Alain Delon
Alain Fabien Maurice Marcel Delon (...) xe un [[ator (spetacoło) |ator]] [[franseze |franseze]]. El ze stà considerà uno de i più grandi sex symbol de ła storia, oltra a uno dei più gran atori fransezi come Jean Gabin o Jean-Paul Belmondo, 'st'ùltemo considerà el só eterno "rivałe" mediàtego in Fransa de i ani sesanta.[1][2][3] Ła só "bełesa derivada da'l só aspeto amałiante, da'l só vizo anzèłego e da i oci de giaso ipnotizzanti", ła ghe ga parmeso de intarpretar òmeni foschi, misteriozi, sołitari, che asae speso i se revełava anca parfin autobiogràfeghi de'l só interpreto.[4]
Fondamentałe par ła cariera de l'ator ze stàe łe cołaborasion co i rezisti René Clément, Luchino Visconti e Jean-Pierre Melville; fra i parsonazi più séłebri da łu interpretài ghe ze el fosco e timorozo Rocco in Rocco e i suoi fratelli (1960), el prénsipe Tancredi ne Il Gattopardo (1963), el killer Jeff in Frank Costello faccia d'angelo (1967), el gangster Rogert Startet inte Il clan dei siciliani (1969), el scritor fałìo Jean-Paul Leroy inte La Piscina (1969); el ze stà par zonta Zorro inte l'omònemo film de Duccio Tessari de'l 1975, el misteriozo Robert Klein de Mr. Klein (1976) e el baron de Charlus in Un amore di Swann (1984).
Inte'l 1985 el ga vinsesto el premio César par el mejo ator par el film Notre histoire; el ga vinsesto anca el David de Donatello, l'Orso d'oro a ła cariera a'l Festival de Berlino, mentre inte'l 1963 el ga otenjùo na candidatura a i Golden Globe par el film Il Gattopardo.
Da i setanta el ga avudo esperiense anca come produtor sinematogràfego, tramide łe so Adel Productions, e come rezista come inte'l thriller Par la pelle de un poliziotto (1981) e inte'l dramàtego Braccato (1983). Ła so ùltema intarpretasion su'l grando schermo ła ze stà fata inte'l 2008 inte'l film Asterix alle Olimpiadi, mentre inte'l 2017 el ga anunsià el ritiro da łe sene.[5]
Biografia
[canbia | canbia el còdaxe]Zoventù
[canbia | canbia el còdaxe]Alain Fabien Maurice Marcel Delon el ze nato l'8 de novenbre 1935 inte'l comun franseze de Hauts-de-Seine)" id="mwRg" rel="mw:WikiLink" title="Sceaux (Hauts-de-Seine)">Sceaux (nel Hauts-de-Seine). Fiol de Fabien Delon (1904-1977), diretor de un picoło sinema de cuartier, Le Régina, e Édith Arnold (1911-1995), na zóvane comesa de spesiarìa. Ła fameja Delon ła ze orizenarìa de [[Saint-Vincent-Lespinasse, del Tarn e Garonna; só biznono paterno Fabien Delon (1829-1909), el ze stà decorà co ła Legion d'onore int'l 1892, mentre só nona, Marie-Antoniette Evangelista, ła ga spozà Jean-Marcel Delon, un ezator de Pionelli de Fiumorbo.[6] Ła łezenda famejar ła vol i Evangelista inparentà co i Bonaparte. Inte'l 1939, cuando Alain el fa i 4 ani, i só parenti i se divorsia e el só pare el ze prategamente desconparìo par diversi ani. Nonostante el gran afeto, ze propio ła mama ad afidar Alain a na fameja adotiva, el cui papà el ze vardia de prezon de ła prezon de Fresnes. In cuel parìodo Alain el ze spetador de ła fusiłasion de'l cołaborasionista Pierre Laval, esperiensa che da un łado ła ło turba, ma da l'altro ła ło incanta.
A 8 ani, no podendo più restar co ła fameja adotiva e no podendo tornar da ła mare, el vive inte'l cołegio de sore a Issy-les-Moulineaux dove el incontrarà uno de i só pì cari amighi, Gérard Salomé, co el cuało el pasarà tuta ła zoventù.[7] A càuza de'l so carater perenemente rebełe , dovesto par só stesa amision a'l trauma subìo da ła separasion de i zenitori, el otien bruti voti a scoła , e par cuesto el ze costreto a canbiar diversi istituti. A l'età de 14 ani el łasa ła scoła; so mama, respozada co un maìstro sałumier, Paul Bologne, ła ło inderisa come garzon sałumier inte ła becarìa de'l parenjo, in cui Alain el se cata suito a só azio, deventando in breve un de i dependenti pì proficui. Anca a 14 ani el ga interpretà in Le Rapt, un curtometragio zirà da'l papà de un de i so amighi.
