Canal Grando

Canal Grando
	(it) Canal Grande
	;
Sorte	Canałe e atrasion turìstega
Parte de	San Marco, San Poło, Dorsoduro, Santa Cróxe e Canarejo
Scumìsio
Rejon aministrativa	Venèsia (Itàlia)
Finałe
Rejon aministrativa	Venèsia (Itàlia)
Pozision	Łaguna de Venesia
Afluente	Rio di Ca' Corner (it) , rio Ca' Michiel (en) , rio de San Luca, rio di San Maurizio (en) , rio di San Moise (en) , Rio di San Salvador (it) , rio de Santa Maria Zobenigo (en) , Rio dell'Alboro (it) , Rio del Duca (it) , Rio del Fondaco dei Tedeschi (it) , Rio del Santissimo di Santo Stefano (it) , rio dell'Orso (en) , Rio di Ca' Garzoni (it) , Rio di San Vidal (it)
Dati e sifre
Altitùdene	0 m
Prodondità	5 m
Mezura	3,8 () km ;

El Canal Grando (per i venesiani anca Canałaso) el xe el prinsipal canal de Venesia. Łóngo sirca 3800 metri (łarghesa dai 30 ai 70 m, profondità mèdia 5 m), el divide in dó parte el séntro stòrego trasando na "S" roversada che ła va dal'entrada del Ponte de ła Libartà al Basin de San Marco.

El xe fiancà par tuta ła łonghesa da maravegióxi edifisi, in gran parte dei sècołi intrà el XII e el XVIII, chei mostra el benèser e l'arte creai da ła Repùblica de Venesia, faxendoło un dei sìnbołi de ła sità. Ogni an i venesiani i ghe revive tradision secołare de ła Serenìsima come ła Regada Stòrega.

Descrision

Dópo un corto tóco in diresion sud-est, al'altesa del Pónte de ła Costitusion el gira a nord-est par descriver na granda ansa łóngo ła qual se cata el Pónte dei Scalsi e ła confluensa del Canal de Canaregio, e che ła finise al Pónte de Rialto, l'unego antigo frai pónti e famóxo come el canal steso. Da qui el va vanti verso sud-ovest e dópo a sud (dópo ła "volta de Canal") e infin a est dal Pónte del'Academia a ła Punta de ła Dogana. In sto percorso qua el toca sinque dei sie sestièri, el tol 45 rii minori e el xe sorpasà da sete pónti (quatro pedonałi, dó automobiłìstisi e un feroviaro). El più resente el xe el Ponte de ła Costitusion, progetà dal'architeto Santiago Calatrava par cołigar el piasal de ła Stasion de Venesia Santa Lusia co Piasal Roma, caołìnea de łe lìne automoblìstiche del'Azienda Consorzio Trasporti Venezia.

(VEC)
«Mi so stà invità a sentarme in mexo a dó anbasiadóri, ei xe stai sti qua chei me ga portà par ła granda via, che łóri ła ciamava el Canal Grando e che ła xe vèro tanto larga. Łe gałie łe ghe pasa traverso, e go visto anca navi de 400 tonełade e più visin a łe caxe. Ła xe davèro ła strada più be ła che ghe posa èser, mi credo, inte el móndo [...]. Łe caxe łe xe tanto alte e grande, quełe vece łe xe tirae su co bóna piera e łe xe tute depinte [...] łe altre łe vien da sento ani fa [...] tute łe ga ła fasada de marmo chel vien dal'Istria, a 100 miłia de łà, e grandi pesi de pòrfido e de serpentin.»

— Philippe de Commynes, anbasiador a Venesia, 1495

Fiume intorno al qual ła sità ła xe nasua, séntro vital dei tràfeghi de ła Serenìsima par tuto el Medioevo, el Canal Grando el xe stà ła sede più anbia dei pałasi de rapresentansa de łe famége patrisie, el łógo indove mostrar ła propia richésa, «el vèro Libro d'oro» inte el qual destìnguerse.

I xe almanco 170 łe rexidense che anca deso łe pol contar un mièr de ani de splendor de ła Repùblica, inte ła storia de łe famége che łe ga visuo e inte el vicendarse de łe architeture, sénpre influensae da un gusto particołar venesiano. Se poe dir che co sta "gara" qua al pałaso più beło Venesia ła gabia dato corpo inte el Canal Grando al'orgogio de ła propia identidà e al profóndo łegame co ła laguna. A ste qua se xónta qualche céxe, scółe e canpi; póche łe fondamente par costegiarlo a pie.

(VEC)
«Cusì diposte ai dó łai del canal, łe abitasion łe faxeva pensar a łóghi naturałi, ma de na nadura che gavése creà łe propie òpere co un'imàgene umana.»

— Marcel Proust, Alla ricerca del tempo perduto

Squaxi tute łe abitasion łe salta fora diretamente dal canal, sensa marsapié: soło navegando se pue contemplar sensa interusion sto seren seguirse de pałasi łumenai dai riflesi del'aqua, ixołai dai fiumi de xente e de frecuente "serai drénto" da variopinte brìcołe par l'atraco. El Canal Grando el da cusì un anbiente incantà, componente esensial de ła magìa che ła ga fato Venesia na de łe sità più amae al móndo.

Altri progeti

Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Canal Grando
Scholia el detien schemi gràfeghi so Canal Grando

Bibliografia

A. Zorzi, P. Marton I Palazzi Veneziani – Magnus Ed., Udine 1989; ISBN 88-7057-083-5
M. Brusegan La grande guida dei monumenti di Venezia - Newton & Compton Ed., Roma 2005; ISBN 88-541-0475-2.
E. e W. Eleodori Il Canal Grande. Palazzi e Famiglie – Corbo e Fiore Editori, II ed., Venezia 2007; ISBN 88-7086-057-4.
Guida d'Italia – Venezia. 3^a ed. Milano, Touring Editore, 2007. ISBN 978-88-365-4347-2.
Alvise Zorzi, P. Marton. I Palazzi Veneziani. Udine, Magnus, 1989. ISBN 88-7057-083-5.
Venezia e provincia. Milano, Touring Editore, 2004. ISBN 88-365-2918-6.
Raffaella Russo. Palazzi di Venezia. Venezia, Arsenale Ed., 1998. ISBN 88-7743-185-7.
Umberto Franzoi, Mark Smith. Canal Grande. Venezia, Arsenale Ed., 1993. ISBN 88-7743-131-8.
Giuseppe Mazzariol (a cura di). I Palazzi del Canal Grande. Novara, Istituto Geografico De Agostini, 1989.
Gianjacopo Fontana. Venezia monumentale - I Palazzi. Venezia, Filippi Ed., 1967.
Andrea Fasolo, Mark Smith. Palazzi di Venezia. Venezia, Arsenale Ed., 2003. ISBN 88-7743-295-0.
[1]
Terisio Pignatti (a cura di). Le scuole di Venezia. Milano, Electa, 1981.
Silvia Gramigna, Annalisa Perissa. Scuole di Arti, Mestieri e Devozione a Venezia. Venezia, Arsenale Coop
Giuseppe Tassini. Curiosità Veneziane. Venezia, Filippi Ed., 2001.

Varda anca

Controło de autorità	VIAF (EN) 222672255 · GND (DE) 4334917-1 · WorldCat Identities (EN) 222672255