Giovanni Soro
| Biografia | |
|---|---|
| Nasimènto | Venèsia (Itàlia)  |
| Mòrte | 1544 |
| Atività | |
| Ocupasion | |
|
| |
Giovanni Soro o Joàni Soro (Venesia, nasesto in data sconosua - moresto in tel 1544) xe stà on critigrafo e critanałista vèneto.
El xe conosùo pa' esar stà el primo Segretario a łe Çifre de ła Republica Vèneta, ma anca cofà pare de ła moderna critołogia e on dei pì grandi critanałisti.
Par ła so' abilità e braura el ga vù l'onor de łaorar inte el Pałaso Dogał. Inte el 1510, Soro geva xà decifrà i codiçi de łe pì inportanti corti europee, tanto che anca ła Ceza de Roma ghe gavea domandà i so' servigi.
Carera
[canbia | canbia el còdaxe]El venesian Soro gavea scrit on łibro che ghe gavea dà fama eoropea so a desifrasion de sifrari en vèneto, fransexe, castijan e łatin. Dal 1506 ga gavù l'onor de deventar, par primo, Segretario a łe Çifre caréga incaregà, dal Consejo dei Diexe, de desifrar i mesaji en codixe.
Inte el 1510, Soro geva zà desifrà i codisi de łe pì inportanti corti europee, che łe gavea dovù alsar i so łivei de sicuresa. El so servisio jera stà de gran judo par ła Repùblega Vèneta, par fermar el gran łaor de spionajo che se fea inte el so teritorio.
Ła braura de Joàni Soro jera cusì granda che ła Repùblega ghe gavea dà do omeni de judo e na canbra de łaor rento el Pałaso Dogal inte a Camara dei segredi.
Anca ła Curia de Roma par voer de Papa Clemente VII, gavea domandà i so' servigi par vedar ła sicuresa dei so codisi. Se dixe che Soro par fedeltà a ła Serenisima gavea dito al Papa de ła sicuresa dei codisi, che en verità jera stà bon a desifrar.
Bibliografia
[canbia | canbia el còdaxe]- David Kahn The Codebreakers: The Comprehensive History of Secret Communication from Ancient Times to the Internet, Scribner, 1996.
- Steven Anzovin, Famous First Facts: A Record of First Happenings, Discoveries, and Inventions in World History, H.W. Wilson, 2000.
- Simon Singh, The Code Book: The Secret History of Codes and Code-Breaking. Fourth Estate, 1999.
- Mark Lloyd, The Guinness Book of Espionage, Da Cao Press, 1994.
- Richard A. Mollin, An Introduction to Cryptography, CRC Press, 2000.
- Encyclopædia Britannica, The New Encyclopaedia Britannica, 1983.
Vara anca
[canbia | canbia el còdaxe]Notasion
[canbia | canbia el còdaxe]
el detien schemi gràfeghi so
