Cardiołozia

Cardiołozia
"medexina interna"
Prategà da	cardiòłogo
Ojeto de stùdio	core
MeSH	D002309

Ła cardiołoxia (dal grego καρδία Kardia 'core' e λογία loguía 'stùdio'), ła xe ła rama de ła medexina che ła se encarga del stùdio, diàgnoxi e tratamento del sistema sircołatòrio. Ła cardiołoxia ła xe mèdega e no chirùrxega; I spesałisti che i se rełasiona in manjiera chirùrxega al core, i xe i cardiochirurghi.

Małatie cardiovascołari

Łe patołoxie cardiołòxeghe łe vien xeneregamente ciapae-su co el tèrmano de cardiopatia, e łe se destinguerà segondo ła xona colpia.

Małatie coronàreghe

• Ateroscleroxi ła xe na małatia a patoxenexi mùltepla, andove el prosedimento infamatòrio el colpise łe artèrie de grando e mèdio càłebro; intaresa tuti i distreti e a segonda de ła xona de ocluxion àcuta gavaremo l'ictus cerebri, l'infarto miocardego, l'infarto intestinałe e vanti cusì.

Sìndrome coronàrega àcuta

Soto del nome de sìndrome coronàrega acuta, ghe se cata l'infarto e forme de anxina:

• Infarto miocàrdego acuto
• Anxina instàbiłe
• Anxina de Prinzmetal

Małatie del “mùscoło” cardìago

• Cardiomiopatia : ipertròfega, co inspesimento del mùscoło cardìago, e diłatativa, co l'aumentar dei vołumi de łe càmare ventregołari e łe pareti cardìaghe che łe vien senpre pì fine. Ste cardiomiopatie łe połe portar a ła insufisensa cardìaga, conosesta anca cofà sconpenso cardìago
• Miocardite : de sòłito de orìxane virałe

Małatie de łe vàlvołe cardìaghe

Ste małatie łe xe ciapae-su soto el nome xenèrego de valvułopatie, che łe xe par ła majoransa dei caxi anomałie conxenite o derivae revardanti insufisense o restrision (stenoxi) de łe vàlvołe:

• Endocardite: tanto grave infesion de łe vàlvołe native, ciapada n corso de patołoxie infetive.
• Coartasion aòrtega sénplega e locałixada. Ste cuà łe xe dei strenximenti de l'arco aòrtego conxenite.
• Anełi vascołari, i xe on insieme de malformasion e l'arco aòrtego o de l'artèria polmonar che łe influise anca inte ła trachea e l'exòfago.
• Stenoxi aòrtega
• Stenoxi mitralica conxenita
• Stenoxi de ła treguspide conxenita
• Stenoxi polmonare conxenita
• Insufisensa aòrtega conxenita
• Insufisensa mitràłega conxenita
• Insufisensa treguspidałe conxenita
• Insufisensa polmonare conxenita

Ła stenoxi e l'insufisensa valvołare łe połe èsar conxenite, ma inte el pì dei caxi in ła pràtega clìnega se cata łe alterasion dexeneradive de łe cùspide e łe malformasion ligae ai depòxitaminti de calso, che i intervien inte łe età pì alte.

Małatie del pericàrdio

• Pericardite: de sòłito virałe. Ła xe ła infiamasion dei fojeti pericàrdeghi.
• Tanponamento cardìago: El xe ligà a ła infiamasion del pericàrdio, che el trasua del siero e el se cùmuła inte ła cavità pericàrdega. De sòłito el njien reasordio doparando dei fàrmaghi, ma se no se fuse boni farlo, se prosedaria cavàndoło co na prosedura ciamada "pericardiosentexi"

Małatie de ła condusion cardìaga

In sta definision łe vien includeste tute łe aritmie, aonde se cata na alterasion de ła frecuensa cardìaga e i disturbi de condusion veri e propi. Racuante aritmie łe połe èsar includeste inte ła fixiołoxia del ritmo cardìago, altre łe połe èsar indìsio de ła pusibiłità de patołoxie vere e pròpie. El ritmo sinuxałe normałe el njien definio tachicardia se el sùpara i 100 bàtiti al minuto e bradicardia se el xe inferior dei 60 colpi al minuto.

I alteramenti del ritmo o aritmia vera e pròpia, i xe bastansa frecuenti inte ła popołasion xenerałe. Łe pì conoseste e difondeste łe xe:

• fibriłasion atriałe
• flutter atriałe
• tachicardia parosìstega soraventregołare
• ectopie atriałi e ventregołari ixolae

Małatie dei vaxi

• Aneurisma
• Ipertension arterioxa
• Tronboxi
• Ischemia miocàrdega
• Enbołia polmonare
• Ipertension polmonare

Małatie conxenite

• Tetrałoxia de Fallot
• Difeti del seto interatriałe
• Traspoxision dei grosi vaxi
• Doto de Botało
• Dexiocardia
• Difeti del seto interatriałe
• Difeti del seto atrioventricołare
• Difeti del seto interventricołare ixolà
• Atrexia del tricùspide
• Atrexia polmonare a seto intiero
• Atrexia polmonare co difeto interventricołare
• Sindrome del core sanco ipoplàxego
• Anomałia de Ebstein

• Brionite

Tumori del core

Inte ła insidensa dei studi autòpteghi,, ła persentuałe de tumori che i ciapa el core ła xe arente del xero, o sia scuaxi inexistenti, parò xe pì difondesto el desviłupo de metàstaxi da tumori primidivi provegnenti da altri òrgani, che i połe darghe malfunsionaminti al core.

