Ceza de Santa Maria Formosa
  | |
| Biografia | |
|---|---|
| Dati personałi | |
| Rełijon | Catołicismo |
|
| |
 Ceza de Santa Maria Formosa | ||
| ||
| Epònemo | Maria Vèrzane | |
|---|---|---|
| Dati | ||
| Sorte | Ceza | |
| Architeto | Mauro Codussi | |
| Costrusion | 864 1492 | |
| Dedicà a | Maria Vèrzane | |
| Caraterìsteghe | ||
| Stiłe architetònego | architetura renasimentałe architettura barocca italiana (it)  | |
| Materiałe | cuareło | |
| Canpaniłe | | |
| Pozision | ||
| Venesia | ||
| Pozision | Casteło | |
| ||
| Atività | ||
| Diòseze | Patriarcàdo de Venesia | |
| Rełijon | Catołega | |
|
| ||
Ła cieza de Santa Maria Formoza ła un edificio łerigiozo de ła sità de Venesia, inte'l sestièr de Casteło, so'l confìn de'l sestièr de San Marco. Ła se afasa so'l canpo omònemo.
Canpo Santa Maria Formoza el ze uno dei pì vasti de Venesia, ed ospità so n'ìzoła dełimitàda dai rii de Santa Maria Formoza, de'l Pestrìn, de San Zuane Lateran e de'l Mondo Novo.
Storia
[canbia | canbia el còdaxe]Segondo ła tradision, ła ze stada costruìa inte'l 639 da San Magno de Oderso a'l cuało ghe gera aparìa ła Vèrzene da ła vaga forma, ła cuała ła ghe ga indicà tałe łogo par ła costrusion de ła Cieza a 'st'altra dedicada. Ła só reałizasion ła ze stada finansiada da ła famegia patrisia Tribuno, e ła ga ciapà el nome de Purificazione della Beata Vergine.
Ma za a cuel tenpo ła ga ciapà el nome atuałe par ła vaga forma de ła Madona aparìa a'l Santo. Oviamente 'st'altra ła ze un insieme de storia e łezenda, parchè i primi documenti scriti i resałe a'l 1060.
Ła Cieza ła ze stada refàda inte'l 864, e daspò un incendio avenjùo inte'l 1106.
L'antigo schema a croze grega el ze stà mantenjìo in tuti i restauri fin a'l XV sècoło.
Trovandose in stato de decadensa ła ze stà recostruìa inte'l 1492 da Mauro Codussi, za autor de altre Cieze a Venesia, seguindo el stiłe de'l primo Renasimento.
Na volta l'ano el Doze el va in preghiera in 'sta Cieza, inte'l dì de ła Purifegasion de Maria, par recordar ła łibarasion da parte de'l doze Pietro III Candiano de dòdaze donzełe rapìe dai pirati.
Da tałe avenjimento nase anca ła Festa de łe Marie, festa popołar oncora prezente a Venesia, che ła ga ciapà el nome de Feste de łe Marie de tołe, parchè menàe a brasi so tołe de łenjo.
Architetura
[canbia | canbia el còdaxe].jpg)
Mauro Codussi el gaveva costruìo so ła croze grega orizenal, ła pianta łatina a tre navàe, co prezbiterio, absidi semisircołari e grande capèłe so'i fianchi de łe navàde minori. Indrioman ze stài 'verti dei ingresi łaterałi so i cai de'l transeto, da'l cuało A zera stàe recavàe do capèłe e ła sagrestìa. A'l só interno A ze stà reciapà el tema brunełeschiano de łe menbradure architetòneghe in piera griza che łe resalta so i intonaghi bianchi.
El Codussi el ze moresto inte'l 1504 sensa fenìr ła só òpara. Pì tardi ła famegia Cappello inte'l 1542 ła ga finansià ła costrusion de tute do łe fasàe: ła prima cueła che ła dà so'l rio, ła ze in stiłe clàsego, ła segonda so'l canpo ła ze baroca 1604.
Sora ła prima fasada de'l 1542, ła famegia Cappello ła gavea desizo de poner un monumento funebre a l'amiragio Vincenzo Cappello, morto inte'l 1541, mentre ła segonda fasada ła ospita łe tre statue de altri menbri de ła famegia Cappello.
El canpaniel in stiłe baroco el ze de'l 1688. El ze stà scominsià e prozetà da'l prète Francesco Zucconi inte'l 1611.
Sora ła porta de intràda de'l canpanièl ła ze stada posta na testa grotesca, parchè A se credeva ła podese deféndarlo da l'ingreso de'l demonio, che'l se divartiva a sonar łe canpane
Òpare de rimàrco
[canbia | canbia el còdaxe]
A l'interno de ła cieza A se pol trovar òpare de gran rełevansa. El Trittico della Misericordia de'l pentor muraneze Bartolomeo Vivarini el ze de'l 1743 el ze cołogà inte ła prima capèła de drèta. E el ze considarà uno dei megio prezenti inte ła strutura. El Trittico' el prevede ła Vergine della Misericordia. L'incontro de Gioacchino ed Anna, ła 'Nascita della Vergine, tècnega de ła ténpara a'l vóvo.
I depinti Santa Barbara e quattro santi, Vincenzo Ferreri, Sebastiano e Antonio Abate i ze òpare de Jacopo Negretti dito Palma il Vecchio (Palma el Vecio) 1523.
De Jacopo Palma il Giovane (El zòvane) Madonna in pietà e San Francesco d'Assisi de'l 1604.
Se conserva depinti de ła scoła de Giovanni Bellini.
A'l primo pian de l'oratorio na Madonna co Bambino e San Domenico' de Giambattista Tiepolo e ordenada da ła Scoła dei Bonbardieri, de'l 1760.
Depinti minori, non par bełesa: 'Natività di Maria de Antonio Falier XVI secoło; contenporaneo Ultima cena de Leandro da Bassano.
Bibliografia
[canbia | canbia el còdaxe]- Marcello Brusegan, Le chiese di Venezia, Ed. Newton-Compton, 2008
Altri progeti
[canbia | canbia el còdaxe]
Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Céxa de Santa Maria Formosa
el detien schemi gràfeghi so
| Controło de autorità | VIAF (EN) 259811530 · LCCN (EN) no2015015891 · GND (DE) 4563455-5 · BAV ADV11363781 · WorldCat Identities (EN) no2015-015891 |
|---|