Salta al contegnùo

Zało

Pending
Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.
Cheło che te ghè schcià el rimanda a sta voxe, parché el xe on so sinònemo o el vien esplegà cuà drento. rimandamento da Xaƚo
Infobox de CołoreZało
Longhesa d'onda575 nm Cànbia el vałor in Wikidata
Frecuensa516 000 000 000 000 Hz Cànbia el vałor in Wikidata
Coordenae de cołore
Hex
  1. FFFF00
RGB (r, g, b)(255, 255, 0)
CMYK (c, m, y, k)(0, 0, 100, 0)
HSV (h, s, v)(60°, 100%, 100%)
Ciave CSSyellow Cànbia el vałor in Wikidata


El xało[1], o xal el xe un dei cołori del spetro che l'omo el xe bon a véder. El ga na longhesa d'onda contegnua infrà 565 e 590 nanometri. El xe un dei tre cołóri primari sotrativi, conpagno al ciano ed al magénta e el só cołor conplementar el xe el vioła. El xe el cołor sentral del'arcovèrxene.

El xe un cołor bastasa comun in natura: de frecuente łe piante łe fa fióri chei se pol véder ben da łontan e i atrae i bai, par reałixar l'inpołinasion. Anca paréci fruti i xe xałi, par ła prexensa de carotenoidi: sto cołor el fa el fruto più beo a véder e atrae bestie o ómeni chei posa reałixar al megio ła diseminasion. Ghe xe anca bestie, in xener bai come ave e brespe, che łe xe xałe: sto cołor, asieme al negro, el da un mesagio precixo de averténsa: ocio che se ti me da fastidio mi poso pónxerte col mi bresagio. Ghe xe anca quei che i ìmita sti qua par far paura: el xe el caxo dei sìrfidi chei ga i cołori de łe brespe anca se i no ga el só spin.[2]

Inte el lenguagio stradal el xało el se tol qualche signifegà. Na bandièra xała ła dixe che ghe xe ris-cio e no se ga da superar. El cołor in mexo al semàfaro el se iłùmina daspò el verdo par avixar che xe drio rivar el roso: se ti xe in mexo a ła strada ti pol pasar, ma scomensar a traversar col xało el xe proibio. Inte i Stati Unii de Mèrica el xało el xe el cołor dei taxi.

I vién diti xałi quei romanzi co sene de crìmene: sta definision ła vién fora da na cołana de łibri publicada da Mondadori inte i ani 1930. Łe pàxene xałe łe xe quee che łe ga i nùmeri de tełèfono e i indirisi de aziende e atività de tràfego, ste qua łe xe divixe par servisio.

Ła farina xała ła xe quea tólta dal formenton: co sta qua se fa ła połénta e i biscoti, ciamadi propio par el łor cołor, conferio propio da ła farina xała che ła xe l'ingrediénte prinsipal, i załeti.

  1. sevente altrew grafie anca zało
  2. Mimetismo fanerico


Altri projeti

[canbia | canbia el còdaxe]

Linganbi foresti

[canbia | canbia el còdaxe]


Controło de autoritàLCCN (ENsh85149078 · GND (DE4438206-6
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Zało&oldid=1173181"