Riva dei S-ciavoni

La Riva dei S-ciavoni xe na riva monumentàl de ła sità de Venesia. Se cata inte el sestièr de Castèło e se esténde longo el Basin de San Marco inte el trato che va dal Ponte de ła Pagia su'l rio de Pałaso, tacà al Pałaso Dogal fin al rio de Ca' de Dio.

La riva ciapa el so nome dai mercanti che rivàva da ła Dalmasia che ai tenpi de ła Republica de Venesia zera ciamàda anca Slavonia o Schiavonia^[1] e che qui ormìxava co łe so navi de mercansìe e gaveva anca i so stand comerciałi. La riva infati costituiva parte integrante del porto comerçial de Venesia e rivestiva na notevołisima inportansa grasie a ła so visinansa co Piasa San Marco e col çentro del podér połitico venesiàn.

Storia

La riva xe stàda in ùltima scominsiàda xa inte el IX secoło^[1] e ga avùo on primo slongamento inte el 1060 col prosugamento de na xona paltanóxa. La Riva in orìxene zera un mucio più streta de queła atuàl, esendo poco più łarga del ponte de ła Pagia, come che rexulta anca da ła pianta de Jacopo de' Barbari del 1500 e da inumerevołi quadri, stanpe e incixión. La slàrgada a łe dimension atuałi xe stàda stabiłìa soło che inte el 1780 e finìa inte el 1782, overosìpia inte i ultimi ani de existensa de ła Republica de Venesia.

Inte el 1772 su ła Riva, a l'inboco de ła całe de łe Rasse, Marco Cassolo ga cortełà a morte el doxe Vidal Michiel II che zera drìo andàr a ła visina Céxa de San Xacaria par le çełebrasión de ła Pasqua. Ciapà dełóngo, Cassolo xe stà procesà, condanà e xustisià e el Senato gaveva stabiłìo che ła so abitasión che se trovava su ła Riva pròpio inte el pónto de l'atentato vegnise raxàda a terén e cussì ghe ne ga proibìo ła costrusión in pièra in perpètuo mołando che vegnisse costruìe soło che abitasión in legno a un piàn ^[2]. Xe stà inaxónta modifegà el parcorso ch'el doxe gaveva da far par raxonxer ła Ceza de San Zacaria: non più lóngo ła Riva dei S-ciavoni ma internamente atraverso el canpo dei Santi Fiłipo e Giacomo (Bapi). El divieto de costrusión in pièra xe stà rispetà fin al 1948, co łe carbone in legno zera stàe desfàe e sostituìe da l'atuałe a ła moderna de l'Hotel Danieli.

Inte el 1324^[1] ła Riva xe stàda sełexàda par la prima volta, uxando na pavimentasión in còto. Durante ła dominasión strìaca, inte el 1851 l'asesór Bembo ga prexentà un progeto par la reałixasión de un stabiłimento balnear çitadin in Basin San Marco. El progeto, ordenà ai architeti Fisola e Cadorin, prevedeva el radopio in larghésa de ła Riva dei S-ciavoni, coła costrusión de na segónda fiła de edifici par l'epoca moderni danànsi el Basin de San Marco, nonchè el radopio dei pónti de ła Pagia, del Rio del Vin, dei Greghi e de ła Ca' de Dio. El progeto, tanto controverso par el so pexantisimo inpato, xe stà po' bocià definitivamente inte el 1854 dal Dełegà provinciàłe ^[3].

Edifici e monumenti

Su ła Riva se ghe afàsa difarenti edifici de particołàr riłevansa storega o architetonega. Prosédendo ne ła diresión dal Pałaso Dogàl verso l'Arsenàl, se incontra ne l'órdene:

El Ponte de ła Pagia, che segna el scominsio de ła Riva;
El Pałaso de łe Prexón Nove, cołegà al Pałaso Dogàl tramite el Ponte dei Sospiri;
El moderno Hotel Danieli Excelsior, a l'inboco de ła Całe de łe Rasse;
l'ex-pałaso Dandoło atualmente sede de l'Hotel Danieli, uno dei più lusuoxi de ła sità;
el pónte su'l Rio del Vin;
el monumento equestre in bronxo dedicà a Vittorio Emanuele II, reałixà inte el 1887 dal scultór Ettore Ferrari;
El pałaseto dove che ga abità el scritór Henry James quando che xe stà a Venesia;
el pónte su'l Rio dei Greghi;
ła céxa de ła Pietà a cui façeva cao l'omonema scòła indove Antonio Vivaldi conponeva łe so muxiche;
El pónte su'l Rio de ła Pietà;
L'ex pałaso Gabrielli, ora sede de l'omonemo hotel de łuso.
El pónte de ła Ca' de Dio, che segna ła fin de ła Riva vera e pròpia.

Gałarìa de somegie

Całìgo a Venesia
Dipinto
Dipinto del Canaletto
Canaletto (II)
Riva dei S-ciavoni co l'aqua alta

Note

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 G. Tassini, Curiosità Veneziane, Venezia, Filippi Editore, 1964, pp. pag.608.
↑ G. Tassini, II. Marco Cassolo, in Alcune delle più clamorose condanne capitali eseguite in Venezia sotto la Repubblica, Venezia, Filippi Editore, 1966.
↑ G. Romanelli, Venezia Ottocento, Roma, Officina edizioni, 1977, pp. pp.317-323.

Siti da vardàr

Altri progeti

Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Riva dei S-ciavoni
Scholia el detien schemi gràfeghi so Riva dei S-ciavoni

[CV-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 G. Tassini, Curiosità Veneziane, Venezia, Filippi Editore, 1964, pp. pag.608.

[2] G. Tassini, II. Marco Cassolo, in Alcune delle più clamorose condanne capitali eseguite in Venezia sotto la Repubblica, Venezia, Filippi Editore, 1966.

[3] G. Romanelli, Venezia Ottocento, Roma, Officina edizioni, 1977, pp. pp.317-323.

[1]

[2]

[3]