Ceza de Santa Croze (Venesia, Santa Croze)
Ceza de Santa Croxe | |
Epònemo | Vera Croze |
---|---|
Dati | |
Sorte | Ceza |
Costrusion | 586 1342 seculo XVI |
Dedicà a | Vera Croze |
Caraterìsteghe | |
Stiłe architetònego | architettura romanica in Italia (it) architetura renasimentałe |
Pozision | |
Venesia | |
Pozision | Santa Cróxe |
Atività | |
Diòseze | Patriarcàdo de Venesia |
Rełijon | catołega |
|
Ła Céxa de Santa Croxe gera un edificio lerigioxo de Venesia, che se trovava inte el sestièr de Santa Croxe a cui se ghe dava el nome. Xe stàda desfàda inte el 1810.
Storia
[canbia | canbia el còdaxe]Ła gaveva orìxene un mucio antighe, fondàda, segondo ła tradision, inte el 1568. Łe cròniche antighe ghe ne atribuise l'eresion al Mastropiero e ai Badoaro e, senpre segondo staltre, inte el 1774 Obelario, primo vescovo de Olivoło dichiarava che fuse parochial.
Inte el 1109 i Badoer, che ghe ne conservava el giuspatronato, ła gà cedùa ai cluniacensi. Verso ła metà del XIV secoło i mùneghi, invixi par la so condóta scandałoxa, gà sbandonà el convento. Ła Ceza xe pasàda dònca in gestion al capitoło de canonici che ła gà costruìa (xe stàda consacràda el 28 setenbre 1342). El priorato se ga ridoto inte el fraténpo in comenda.
Inte el 1460 Eugenio Memmo, uno dei priori comendatari, concese a do romìte, Sofia Veneziana e Agnese Ungara, de costruìr 'rente Santa Croxe do caxànse picenine. Inte el 1470 xe andà a formarse na vera e pròpia comunità de mùneghe, che prima gera tersiarie fransescane pì tardi clarise. Morto Memmo, papa Sisto IV ghe gà conceso ła conpleta gestion de Ceza e monastièr. A partìr dal 1594 el convento no xe stà più sotoponesto a Minori Oservanti, ma gà dipendesto diretamente dal Patriarcà de Venesia.
Avendo visto che łe condision de sta Ceza gera precarie, xe stàda ricostruìa sol fenìr del Sinquesento da l'architeto Antonio Da Ponte e riconsacràda el 10 ługio 1600 dal vescovo de Pistoia Ottavio Abbiosi.
Inte el 1806, co ghe xe stàe łe sopresion de Napołeon, el monastièr xe stà dichiarà de "prima clase" e inte el 1807 gà acòlto łe mùneghe che rivava da Santa Chiara. Anpo', inte el 1810 xe stà serà anca el conpleso de Santa Croxe; ła Ceza par un fià de tenpo xe stàda utiłixàda cofà magaxen, fin quando ła xe stàda butàda xo.
So'l logo indove ła se levava, xe stài reałixài i giardini Papadopołi che, in tenpi pì recenti, xe stài in parte interesài da ła costrusion del terminal autombobiłistico de Piasal Roma.
Edificio
[canbia | canbia el còdaxe]Santa Croxe se levava so łe rive del Canal Grando. A l'esterno se caraterixava par l'austera (garbéta) fasàda co tre pregevołi portałi. Drento se catava nove altari, dei cuałi el maxor gera nobiłià da na pała de Paolo Piazza rafegurante l'Adorazione della Croce. Ghe gera po' esponeste altre òpare de Andrea Vicentino, Girolamo Pilotti, Odoardo Fialetti, Palma il Giovane, Tintoretto, Leandro Bassano. Inaxonta se ghe trovàva łe tonbe dei doxi Domenico Morosini e Orio Mastropiero.
Bibliografia
[canbia | canbia el còdaxe]- Marcello Brusegan, Guida insolita ai misteri, ai segreti, alle leggende e alle curiosità delle chiese di Venezia, Newton Compton, 2004, pp. p. 378, ISBN 9788854100305.
- Giuseppe Tassini, Curiosità Veneziane vol. 1, note integrative e revision a cura di Marina Crivellari Bizio, Franco Filippi, Andrea Perego, Venezia, Filippi Editore, 2009 [1863], pp. p. 90, ISBN 9788864950624.
- Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Céxa de Santa Croxe
- el detien schemi gràfeghi so