Alaska
rimandamento da Ałasca| Ałasca stato federà | |||||
|---|---|---|---|---|---|
(EN) Alaska
| |||||
|
|||||
  | |||||
| Locałixasion | |||||
| Stato |  Stati Unii
| ||||
| Aministrasion | |||||
| Goernador | Sean Parnell | ||||
| Lengue ufisiałi | inglexe | ||||
| Data de istitusion | 3 de xenaro, 1959 | ||||
| Teritorio | |||||
| Coordinae | 58°26′40″N 134°13′47″W / 58.444444°N 134.229722°W | ||||
| Altitudine | 580 m s.l.m. | ||||
| Superficie | 1 717 854km² | ||||
| Rezidenti | 738 432 (2015)  28 201 (2010)
| ||||
| Densità | 0,41 ab./km² | ||||
| Stati federai confinanti | Yukon, British Columbia e Sircondario autonomo di Čukotka
| ||||
| Altre informasion | |||||
| ISO 3166-2 | US-AK | ||||
| Nome abitanti | Ałascani | ||||
| Màsema autorità zudisiałe | Alaska Supreme Court (en) 
| ||||
| Ł'ultima frontiera The Last Frontier | |||||
| Bomò | North to the Future | ||||
| Carte interative | |||||
| |||||
| Sito istitusionałe | |||||
|
| |||||
L'Ałasca, dal 3 de xenaro 1959, el costituise el 49° Stato dei Stati Unii de Amèrica; el xe el 47° Stato pì popołoxo e el 1° pì estexo dei USA.
El nome "Ałasca" el xe probabilmente rivà da ła paroła "grando paéxe" o "teraférma" dei Ałeuti.
Storia[canbia | canbia el còdaxe]
L' Ałasca ła xe stà abitada inisialménte dai popołi che i ła ragiunta traversando el pasajo de ła Tera de Bering, incluxi i Inuit e na varietà de grupi de amerindi. Ła majoransa de ła popołasion pre-Cołonbiana de łe Amèriche, se no tuta, ła ga uxà sta róta qûi, ma i ga proseguìo verso est e sud.
El primo documénto scrito l'ìndica che el primo europeo a rivar in Ałasca el xe vegnest da ła Rusia. Vitus Bering el ga navegà verso est e el xe rivà al mónte Saint Elias. Ła conpagnìa Ruso-Americana ła ga cacià łe łóntre par ła só pełicia. Ła colonia no ła xe mai stata tanto proficua, a càuxa dei cósti de trasporto, ma ła xe una de łe testimonianse pi concrete de ła cołonixasion rusa de la Mèrica.
Inte el 1867, i Stati Unii i ga aquistà l'Ałasca da ła Rusia par 7.200.000 $, equivałenti a 5 dòłari par km². L'aquisto el xe stà òpara del Segretario de Stato William Seward e el xe stà ratificà dal Senato statuniense el 9 de apriłe 1867. El pasajo di sovranità el xe avegnest el 18 de otóbre de lo stéso ano. L'aquisto no'l xe stà popołar inte el resto dei Stati Unii, onde che l'Ałasca ła vien sóranomenada ła "Folìa de Seward" o "ła Jasera de Seward". L'Ałasca ła sèłebra l'aquisto ogni ano l'ùltimo łuni de marso, ciamàndoło Seward's Day, méntre el 18 de otòbre el xe noto cofà Alaska Day.
El 7 de lujo 1958 el Presidente Eisenhower el ga firmà l'Alaska Statehood Act, faxendoło diventar leje dei Stati Unii. Questo ga verto ła strada par l'amision de l'Ałaska inte l'Union.
Ntel 1976, ła costitusion del Stato ła xe sta modificà par stabiłire l'Alaska Permanent Fund. El fondo investe na porsion de łe entrate minerarie del Stato, incluxe łe entrate del Trans-Alaskan Pipeline System, "a beneficio de tute łe xenerasion de Alaskani." Fin al zugno 2003, el vałore del fondo zera de 24 miłiardi de $.
Sità e sitadine inportanti[canbia | canbia el còdaxe]
Ła sità pi popołoxa de l'Ałasca ła xe Anchorage, co na popołasion de 260.284 persóne, 225.744 de łe cuałi łe vive inte l'àrea urbanixada.
|
sità co manco de 10.000 abitanti
|
Ła łista de łe sità pi estéxe dei Stati Unii de ła Amèrica ła véde tre sità de l'Ałasca ai primi tre posti: inte l'órdine Sitka, Ġunò e Anchorage; (Jacksonville in Flòrida ła òcupa el cuarto posto inte sta łista).
Note[canbia | canbia el còdaxe]
Cołegaminti de fora[canbia | canbia el còdaxe]
| Controło de autorità | VIAF (EN) 139487266 · ISNI (EN) 0000 0004 0427 7381 · LCCN (EN) n79018447 · GND (DE) 4001016-8 · NDL (EN, JA) 00628151 · WorldCat Identities (EN) n79-018447 |
|---|
Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Ałasca
el detien schemi gràfeghi so
