Vóze pasiva
El pasivo o vóxe pasiva de un verbo el serve par raprexentar come sojeto el pasiente de l'asion, o sia in altre parołe el serve par dar piasè vixibiłità (ingl. prominence) al pasiente raprexentàndoło come sojeto invese de łasarlo in fin de fraxe come conpleménto. L'ator o conpleménto d'agente invese el pol anca no èserghe inte ła fraxe.
El pasivo no'l ghe xe mìa in tute łe łéngue.
Un exenpio de pasivo in vèneto:
- pasivo: Ła ua ła xe ndà/stà vendùa tuta (l'atension ła va su ła ua e se ciapa propio ua come pónto de partensa de ła fraxe, mentre no se sa gnanca ci che el ga vendùa)
- ativo : I ga vendù tuta ła ùa (se dixe che l'ua l'è stà vendùa ma se parte riferèndose a calcheduni che el ga vendùa: i ła ga vendùa)
In vèneto i tenpi conposti (pasà, trapasà, fut.conposto) i fa el pasivo co l'auxiłiar èser stà + part.pasà e i tenpi sènplisi (prexente, inparfeto, futuro) i fa el pasivo co l'auxiłiar vegner + part.pasà:
- pasivo pasà: (ła ua) ła xe stà vendùa tuta, (ła porta) l'è stà verta
- pasivo prex: (ła ua) ła vien vendùa tuta, (ła porta) ła vien verta
In vèneto, l'auxiłiar èser coi tenpi sènplisi, invese, el ga soło vałor agetivałe e no l'è mìa un pasivo vero: in "ła porta ła xe verta" el partisipio "verta" el fa da agetivo che esprime soło un stato come "ła porta ła xe rósa" e no se trata miga de n'asion vera. Istéso, "ła porta ła xe sarà" el xe un pasivo finto andove che el partisipo "sarà/serà" el fa da agetivo che esprime na situasion e nò na asion. Defati se pol domandar Come xe£a? verta. Come xe£a? rósa. Com'èla? sarà. Com'èla? granda... ma no se pol mai dir *Come vienla? verta. *Come xe£a stà? vendùa.
In vèneto, donca:
- pasivo prex. vero (pasivo dinàmico): ła porta ła vien verta/sarà = ingl. the door is opened'/closed
- fórma agetivałe (pasivo stàtico): ła porta ła xe verta/sarà = ingl. the door is open/closed
L'exenpio ingléxe co "open" el juta parché se véde che inte el primo caxo ghe xe ła final -ed tìpica de verbi, mentre inte el secóndo caxo ła manca visto che ghe xe n'agetivo.
L' ingléxe el dòpara senpre el verbo to be par far tuti i pasivi sia sènplisi che conposti e anca par łe costrusion agetivałi:
- pasivo: The boy has been rescued (se parte dal tóxo che xe stà salvà)
- ativo : They/Some people/Three men have rescued the boy (se parte col riferiménto a calcheduni che ga salvà el tóxo)
- pasivo: The door is closed by the guard every day (ła porta ła vien sarà ogni dì da ła guardia)
- agetivo: The door is closed (ła porta l'è sarà, ła xe serà)
Anca in itałian el verbo èser el va ben sia par i pasivi veri sia par łe fórme agetivałi, seben che i pasivi i abia anca l'auxiłiar venire:
- pasivo: L'albero ze stato abbattuto (l'àlbaro l'è stà tirà zo/do)
- ativo : Hanno abbattuto l'albero (i ga/à tirà zo l'àlbaro)
- pasivo: La porta è aperta ogni dì da un comando a distanza (ła porta ła vien verta tuti i dì co un tełecomando) = ingl. The door is opened
- agetivo: La porta è aperta (ła porta ł'è/ła xe verta) = ingl. The door is open
In itałian i pasivi co èser i se uxa soratuto inte i scriti e inte i discursi uficiałi, mentre venire (la porta viene aperta ogni dì) l'è tìpico de ła parlada.