Francesco Ferdinando Alfieri
  | |
| Biografia | |
|---|---|
| Nasimènto | sèculo XVII Venèsia (Itàlia) |
| Atività | |
| Ocupasion | |
| Spor | Scherma |
|
| |
Francesco Ferdinando Alfieri o Arfieri (Pàdoa, XVI sèc.) el ze stà un maestro d’arme e tratatista de scherma pavan. El ga coerto ła carga de Maestro de Scherma preso ła lustra Academia Delia de ła só natìa Pàdoa, verosimilmente dal 1632 fin al medho sècoło, procedendo altri do pavani, Bartolameo Tajafero e Gàsparo Manjanin.
Òpare
[canbia | canbia el còdaxe]Alfieri el ga dà a łe stanpe na rica tratatìstega in toscan. El pióvega La Bandiera inte el 1638 descrivendo detajadi ezercisi par zbanieradori. Inte el 1640 ła ze ła volta de La Scherma indove che Alfieri el trata del zogo co ła spada da lai, dedicà a i studenti de ła Academia Delia. Driodeché scomensia łe òpare dedicà a i só patroni, i Vidman, orizenari del Inpero e solche resentemente iscriti al Patrisiado Vèneto.
El stanpa, donca, La Pica inte el 1641 che oltra a contenjere ezercisi par el manizo de ła arma propiamente dita, ła oclude anca na restanpa de ła Bandiera. Inte el 1646 el pióvega novamente el só tratado de ła Scherma che el galdeva de na òtima popołarità. No par njente a sta ùltema el reserva na nova edision inte el 1653 intitołada L'arte di ben maneggiare la spada, ła òpara pi corpoza del autore so ła cuała se cata ilustrasion stanpà al rame so ła segonda parte del tratado e na zonta inèdita, o sia Lo Spadone, sol cuało el descrive łe caratarìsteghe de tała arma e el manizo che el ghe ne consegue.
Ła pica e ła bandiera
[canbia | canbia el còdaxe]Stanpà in Pàdoa par Sebastian Sardi inte el 1641 e dedicà a Lodovigo Vidman, l'è un tratado dupio, contenjente na version de ła Bandiera conpanja a ła edision del 1638 e ła Pica. Ła Bandiera ła oclude ben 28 capìtołi o lesion, cadaunja coredà de na tołeta inciza in rame, domente ła Pica ła ze conposta da 16 capìtołi e da 12 tołete ilustrade.
Ła arte de pułito manizare ła spada co ła zonta del spadon
[canbia | canbia el còdaxe]A despeto del nome, ła òpara ła ze na nova stanpa de ła Scherma, conpanja a cueła dà in Ancona inte el 1640. Condemanco, cuesta ła ze stà stanpà a Pàdoa inte el 1653 par Sebastian Sardi co ła zonta de un novo tratado dedicà al Spadon e dedicà a Martin Vidman, fradeło de Lodovigo.
Ła arte de pułito manizare ła spada ła ze despartìa in du parte, una de 23 e st'altra de 40 capìtołi. So ła prima Alfieri el trata de ła scherma co particołaritè, ła segonda ła ze invese pi conpedioza ma conpanjà co fegure par favorire el scołaro. 37 łe ze łe tołete figurae, de alta cuałità, incize in rame da ła Scoła de Callot, interesante par łe poze e i costumi de l'època. So sto tratado Alfieri l'insenja a i zovani cavalieri a zogar a muodo de dueło co ła spada da lai soła, spada e corteło, spada e capa, spada e targa o brochiero scontrando difarenti tipi carateriałi e in deversi loghi etc.
El Spadon el se conpone de 21 capìtołi e de 17 tołete e el trata del escluzivo manizo de sta arma, dita anca spada a do man, che a l'època de Alfieri za ła jera dezueta o scuazi, infati, el só tratado l'è l'ùltemo che se conosa.
Reputasion
[canbia | canbia el còdaxe]Ła scherma de Alfieri ła ze stà arcuanto influente. L'autore l'è anpiamente cità inte łe òpare posteriori vènete e foreste, intrà łe cuałe Regole della scherma insegnate da Lelio e Titta Marcelli o La scienza della scherma esposta da Blasco Florio. Jacopo Gelli invese, so ła Bibliografia generale della scherma con note critiche: biografiche e storiche no'l ghe ne porta na bona opinion definendo la scherma de Alferi come priva de novasion e na sorta de reelaborasion del stiłe de Ridolfo Capodiferro, schermidore precedente de 40 ani. Condemanco, el medemo Alfieri el declara dal prensipio de no portar njente de novo fora che ła "vardia mista" inventà da eło isteso, a ła cuała el focałiza l'atension del letore e el dèdica intieramente i capìtołi 4, 22 e 33 de ła segonda parte de Ła arte de pułito manizare ła spada.
Curiozamente, sto ùltimo tratado el contenje forte crìteghe par Alfieri verso altri maestri, ocluzo Capodiferro steso, Achille Marozzo e scołari; ła opinion so Salvador Fabris ła ze invese bona, avéndoło definìo maestro de gran nòmina. I orizenałi de ła òpara i ze nomadeso arcuanto rari e uno de i superstiti el jera justo propietà de Salvador Fabris, maestro pavan inte ła medema profesion de Alfieri.
Bibliografìa
[canbia | canbia el còdaxe]- Regole della scherma insegnate da Lelio e Titta Marcelli ecc, Francesco Antonio Marcelli, Ercole, 1686, Biblioteca Nasionałe austrìaca, rezo digitał da Google i 08-11-2012.
- Bibliografia generale della scherma con note critiche: biografiche e storiche. Testo italian e franseze, Jacopo Gelli, Tipografìa de L. Niccolai, 1890, Ohio State University, rezo digitał da Google el 01-11-2013.
- La scienza della scherma esposta da Blasco Florio, Blasco Florio, Tipografìa del R. ospizio di beneficensa, 1844, Biblioteca Nasionałe de Napołi, rezo digitał da Google i 13-05-2014.
- La Bandiera, Francesco Ferdinando Alfieri, Sardi, 1683, Biblioteca Nasionałe austrìaca, rezo digitał da Google i 08-01-2015.
- The Art of the Two Handed Sword: A Translation of Francesco Alfieri's Lo Spadone with a Guide to Modern Practice, Francesco Ferdinando Alfieri, Ken Mondschein, traduto da Ken Mondschein, SwordPlay Books, 2012.