Nova Guinea Todésca
|
|||||
| Pozision | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Continente | Oseània  | ||||
| Capitałe | Finschhafen (it)  (1885–1891)Stephansort (1891, 1896–1892) Friedrich-Wilhelmshafen (it) (1892–1899)Herbertshöhe (it) (1899–1910)Rabaul (it) (1910–) | ||||
| Popołasion | |||||
| Idioma | todesco | ||||
| Zeografia | |||||
| Parte de | Inpero Cołoniałe Todèsco | ||||
| Dati istòreghi | |||||
| Desolvimento | 28 de zugno del 1919 | ||||
| Prima mesion documentada | Indie orientali spagnole (it) , Marshall Islands (en) e German protectorates in the South Pacific (en) | ||||
| Economia | |||||
| Moneda | Goldmark | ||||
| Istòrego | |||||
|
| |||||
Ła Nova Guinea Todésca xe stà on protètorato de ła Xermania dal 1884 al 1914, che ciapava el teritòrio de ła parte nord-orientałe de ła Nova Guinea in Oçeania e qualchedun dełi arçipełaghi darente.
El teritòrio prinçipałe de sta cołonia jera ła rejon nord-orientałe de ła Nova Guinea ciamà Kaiser-Wilhelmsland, invense łe isołe a est de sta rejon xe sta batìxà Arcipełago de Bismarck (Bismarck-Archipel in todesco) e sto qua jera composto da ła Nova Pomerania (Neu-Pommern) che desso xe ciamà Nova Britània e dal Novo Mecklemburgo (Neu-Mecklenburg) che desso xe ła Nova Irlanda.
Co ła unica ecceçion de łe Samoa todésche, tutte łe isołe sotto el controło coloniałe todésco inte el Pacifico xe finìde soto ła aministraçion de ła Nova Guinea Todésca.
Ła nassita de sta nova cołonia xe stà el risultato in gran parte de ła capaçità commerciale de Adolf von Hansemann, diretòr de ła Disconto-Gesellschaft, ona de łe piesè importanti banche todésche de l'epoca e fondador de ła Compagnia de ła Nova Guinea Todésca (Deutsche Neuguinea-Kompagnie) che xe stà creà inte el 26 majo 1884 co el scopo de fondar na nova cołonia comerciałe neła rejone de ła Nova Guinea no oncora occupà da łe altre potençe cołoniałi. Co l'juto offiçiałe de Bismarck, łe navi todésche ga esplorarà ła xona costiera interessà e impiantà ła bandiera todésca neła nova cołonia. In avril del 1885, ła Xermania el Regno Unìo ga firmà on tratàto par dividarse e so rispetìve aree de influença inte el teritòrio de ła Nova Guinea.
Nonostante el pien supòrto del governo todésco, ła Compagnia de ła Nova Guinea Todésca ga incontrà bastansa dificoltà inte el aministraçion del teritòrio che ghe jera stà dà, al ponto da essar obligà dopo soło che do anni a darghe in man el mandato de governo a Berlin. In otobre del 1889 el governo todésco ga firmà co ła compagnia on acòrdo dove ghe vegneva dà non soło l'aministraçion teritòriałe ma anca tutti i dirìti commerciałi sui vari monopołi drìo el pagamento de 4 000 000 de marchi.
El 1º avril del 1899 el governo todésco ga ciapà offiçialmente el controło del teritòrio el 30 lujo del stesso anno, dopo on tratato co ła Spagna, se xontava novi teritòri. Inte el s-ciopo de ła Prima guera mondiałe, na spedission anglo-todèsca prevista par ridefinir i confin, xe stà bandonà visto che łe do nasion interesà se trovava in guera, poco dopo łe forçe australiane ga ocupà el "Kaiser-Wilhelmsland", intanto el resto dei teritòri cołoniałi de ła Nova Guinea Todèsca e de ła Micronèxia vegneva ciapà dal Giapòn.
Inte el 1919, dopo el tratato de Versailles, ła Xermania ga perso tuti i so teritòri cołoniałi, compresa ła Nova Guinea Todésca, che xe deventà on mandato de ła Socetà de łe Naçion soto l'Australia col nome de Teritòrio de ła Nova Guinea.
Bibliografia
[canbia | canbia el còdaxe]- William Otto Henderson, Studies in German colonial history, Frank Cass & Co. Ltd., Londra, 1962.
Varda anca
[canbia | canbia el còdaxe]
Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Nova Guinea Todésca
el detien schemi gràfeghi so
| Controło de autorità | VIAF (EN) 127774201 · LCCN (EN) no2010078216 · GND (DE) 4090737-5 · WorldCat Identities (EN) no2010-078216 |
|---|
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Declarà da: Die Schutzgebiete des Deutschen Reiches.