Difarense intrà łe version de "Doze de ła Repùblega de Venèsia"

Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.
Navega in tel istorego in manjiera interativa
(Varda tute łe modifeghe che speta ła revixion)
[Version verifegà][Version verifegà]
← Difarensa pì vèciaDifarensa pì nova →
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
VixuałeWikitesto
Go canbià el file Image:Tizian_059.jpg co Image:Ritratto_del_Doge_Andrea_Gritti_-_Tiziano_059.jpg, sicome el xe stà canbià su Commons da CommonsDelinker parché: File renamed: #2: To identify
Nessun oggetto della modifica
Targhete: Modìfega vixuałe Canbiamento da tełefonin Canbio da web par tełefunini
Riga 1: Riga 1:
[[File:Grand Procession of the Doge of Venice.png|200px|thumb|Doxe de Venessia, XVI secolo]]
[[File:Grand Procession of the Doge of Venice.png|200px|thumb|Doxe de Venessia, XVI secolo]]
El '''Doxe''' (itał. '''Doge''') el xera ła màsima carica de governo de ła [[Republica de Venesia|Serenisima Republica]] de [[Venesia|Venessia]]. No'l gavéa mìa el potere de un principe o de un re, ma l'era pitosto un ''"primus inter pares"''. Ła só funsion ła xera più che altro queła de raprexentante uficiałe de [[Venesia|Venessia]] in te łe cerimonie pùbliche e in te łe relassion diplomateghe coi altri Stati (in pratica el gavéa un conpito che ghe someja un póco a queło del moderno [[Presidente de ła Repùblica|Presidente de ła Republica]]).
El '''Doxe''' ( un tałian '''Doge''') el xera ła màsima carga de governo de ła [[Republica de Venesia|Serenisima Republica]] de [[Venesia]]. No 'l gavéa mìa el potere de un prinsipe o de un re, ma 'l jera pitosto un ''"primus inter pares"''. Ła só funsion ła xera pì che altro quea de raprexentante uficiałe dea [[Republica de Venesia]] inte łe serimonie pùbliche e inte łe rełasion diplomateghe coi altri Stadi (in pratica el gavéa un conpito che ghe someja un póco a queło del moderno [[Presidente de ła Repùblica|Presidente de ła Republica]]). En pì gavea da guidar el esersito e a flota en tenpo de guera.


[[File:Ritratto del Doge Andrea Gritti - Tiziano 059.jpg|200px|right|thumb|Tiziano, Ritrato del Doxe [[Andrea Griti]] (1540)]]
[[File:Ritratto del Doge Andrea Gritti - Tiziano 059.jpg|200px|right|thumb|Tiziano, Ritrato del Doxe [[Andrea Griti]] (1540)]]


== I grandi doxi de ła Republica ==
== I grandi doxi de ła Republica ==
Nei miłe e sento ani de existensa de l'istitussion dogałe a Venessia ghe xe stà in tuto 120 doxi. Tra sti qua ghe ne xe serti che i merita particołarmente de èsar ricordà, o par quel che i gà fato o par quel che xe suceso durante el so dogado:
'Ntei mie e sento ani de existensa de l'istitusion dogae a Venesia ghe xe stà in tuto 120 doxi. Tra sti qua ghe ne xe serti che i merita particołarmente de èsar ricordà, o par quel che i gà fato o par quel che xe suceso durante el so dogado:


