Henri Matisse
Henri-Émile-Benoît Matisse (Le Cateau-Cambrésis, 31 de diçenbre 1869 – Niza, 3 de novenbre 1954) xe stà un pitor, incisor, iłustrador e scultor fransexe.
Conosùo par el so uxo del cołor, ła fluidità e orixinałità el xe stà un dei contributori del sviłupo artistego del XX secoło, e del movimento dei Fauves.
Biografia[canbia | canbia el còdaxe]
Xoventù[canbia | canbia el còdaxe]
Henri Matisse nase el 31 de disenbre a Le Cateau-Cambrésis, 'ntel nord est de ła Fransa. 'Ntel 1891 taca a studiar arte al Académie Julian de Parixi e 'ntel 1896 espone 5 so dipinti al sałon dea Société Nationale des Beaux-Arts. 'Ntel 1888 el pitor John Peter Russell ło introduxe 'ntel inpresionismo.
Fauvismo[canbia | canbia el còdaxe]
'Ntel 1905 el se trasferìse 'ntel sud de ła Fransa co André Derain e inpara a uxar cołori vołentieri e cusì deventa del movimento dei Fauves.
l'Académie Matisse[canbia | canbia el còdaxe]
Tra el 1911 e el 1917 òpara al Académie Matisse, vosùa dai amighi de Matisse, na scoa privà, 'ndo Matisse insegnea ai xovani artisti.
Dopo Parixi[canbia | canbia el còdaxe]
'Ntel 1917 Matisse va a vivar a Niza. El taca a łaorar co riłasamento e amorbidimento. Łe so odałische tìpeghe de sto periodo łe xe cosiderae da alcuni critisi superfisai e de decoro.
'Ntel 1930 taca de novo a łaorar tanto par un cołesionista stadunitense Albert C. Barnes.
'Ntel 1941 ga un cancro a łe budełe, dopo un intervento sarà destinà a uxar a carega a rode. 'Ntel 1947 publica el łibro Jazz co stanpe a cołor dei so colage e i so pensieri. 'Nte i ani cuaranta dixegna anca pa i łibri.
Henri Matisse s-ciopa, par 'n ataco de cor, 'ntel 1954 al età de 84 ani. El xe sepełìo 'ntel Monastero di Cimiez a Niza.
Òpare[canbia | canbia el còdaxe]
- Natura morta co łibri (Nature morte aux livres) (1890), prima opera, Musée Matisse, Niza
- Ła toa parecià (1897), Cołesion privà, Stavros S. Niarcos
- Luso, calma e vołutà (Luxe, calme et volupté) (1904), Museo d'Orsay, Parixi
- Madame Matisse (Ritrato co ła riga verde) (1905), Statens Museum for Kunst, Copenaghen
- Femena co capeo (1905), Museum of Modern Art, San Francisco
- Finestra verta, (1905), National Gallery of Art, Washington
- Gioia de vivar (Matisse) (1906), Barnes Foundation, Merion
- Ła stansa rosa, (1908), Museo del Ermitage, San Pieroburgo
- Conversasion, (1908), Museo del Ermitage, San Pieroburgo
- Ła dansa (1909), prima version co manco detaji e cołori manco forti, Museum of Modern Art, New York
- Ła dansa (1910), seconda version coi cołori del fauvismo, Museo del Ermitage, San Pietroburgo
- Musica (1910), Museo dell'Ermitage, San Pietroburgo
- L'Atelier roso (1911), The Museum of Modern Art, New York
- I pesi rosi, (1912), Museo Puškin, Mosca
- Nudo roxa (1935), Museum of Art, Baltimora
- Siora en blu (1937), Philadelphia Museum of Art, Filadelfia
- Ła camiseta rumena (1940), Centre Pompidou, Parixi
- Jazz (1947), łibro d'artista, papier découpé
- Ła tristesa del re (1952), Centre Pompidou, Parixi
- Ła zingana (1905), Centre Georges Pompidou, Parixi
Notasion[canbia | canbia el còdaxe]
Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Henri Matisse
| Controło de autorità | VIAF (EN) 42630086 · ISNI (EN) 0000 0001 2130 0449 · SBN (IT) IT\ICCU\CFIV\027959 · Europeana agent/base/60593 · LCCN (EN) n79054729 · GND (DE) 118578847 · BNF (FR) cb11915136j (data) · BNE (ES) XX952438 (data) · ULAN (EN) 500017300 · NLA (EN) 35334702 · BAV ADV10233564 · NDL (EN, JA) 00449131 · WorldCat Identities (EN) n79-054729 |
|---|