A 17 ani, roversando tuti i inisiàłi obietivi de deventar maìstro sałumier e ciapar el posto de'l parenjo, el deside de rołarse inte ła Marina franseze, inte i "Marsouins", ła fantaria de marina. Inte'l 1953 el ze destinà in Indocina, inte'l Sud-est aziàtego, inte'l cuadro de'l corpo de spedision miłitare franseze inte ła guera de Indocina. Daspò 3 ani el vien espulso da ła Marina, dopo aver totałizà ben 11 mezi conplesivi de prezon par indisiplina.[8] Tornà in Fransa inte'l 1956, Delon el ga dovesto afrontar na situasion de ristretesa econòmega, dezvolzendo i łaori più disparài cofà el fachin, el comisionante, el camarier inte i cuartieri malfamài de Montmartre e Halles; par ła só stesa amision, el ze finìo par far el bohémien senpe a Montmartre.[8]
Grasie a ła pasion par ła zovane atora Brigitte Auber el se zlontana da 'sto mondo e el fa ła conosensa de l'ator Jean-Claude Brialy che'l ło invita a'l Festival de Cannes, dove ła só bełesa candida e a'l steso tenpo glaciałe no ła pasa inoservada. El se trasferise a Roma, dove el condivide el partamento co Gian Paolo Barbieri, che'l deventarà un famozo somejaro, e ghe vien proponesto un contrato che'l ło podarìa portar a Hollywood a condision de inparar l'ingleze. Anca se Alain el taca un corso de ingleze in Fransa, el viajo el salta cuando el rezista e senezador franseze Yves Alégret el ło convinse a ło convinse a łaorar par łu.
L'ezordio inte'l sinema e i primi sucesi
[canbia | canbia el còdaxe]Allégret el fa ezordir Alain inte’l film Godot (1957). Inte’l steso ano el zóvane ator el entra inte’l cast de’l film Fatti bella e taci, in cui el dota par ła prima volta co Jean-Paul Belmondo, mentre el primo vero roło da protagonista el rivarà inte’l 1958 con L'amante pura, su’l cui set el conose l’atora austriaga Romy Schneider co ła cuała, nonostante ła resìproga difidensa inisiałe, el ga inteso na łonga rełasion sentimentałe. Zóvani, bełi e de suceso, i ze ła copia d'oro de’l sinema franseze e el pùblego el ghe va drìo co intarese sia a’l sinema sia su i zornałi.
Nonostante el film co ła Schneider no’l venja apresà da ła critica, Delon el ze ancora l’ator prinsipałe in do film de Michel Boisrond: Le donne sono deboli e Furore di vivere entranbi venjùi fora inte’l 1959, indove el interpreta ła parte de’l zóvane strasacuori, beło e fasinozo. Tutavia sarà grasie a René Clément che Alain Delon el conosarà el primo vero suceso da protagonista, co Delitto in pieno sole, traesto da un romanzo de Patricia Highsmith, che ghe vałe infati ła consacrasion a star: el film el otenjarà òtemi incasi e el farò conóser el nome de Delon anca oltra i confini fransezi. In un'intervista tełeviziva, l'ator el ga declarà che ze stà łu a inporse par otènjer el roło da protagonista; el rezista infati el ło gaveva ciamà par n’altro roło.
L'incontro co Luchino Visconti el ze na tapa fondamentałe par ła consacrasion intarnasionałe. Inte’l 1960 infati el ze uno de i protagonisti de’l caołoaoro de’l rezista itałian, Rocco e i suoi fratelli, indove el incarna un parsonazo puro e tołerante, cusì łontan da cuełi che i deventarà i só rołi tìpeghi. El film el otien un suceso clamorozo, vinsendo el Leone d'argento a Venesia, fazendo sì che Visconti el toga Delon soto ła só ała, deventando uno de i prinsipałi mentori par l'ator. El convinse infati sia Delon sia Romy ad afrontar un testo teatrałe a Parizi, ła prima volta su’l palcosènego par entranbi. In Itałia Delon el se aferma suito anca in altre òpare de grando vałor artìstego, come L'eclisse (1961) de Michelangelo Antonioni, in cui Delon el dota co Monica Vitti respolvarando el parsonazo de’l strasacuori za adotà in Fransa co René Clément; a’l Festival de Cannes el film el vinse el Premio de ła zuria. Inte’l steso ano el vien ciamà de novo da Clément par ła comedia Che gioia vivere (1961), insentrà su łe aventure de do zóvani a ła viziłia de ła Marcia su Roma.
El partesipa a un epizodio de ła comedia Le tentazioni quotidiane (1962) de Julien Duvivier. L'ano sucesivo riva ła consacrasion intarnasionałe: co Il Gattopardo de Luchino Visconti Delon el interpreta el prénsipe Tancredi Falconeri e el resita insieme a parsonałità come Burt Lancaster e Claudia Cardinale. Premià co ła Palma d'oro a’l Festival de Cannes, el film el otiene un'eco intarnasionałe e el contribuise a plazmar l'icona de Delon, che’l se azudega na candidatura a i Golden Globe come mejo ator debutante. In ‘sto parìodo Delon, nova steła sinematogràfega, el ze drio ecrisar Romy che ła ze drìo dedicarse prevałentemente a’l teatro.
El ritorno in Fransa
[canbia | canbia el còdaxe]….
Notasion
[canbia | canbia el còdaxe]- ↑ voze de refarensarepubblica.it.
- ↑ voze de refarensatgcom24.mediaset.it.
- ↑ voze de refarensalavanguardia.com.
- ↑ voze de refarensaricerca.repubblica.it.
- ↑ voze de refarensailsecoloxix.it (archivià dal URL orizenałe il 28 de agosto 2017).
- ↑ Site LEONORE - Dossier LH/717/13
- ↑ BESTOFCINE, le meilleur du cinéma - ALAIN DELON
- ↑ 8,0 8,1 Gli 80 anni di Alain Delon