* [[Paoluccio Anafesto]], primo duca bizantin de ła ''Venetia maritima'';
* [[Paoluccio Anafesto]], primo duca bizantin de ła ''Venetia maritima'';
* [[Orso Ipato]], che gà invià el proceso de indipendensa da [[Istanbul|Costantinopołi]];
* [[Orso Ipato]], che gà invià el proceso de independensa da [[Istanbul|Costantinopołi]];
* [[Teodato Ipato]], primo doxe di na ''Venetia'' indipendente, pienamente libera de sieliarse el proprio capo;
* [[Teodato Ipato]], primo doxe di na ''Venetia'' indipendente, pienamente libera de sieliarse el proprio capo;
* [[Angelo Partecipazio]], che'l gà portà ła [[cavedal]] dogałe in teła çità de [[Venesia]];
* [[Angelo Partecipazio]], che'l gà portà ła [[cavedal]] dogałe inte ła sità de [[Venesia]];
* [[Giustiniano Partecipazio]]: durante el so dogado xe riva in çità łe spòlie de l'[[san Marco Vangełista|evangelista Marco]], e xe scominsià l'indissolubiłe ligame tra el santo e ła çità.
* [[Giustiniano Partecipazio]]: durante el so dogado xe riva in sità łe spòlie de l'[[san Marco Vangełista|evangelista Marco]], e xe scominsià l'indisołubie łigame tra el santo e ła sità.
* [[Pietro II Orseolo]], che sotometendo ła [[Dalmazia]] el gà dato inissio al dominio veneto su l'[[Mar Adriàtico|Adriatico]];
* [[Pietro II Orseolo|Piero II Orseolo]], che co ła sotomision de ła [[Dalmazia]] el gà dato inisio al dominio veneto su l'[[Mar Adriàtico|Adriatico]];
* [[Sebastian Ziani|Sebastiano Ziani]]: con lu xe stà firmà in [[Baxéłega de San Marco|San Marco]] ła pase tra [[Federico Barbarossa]], [[papa Alessandro III]] e i [[Liga Lonbarda|comuni de ła Liga Lonbarda]];
* [[Sebastian Ziani|Sebastiano Ziani]]: co lu xe stà firmà in [[Baxéłega de San Marco|San Marco]] ła pase tra [[Federico Barbarossa]], [[papa Alessandro III]] e i [[Liga Lonbarda|comuni de ła Liga Lonbarda]];
* [[Enrico Dandolo]], che a otant'ani el gà portà Venesia al dominio su l'[[Inpero bizantin|Oriente bizantin]], fondando el [[Stato da Mar]];
* [[Enrico Dandolo]], che a otant'ani el gà portà Venesia al dominio su l'[[Inpero bizantin|Oriente bizantin]], fondando el [[Stato da Mar]];
* [[Pietro Gradenigo]], sotto il cui dogado si affermò la definitiva [[oligarchia|forma oligarchica]] dello Stato con la [[Serrata del Maggior Consiglio]];
* [[Pietro Gradenigo]], soto el cui dogado se afermò ła definitia [[oligarchia|forma oligarchica]] del Stado co ła [[Serrata del Maggior Consiglio|Serà del Major Consejo]];
* [[Marin Falier]], che el volea trasformar ła Republica in na Siniorìa, e par questo i ga tajà ła testa;
* [[Marin Falier]], che el voea trasformar ła Republica in na Siniorìa, e par sta roba i ga tajà ła testa;
* [[Michele Morosini]], che gà visù l'asedio de ła çità durante ła [[guera de Cioxa]] contro ła [[Republica de Genoa]];
* [[Michele Morosini]], che gà visù l'asedio de ła sità durante ła [[guera de Cioxa]] contro ła [[Republica de Genoa]];
* [[Tommaso Mocenigo]], che gà sercà de frenar l'espansionismo venesian in teraferma;
* [[Tommaso Mocenigo]], che gà sercà de frenar l'espansionismo venesian in teraferma;
* [[Francesco Foscari]], che invesse el xe stà l'artefice de ła conquista dei [[Stato da Tera|Domini de Teraferma]];
* [[Francesco Foscari]], che invese el xe stà l'artefice de ła conquista dei [[Stato da Tera|Domini de Teraferma]];
* [[Lunardo Loredan]], soto el qual Venessia ła ga tegnù bota a ła coałission de l'intera Europa contro de eła, ła [[Liga de Cambrai]];
* [[Lunardo Loredan]], soto el qual Venesia ła ga tegnù bota a ła coałision de l'intera Europa contro de ea, ła [[Liga de Cambrai]];
* [[Francesco Morosini|Francesco Morosini ''el Peloponnexìaco'']], che el gà otegnù le ultime grande vitorie venesiane contro i [[Inpero Otoman|Turchi]], riconquistando ła [[Morea]];
* [[Francesco Morosini|Francesco Morosini ''el Peloponnexìaco'']], che el gà otegnù łe ulteme grandi vitorie venesiane contro i [[Inpero Otoman|Turchi]], riconquistando ła [[Morea]];
* [[Ludovico Manin|Lodovico Manin]], ultimo doxe de Venesia, che el gà deposto łe insegne insieme al Major Consejo nel [[1797]], metendoghe fine ała storia miłenaria de Venessia indipendente.
* [[Ludovico Manin|Lodovico Manin]], ultimo doxe de Venesia, che el gà deposto łe insegne insieme al Major Consejo nel [[1797]], metendoghe fine ała storia miłenaria de Venesia independente.


== Varda anca ==
== Varda anca ==

Version de le 18:26, 14 feb 2018

Doxe de Venessia, XVI secolo

El Doxe ( un tałian Doge) el xera ła màsima carga de governo de ła Serenisima Republica de Venesia. No 'l gavéa mìa el potere de un prinsipe o de un re, ma 'l jera pitosto un "primus inter pares". Ła só funsion ła xera pì che altro quea de raprexentante uficiałe dea Republica de Venesia inte łe serimonie pùbliche e inte łe rełasion diplomateghe coi altri Stadi (in pratica el gavéa un conpito che ghe someja un póco a queło del moderno Presidente de ła Republica). En pì gavea da guidar el esersito e a flota en tenpo de guera.

Tiziano, Ritrato del Doxe Andrea Griti (1540)

I grandi doxi de ła Republica

'Ntei mie e sento ani de existensa de l'istitusion dogae a Venesia ghe xe stà in tuto 120 doxi. Tra sti qua ghe ne xe serti che i merita particołarmente de èsar ricordà, o par quel che i gà fato o par quel che xe suceso durante el so dogado:

Varda anca


Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Doze_de_ła_Repùblega_de_Venèsia&oldid=583217"