Hegoalde

Hegoalde (in basco "parte sud") l'è ła denominasion uxà comunemente tra i parlanti baschi par indicar ła parte de Euskal Herria soto l'aministrasion spagnoła. La include i teritori de ła Navara (in basco 'Nafarroa) e de łe tre province parte de ła Comunità Autonoma dei Paexi Baschi, cuałi Bizkaia (Vizcaya), Gipuzkoa (Guipúzcoa) e Araba (Alava).

Situà a sud del fiume Bidasoa, l'è dełimità a sud-est da l'Aragona, a sud da La Rioja e l'Ebro, a ovest da ła Castiglia e Łeon, a nord-ovest da ła Cantabria, a nord dal golfo de Bizkaia e a nord-est dai Pirenei (che i le separa dal Paexe Basco francexe).

El termine el se contrapone a Iparralde, uxà in basco par indicar el Paexe Basco francexe. El so uxo l'è abituałe tra i baschi, mentre in castiglián i le utiłixa soło che i nasionałisti.

L'espresion Paexe Basco spagnoło l'è poco frecuente in castiglián, ma in francexe l'è utiłixà abitualmente, visto che łori i ciama el Paexe Basco francexe senplicemente Pays Bascue. El discorso el vale anca par l'espresion Paexe basco sud.

Come sinonimo se uxa anca ła denominasion Paexe Basco peninsułare (in contrapoxision a Paexe Basco continentałe)^[1]. Anca i nomi Paexe basconavaro o Paexe Basco-Navaro i'è stè utiłixe in difarenti momenti storici, come in tel projeto de Statuto Basco-Navaro durante ła Seconda Republica Spagnoła^[2] par denominar l'insieme de sti teritori.

In basco ła denominasion più formałe o coreta l'è Hego Euskal Herria (Paexe Basco sud in veneto).

Uno de i moti utiłixà par reclamar ła union o un trato comune ai cuatro teritori, anca prima de ła nasita del nasionałixmo basco organixà, l'è laurak bat, espresion idiomàtega che significa "cuatro in una" o "union de łe cuatro".