Fondamenta de łe Zàtare

Łe Zatare ai Gexuati

Ła Fondamenta de łe Zàtare xe na Fondamenta łonga che costituìse el limite meridionàl de ła çità de Venesia.

Situàda 'ntel sestièr de Dorsoduro se referìse so'l Canal Grando e ła se slonga dobòto par tuta ła so longhésa patòca, co un parcorso longo sìrca un chiłometro scominsiando a ła Stasion Maritima de San Basilio e riva fìn a ła Ponta de ła Dogana, indove el Canal de ła Zuèca desbòca 'ntel Basin de San Marco.

Trovandose descoverta par intiero verso sud, ła xe speso basàda dal sol esendo una tradisionàl mèda de spasixàe in primavera e in istà, favorìe anca dal fato che ghe xe bar, zełaterie, ristoranti che se ghe afasa.

Storia[canbia | canbia el còdaxe]

Łe Zàtare al Spirinto Santo a l'altésa dei Incurabiłi

Xe una de łe xone fra łe pì antighe de ła sità. Se pensa infati, che pròpio visìn a sta xona 'ntel 810 s'à svòlto un scontro navariòło infra l'armàda fransexe comandà da Pipino d'Itałia, so fìo de Carlo Magno e łe trupe de ła Republica de Venesia che gera drìo naser. Avendo el vantàgio de conoser i fondałi, i Venesiani, uxando inbarcasion a fondo piato e sensa bordi, gà atirà i batèłi franchi in xone de basa pesca, simentandoghene l'incagiamento e riusindo quindi a baterli. L'exauriménto del conbatiménto gà fato fenìr la guèra e gà anca sancìo l'indipendensa de ła Serenissima Republica, che senpre in quel'ano gà trasferìo ła so sede da Metamauco' (Małamoco) a Rivo Alto, queło che ancùo xe 'l sestièr de San Marco, soto el dogado Agnello o Angelo Partecipazio, che sòra l'ełenco tradisionàl dei doxi xe el decimo de ła manixàda ma che tanti storici tende a consideràr cofà el primo vero doxe de Venesia. Segondo una de łe ipòtexi so l'orìxene del nome,ła Fondamenta de łe Zatare xe stàda ciamàda cussì pròpio par recordàrse de sto epixodio storico.

Naltra ipotexi se ricołega a l'uxo orixinàl de sta riva łonga che gera un ponto de arivo pa'i carghi de sàl, che ne ła trata finàl de navegasion longo el Canàl de ła Zueca vegniva straportà su xàtare. Infati ne l'ultema trata de ła fon damenta verso ła Baxełega de Santa Maria de ła Sałute xe ancora deso prexenti łe masìse fàbriche dei Magazeni del Sàl, ciamà anca Sałoni, che ła Republica de Venesia utiłixava par stocàr sta marcansìa de gran vałór par quei tenpi.

Monumenti e locałità[canbia | canbia el còdaxe]

Ła Fondamenta de łe Zàtare xe toponomasticamente spartìa in quatro parti, partìndo da San Basiłio verso el Basin de San Marco.

Łe Zàtare al Ponte Longo
Łe Zàtare ai Gesuati, su cui se faça ła céxa de Santa Maria della Visitazione o dei Artigianelli e de l'inponénte céxa dei Gexuati
Łe Zàtare al Spirito Santo, dove se fasa ła picoła céxa del Spirito Santo.
Łe Zàtare ai Sałoni, dominàe dai Magaxeni del Sàl e che fenìse co ła Ponta de ła Dogana.