Ojo

Par ojo (o ogio) se intende de sołito queło da magnar, che el sia de oliva, de girasołe o da altri semi. Vołendo parò èsare precixi, par ojo se intende un liquido graso, che no'l se pol smisiar co l'aqua; de oji ghe nè diverse sorti: oji grasi, oji esensiałi, oji minerałi.

Oji grasi

I oji grasi i xe grasi che a tenperatura anbiente i xe lìquidi. El baso punto de fusion el xe dovudo soratuto a ła quota abondante de açidi grasi insaturi.

Oji de łe piante (ołivo, girasołe ecetera): i vien doparà in cuxina e i xe ciamà anca oji da magnare.

Oji de łe bestie (ojo de pese, de fegato ecetera): anca questi i pol esare oji da magnare, ma come quełi de łe piante, i vien anca doparà inte l' industria chimica (lubrificanti, saoni).

Oji esensiałi

I oji esensiałi (anca oji eterei) i xe estrati ołeosi, fasiłi a svanpire, che vien da łe piante o da toki de łe piante. A seconda dal tipo de pianta i ga un so odore forte e carateristico. In pràtega i xe costituidi in masima parte da terpeni (par esempio l'estrato de limon).

Oji minerałi

I oji minerałi i vien estrati dal petrołio o dal carbon e i xe composti de idrocarburi. Sti oji i vien doparà inte el setore de ła chimica organica soratuto par ła produxion de materie plastiche. Quando che i vien rafinà, i diventa carburanti, ma anca oji conbustibji, oji par motori diesel e oji pesanti. Coi oji minerałi vien fati anca i lubrificanti, che i serve a far in modo che i toki de fero dei ingranagi de łe makine no i fasa atrito sfrisando l'un su l'altro.

Alguni oji vexetali

Alguni oji doparai anca in cuxina:

Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so ojo
Scholia el detien schemi gràfeghi so Ojo

Controło de autorità	GND (DE) 4043225-7