Łéngua cinbra
| Cinbro | |
| Tipo | lengua, łéngua viva e idioma definitivamente in pericolo (it)   |
|---|---|
| Parlà in | Veneto, Trentin |
| Autòctono de | Vèneto |
| Parlanti | |
| Totałe | ~1000 (2000 ) |
| Caratarìsteghe | |
| Scritura | Latina (in prexedensa Fraktur e Sütterlin) |
| Fameja | |
| Fiłozèneze | Indoeuropee |
| Statuto ofisałe | |
| Lengua ofisałe in | tutelà in Trentin |
| Regoƚà da | nisuni |
| Vulnerabiłità | 3 in pericolo (it) |
| Còdazi | |
| ISO 639-3 | cim |
| Glottolog | cimb1238 |
| Ethnologue | cim |
| UNESCO | 1345 |
| IETF | cim |
| Endangered languages | 3164 |
El Cinbro o łéngua cinbra el xe na łéngua zermànega łigà co na vecia rama del bavaréxe che ła ga forti influense lesicałi e sintàtiche del vèneto e ła vien parlà o ła xe stà parlà in diverse varianti inte łe zone dei Sete Comuni de l'Altipian de Axiago, dei Trédexe Comuni de ła Lesinia e inte el paexoto de Luxerna.
Orìxene germànica[canbia | canbia el còdaxe]
Come exenpio de ła só orìxene germànica ghe xe ła declinasion dei nomi che ła distingue tri caxi nominativo, acuxativo e dativo (el tedésco el ga mantegnù anca el genitivo perso in cinbro) e anca tri xenari maschil, feminil e nèutro.
Sete Comuni[canbia | canbia el còdaxe]
Ła variante dei Sete Comuni ła xe stà descrita ben da Umberto Martello Martalar insieme co un vocabołario 'ndo che xe stà tirà fora 'sti exenpi qua sóto:
Gramàtega[canbia | canbia el còdaxe]
Maschil[canbia | canbia el còdaxe]
El maschil de artìcołi, nomi e agetivi (var. dei Sete Comuni):
- Nominativo: Dar guute Mann (sojeto: el bon omo el varda)
- Acuxativo: In guuten Mann (ojeto: varda el bon omo!)
- Dativo: Me guuten Manne (conpl. digo al bon omo)
Neutro[canbia | canbia el còdaxe]
El nèutro de artìcołi, nomi e agetivi (var. dei Sete Comuni):
- Nominativo: 'S guute Khint (sojeto: el bon fiol)
- Acuxativo: 'S guute Khint (ojeto: el bon fiol)
- Dativo: Me guuten Khinne (conpl. digo al bon fiol)
Influensa vèneta[canbia | canbia el còdaxe]
Come exenpio de influensa vèneta gh'è ła costrusion progresiva del verbo zeinan darnaach +infinìo osìa leteralmente èser drio +infinìo (ital. stare facendo).
- 1°sing. Ich pin darnaach essan (so' drio magnar)
- 2°sing. Du pist darnaach gean (te si drio ndar)
Influensa del itałian[canbia | canbia el còdaxe]
Come influensa de l'itałian gh'è l'artìcoło col posesivo che no se pol mìa far in tedésco: de maain faméeja (it. la mia famiglia) in tedésco el xe soło meine Familie e anca de maain Khindar (it. i miei figli) in tedésco el xe soło meine Kinder e anca in vèneto l'è soło mé fiułi sensa artìcołi. Nomi come "faméeja" i tradise l'orìxene vèneta (faméja).
| Controło de autorità | LCCN (EN) sh2002001717 · GND (DE) 4067789-8 · BNF (FR) cb11999206h (data) |
|---|