Łéngua cinbra
Tipo | łéngua e łéngua viva |
---|---|
Parlà in | Veneto, Trentin |
Autòctono de | Vèneto, Trentin e Roana |
Parlanti | |
Totałe | ~1000 (2000 ) |
Caratarìsteghe | |
Scritura | Latina (in prexedensa Fraktur e Sütterlin) |
Clasifegasion lenguìstega | |
łéngua umana łéngue indoeoropee łéngue zermàneghe łéngue zermàneghe osidentałi łéngue altozermàneghe lingue tedesche superiori (it) | |
Statuto ofisałe | |
Lengua ofisałe in | tutelà in Trentin |
Regoƚà da | nisuni |
Vulnerabiłità | 3 in pericuło |
Còdazi | |
ISO 639-3 | cim |
Glottolog | cimb1238 |
Ethnologue | cim |
UNESCO | 1345 |
IETF | cim |
Endangered languages | 3164 |
El Cinbro o łéngua cinbra el xe na łéngua germànica łigà co na vecia rama del bavaréxe che ła ga forti influense lesicałi e sintàtiche del vèneto e ła vien parlà o ła xe stà parlà in diverse varianti inte łe zone dei Sete Comuni de l'Altipian de Axiago, dei Trédexe Comuni de ła Lesinia e inte el paexoto de Luxerna.
Orìxene germànica
[canbia | canbia el còdaxe]Come exenpio de ła só orìxene germànica ghe xe ła declinasion dei nomi che ła distingue tri caxi nominativo, acuxativo e dativo (el tedésco el ga mantegnù anca el genitivo perso in cinbro) e anca tri xenari maschil, feminil e nèutro.
Sete Comuni
[canbia | canbia el còdaxe]Ła variante dei Sete Comuni ła xe stà descrita ben da Umberto Martello Martalar insieme co un vocabołario 'ndo che xe stà tirà fora 'sti exenpi qua sóto:
Gramàtega
[canbia | canbia el còdaxe]Maschil
[canbia | canbia el còdaxe]El maschil de artìcołi, nomi e agetivi (var. dei Sete Comuni):
- Nominativo: Dar guute Mann (sojeto: el bon omo el varda)
- Acuxativo: In guuten Mann (ojeto: varda el bon omo!)
- Dativo: Me guuten Manne (conpl. digo al bon omo)
Neutro
[canbia | canbia el còdaxe]El nèutro de artìcołi, nomi e agetivi (var. dei Sete Comuni):
- Nominativo: 'S guute Khint (sojeto: el bon fiol)
- Acuxativo: 'S guute Khint (ojeto: el bon fiol)
- Dativo: Me guuten Khinne (conpl. digo al bon fiol)
Influensa vèneta
[canbia | canbia el còdaxe]Come exenpio de influensa vèneta gh'è ła costrusion progresiva del verbo zeinan darnaach +infinìo osìa leteralmente èser drio +infinìo (ital. stare facendo).
- 1°sing. Ich pin darnaach essan (so' drio magnar)
- 2°sing. Du pist darnaach gean (te si drio ndar)
Influensa del itałian
[canbia | canbia el còdaxe]Come influensa de l'itałian gh'è l'artìcoło col posesivo che no se pol mìa far in tedésco: de maain faméeja (it. la mia famiglia) in tedésco el xe soło meine Familie e anca de maain Khindar (it. i miei figli) in tedésco el xe soło meine Kinder e anca in vèneto l'è soło mé fiułi sensa artìcołi. Nomi come "faméeja" i tradise l'orìxene vèneta (faméja).
Varda anca
[canbia | canbia el còdaxe]Controło de autorità | LCCN (EN) sh2002001717 · GND (DE) 4067789-8 · BNF (FR) cb11999206h (data) |
---|