285km² | ||
| % delle acque | 3,7 | ||
| Popolazione | |||
| Abitanti | 8 466 017 (2017) | ||
| Taso de fertiłità | 1,52 (2014) | ||
| Geografia | |||
| Continente | Eoropa | ||
| Confini | |||
| Fuso orario | UTC +1 | ||
| Economia | |||
| Valuta | franco svisero | ||
| PIL (nominale) | 678887336848.25 (2017) | ||
| PIL pro capite (nominale) | 80342 (2017) | ||
| PIL (PPA) | 560353822653 (2017) | ||
| ISU | 0.93 (2014) | ||
| Varie | |||
| Codici ISO 3166 | CH, CHE, 756 | ||
| TLD | .ch | ||
| Prefisso tel. | +41 | ||
| Sigla autom. | CH | ||
| Festa nazionale | 1° agosto | ||
| Carte interative | |||
 | |||
| Sito istitusionałe | |||
 | |||
.svg)
Ła Svìsera (en tedesco Schweiz, en françexe Suisse, en itałian Svizzera, en romançio Svizra), co nome ofiçial Confederasiòn Svisera (en tedesco Schweizerische Eidgenossenschaft, en françexe Confédération Helvétique, en Itałian Confederazione Svizzera en romançio Confederaziun Svizra[2], el xé un paexe de l'Eoropa çentrałe.
Ła confina a nord co ła Xermàgna, a est co el Liechtenstein e l'Austria, a sud co l'Itałia, e a ovest co ła Fransa.
Istoria[canbia | canbia el còdaxe]
Ła Confederasion Svisera ła jera abità inte l'antighità dai Elvezi[3], on popoło de raixa gàłega.
Ła xé stà concuistada dai Romani guidai da Giulio Cesare durante ła so concuista de ła Gałia.
El 1° de agosto del 1291 i raprexentanti de tre cantuni i ghea decidesto de ałearse formando na confederasion. Isteso, ła jera senpre influensada da l'inpero Austriaco.
Ła xe stà riconosùa indipendente co ła Paxe de Vestfalia in tel 1648.
Napołeone ła ga invadesta in tel1798 e la xé deventada na repùblega. In tel 1803 se ga riformà na confederasion ciamada Confederasion Elvètega.
In tel 1815, col Congreso de Viena, ła xe stà riconosùa cofà stato de "neutralità prmanentemente armada".
Xiografia pułìtega[canbia | canbia el còdaxe]
Ła Svìsera ła xe on stato federałe.
Divixion aministrative[canbia | canbia el còdaxe]
Ła xe dividesta in 26 cantoni, ognun co ła so otonomia lejislativa e fiscałe.
|
Par saverghene de pì, varda ła pajina Cantoni de ła Svisera. |
Parteçipasion a organixasion sorastatałi[canbia | canbia el còdaxe]
Ła xé senpre stada neutrałe anca tegnendo rełasion comerçiałi e pułìteghe co altri Stati e ła ga negà de vołer ndar drento in te ła CEE e ła NATO.
Cavedałe e altre sità[canbia | canbia el còdaxe]
Ła cavedałe federałe ła xé Berna, che ła xé anca ła cavedałe de l'omonimo canton.
Cultura[canbia | canbia el còdaxe]
Durante ła Rivolusion protestante en Svisera vivéa do inportanti teołoghi cofà Ulrico Zwingli e Giovanni Calvino.
Note[canbia | canbia el còdaxe]
- ↑ El romancio ła xe łéngoa uficiałe nte i raporti co łe persone de łéngoa romancia (ex Art. 70 deła Costitusion Svisera).
- ↑ in latin Confederatio Helvetica, da andove riva ła sigla "CH"
- ↑ che i ga dà el nome Elvezia
Varda anca[canbia | canbia el còdaxe]
.svg){kind=small}
| Controło de autorità | VIAF (EN) 154323889 · ISNI (EN) 0000 0001 2297 4701 · LCCN (EN) n79062978 · GND (DE) 4053881-3 · BNF (FR) cb11868612h (data) · NLA (EN) 35535063 · NDL (EN, JA) 00871917 · WorldCat Identities (EN) n79-062978 |
|---|