El ecocardiograma el xe de grando suporto par el reconosimento e ixołamento de ste lexion segondarie. Intrà i tumori primidivi del core, se połe catarghe anca el Mixoma, che el riva da soło al 50% de tute łe forme tumorałi che połe ciapar el core. Ła persentuałe cusita tanto basa dei tumori cardìaghi ła xe gràsie a l'atività contìnua de l'organo, che no el parmete el "intacamento" e desviłupo de łe çèłułe neoplàsteghe. Intra i tumori del core catemo:

• Anxiosarcoma
• Emanxioma
• Fibroełastoma papiłare, comuni inte łe vàlvołe cardìaghe.
• Fibroma, tumori benigni del tesuo conetivo, e i ga na insidensa consideràbiłe so putełi e xóvani.
• Leiomiosarcoma
• Linfoma
• Lipoma e ła so forma małegna Liposarcoma.
• Mexotelioma del gropo AV,
• Mixoma
• Osteosarcoma
• Rabdomioma, i pì frecuenti inte i putełi pena nasesti (prima del conpimento del primo ano de età).
• Sarcoma neuroxenego
• Sarcoma sinovałe
• Teratoma, altro tumor tìpego inte i putełi anca se de rara manifestasion inte el core.

Exami

Cofà cheło che càpita in tute łe rame mèdeghe, anca inte ła cardiołoxia se ghe xe on grando nùmaro de exami o test che i njien normalmente dividesti in invaxivi e no invaxivi. Ła anamnexi (descrision de ła problemàdega da parte del pasiente o dei so famejari) no ła połe eła soła definirse on exame mèdego, ma gràsie a łe informasion contae el rexulta èsar el primo contato al pasiente, par saverse orientar so ła pusìbiłe diagnoxe e desidar cusì cuałi exami dimandar che vegna fati.

Exami no invaxivi

ECG: el prinsìpio del so funsionamento

Eletrocardiografia

Ła ełetrocardiografia o anca ciamà eletrocardiograma (ECG), exame continuamente evolvesto inte i ùltemi sècołi, el ga el fin de raprexentar grafegamente i inpulsi ełètreghi xenerai dal core, tegnendo parò conto del fatore tenpo.

Oltre che inte ła so forma clàsega, existe anca l'ełetrocardiografia dinàmega anbułatoriałe, ciamada anca "Holter", on exame che el rejistra el ECG par 24/48 ore (i existe anca rejistradori de ùltema xenerasion, che traerso de na normałe card, i połe rejistrar finmente sete dì) e che el vien doparà par risercar ła rejistrasion de on sìntomo, in xenare ła palpitasion, e capìrghene łe càuxe.

Ecocardiografia

L'ecocardiografia, o sia l'ecografia del core el xe on grupo de tècneghe che łe se baxa so el emétar ultrasoni inte el intervało de frecuensa intrà 2 e màsemo 10 MHz. L'exame el xe bon de esplegar in frecuensa ła onda de presion, faxendo vegner fora tuto so on schermo che el cardiòłogo el varda finmente se xe drio far l'exame. Ła union de exami ła xe fata da:

• Ecocardiografia baxałe
• Ecocardiografia co mexo de contrasto, exame de ùltema difuxion, co difarenti funsion e de doparasion soradetuto par studiar ła parfuxion miocàrdega.
• Ecocardiografia transexofaxea. Łe imàxeni che se ga traerso ła doparasion dei cusì ciamai ETE (acrònemo inglexo par dirghe in vèneto łe sonde ecocardiogràfeghe transexofaxee) łe xe standarixae par parmetar on stùdio uniformà. Sto exame el se fa meténdoghe drento de l'exòfago traerso ła boca del pasiente na sonda dotada de on trasdutor a ultrasoni.
• Ecocardiografia prenadałe
• Ecocardiografia perinadałe
• Ecocardiografia da sforso (o da stres) el xe el exame che el se fa in contìnuo monitorajo sia prima, che finmente, che dopo on sforso che ghe njien fato far a na parsona, tanto ùtiłe par capìrghene ła provegnensa del dołore toràsego, sìntomo rexaltà dai pasienti. Se ła parsona no ła połe far nisun sforso fìxego, ełora se incorarà in on stress induxesto da determanai fàrmaghi, cofà par exenpio dobutamina e el dipiridamoło. Sto exame el xe doparà anca par vałutar in xenerałe ła prògnoxi e so parsone dopo on evegnensa de infarto par conòsarghene ła vitałità cardìaga.

In pì ghe xe anca ła ecografia Doppler che ła połe èsar fata anca so vene (Doppler venoxo) e artèrie (Doppler arterioxo) in manjiera da parmétar el stùdio de ełe istese e del fluso de sàngue drento de ełe.

Altri exami

• Radiografia del torase, el xe sta uno dei primi exami a èsar doparà inte el canpo de ła cardiołoxia, che ła xe ła imision de raji X verso el torase de ła parsona, łe proiesion nesesàrie łe połe èsar una o pì de una. I raji X i vien creai induxendo na corente ełevada co ła cuała i se xenara ełetroni dirixesti verso el metało.
• Test da sforso
• TAC cardìaga (varda anca cardioradiołoxia)
• Sintigrafia cardìaga, o Imaging cardìago co radionucledi.
• Risonansa magnètega cardìaga
• Monitorajo presion arterioxa

Exami invaxivi

Pacemaker

• Cateterismo cardìago
• Anxiografia coronàrega
• Anxioplàstega coronàrega par cutànea transluminałe
• Inpianto chirùrxego de bypass aorto-coronàrego
• Metòdeghe eletrofixiołoxeghe
• Pacemaker
• Dispoxidivi antiarìtmeghi
• Defibriłador automàdego inpiantàbiłe

Notasion

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so cardiołoxia
• el detien schemi gràfeghi so