Congreso de Viena
El Congreso de Viena el sà tegnù a Viena, ałora cavedal de l'Inpero Austriaco, dal 1° de otobre 1814 al 9 de zugno 1815, co ła parteçipasion de tute łe prinçipałi nasion eoropee, che łe sercava cosita de ridarghe un aseto stabiłe a l'Europa dopo de ła Rivołusion Francexe e de łe guere napołeoniche. Anca se durante el Congreso Napoleon el xe scapà da l'ixoła d'Elba dove i l'avea mandà in bando e el xe tornà in Francia, łe discusion łe xe tirà drite, e ła firma final ła xe sta fata prima oncora de ła sconfita definitìa de l'inperador francexe a Waterloo el 18 de zugno 1815. El Congreso de Viena el segna el scominsio del periodo storico ciamà Restaurassion.
Se pol dir che el Congreso no'l sà mai riunìo tuto quanto insieme trane che par ła firma concluxiva, parché in realtà quaxi tute łe discusion łe xe avegnù in incontri informałi tra i plenipotensiari de łe grande potense.
In xeneral łe decixion del Congreso łe gà seguìo (mìa senpre rispetandołe parò) do linee guida:
- el prinsipio de l'equilibrio, che vołea dir equiłibrar ła forsa de łe grande potense, in maniera che nisuni gavese ła supremasia teritorial.
- el prinsipio de legitimità, che vołea dir ridarghe indrio i vari Stati a quei che se ritegnea èsar i legitimi sovrani, riportando ła situasion a come l'era na olta (prima del 1789). Prexenpio in Francia xe stà rimesa in pié ła monarchia, dandoghe ła corona a Luigi XVIII, sucesor de Luigi XVI che l'era el re prima che vegnese ła rivołussion. Sto prinsipio parò no'l xe stà senpre rispetà, come inte el caxo de łe Republiche de Venessia e de Genova, conquistà da Napoleon, che no le xe mia stà ricostituìe.
- Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Congreso de Viena
- el detien schemi gràfeghi so
Controło de autorità | VIAF (EN) 147367697 · LCCN (EN) n50055590 · GND (DE) 2026986-9 · BNF (FR) cb11949509b (data) · WorldCat Identities (EN) n50-055590 |
---|