Grùmoło

Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.
Grùmoło
Someja


Pozision

Map

45°31′N 11°40′E / 45.516667°N 11.666667°E45.516667; 11.666667 (Grùmoło)Coordinae: 45°31′N 11°40′E / 45.516667°N 11.666667°E45.516667; 11.666667 (Grùmoło)

StatoItàlia
RejonVèneto
Provinsa Vicensa Cànbia el vałor in Wikidata

CapitałeGrumolo delle Abbadesse (it) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Popołasion
Totałe3 830 (1° de zenaro del 2023) Cànbia el vałor in Wikidata
82 (2018)
Densità255,16 hab./km²
Zènaro
left 1 857 (%48.5)1 911 (%49.9) Òmani
Demònemo Grumolezi
,
  Edit this at Wikidata
Zeografia
Àrea15,01 km²[1] Cànbia el vałor in Wikidata
Altitùdene30 m Cànbia el vałor in Wikidata
Rente a
Dati istòreghi
Dì festivo
Eror Lua: callParserFunction: function "

[[Categoria" was not found.

PatronoAsunsion de Maria Cànbia el vałor in Wikidata
Còdazi de identifegasion
Còdaze postałe36040 Cànbia el vałor in Wikidata
Còdaze de matricołasionVI Cànbia el vałor in Wikidata
Fuzo oràrio
Prefiso tełefònego0444 Cànbia el vałor in Wikidata
ID ISTAT024047 Cànbia el vałor in Wikidata
Còdaze catastałe de ItàliaE226 Cànbia el vałor in Wikidata

Sito webcomune.grumolodelleabbadesse.vi.it Cànbia el vałor in Wikidata



















































Grùmolo (nome ufisałe in itałian: Grumolo delle Abbadesse) xe on comun de 3 311 abitanti de ła provincia de Vicensa.

Storia[canbia | canbia el còdaxe]

Toponimi[canbia | canbia el còdaxe]

El nome del Comun el vien dal łatin grumŭlus, diminutivo de 'grumus "mucio de tera" ("mucchio di terra" in itałian), "colle".

Evo de Mexo[canbia | canbia el còdaxe]

No xe restà nisun documento che el dixe che a Grùmoło ghe sie stà on casteło, che parò ghe jera de seguro, parché el resulta anoverà tra chei vescoviłi che el diploma inperiał de Oton III del ano 1000 l'esentava da ła tasa del fodro.

Secondo ła tradision riferia dal Maccà, l'antigo casteło se catea inte el sito de ła cèxa parociał de ancò.

Inte el 1004 el vescovo Liudigerio el da a ła abasia de łe monache benedetine de San Piero de Vicènsa. L'abasia ga bonificà dei tereni e prosiugà łe pałudi e ga costruìo dei canałi.

L'antica pieve de Santa Maria ła cipea rento łe capełe, deventà po cèxe parociai, dei Santi Gervasio e Protasio de łe Tori, de San Martin de Lerin, de Santa Maria de Maroła, de San Michele de Sarmego, de San Piero Intrigogna, de San Michele de Grantortin, de Santa Maria de Casałe de Settecà e chea de San Zenon de Rasega. Ła cèxa ła gera cołegià e ła giurisdision de łe monache benedetine ła xe 'ndà vanti fin el 1797, co ła cadua de ła Republica Vèneta e l'arivo de łe trupe napołeoniche.

Verso ła metà del Trexento, durante ła sioria scałixera, el teritorio de Grumolo el xe stà sotoposto, soto l'aspeto aministrativo, al Vicariato siviłe de Camisan e tałe el rimase, anca inte el età de ła Republica Vèneta, sin a ła fin del XVIII secoło.

Monumenti e loghi de interese[canbia | canbia el còdaxe]

Architeture religioxe[canbia | canbia el còdaxe]

  • Cèxa parrocchiale de Santa Maria Assunta, a Grùmoło
Inte el corso dei secoli la cèxa la xe stà ricostruia na prima volta inte i ani 1220-1250, restaurà inte el 1551, allungà e innalzà inte el 1836, restaurà assieme al campaniłe tra el 2007 e el 2011.
  • Cèxa parrocchiale de San Michele Arcanxelo, a Sarmego
Restaurà e amplià inte el 1856, la conserva na "Madona col Banbin in trono e i do San Joani", opera firmà da Bartolomeo Montagna e la "Pietà", un grupo de sette grandi figure de teracota dipinta risalente ai secoli XV-XVI
  • Cèxa de San Silvestro (XVIII secolo), a Vancimujo
  • Cèxeta de San Zeno (sec. VIII-XII-XVII), in località Rasega

Architeture civiłi[canbia | canbia el còdaxe]

A Grùmoło:

  • Vila Canal, 45.511274°N 11.657815°E
Dimora seicentesca de ispirasion paładiana, costruia come residensa estiva dea la fameja patrisia venesiana Badoer - Canal, nea campagna visentina tra le risaie e le roge de risorgiva

Intel la frasion Vancimujo se trovan:

  • Vila Chiericati, de Andrea Palladio (1550)
  • Vila Da Porto Rigo, del XVI secolo e de forme paładiane.
  • Vila Lioy, acanto a la precedente. Costruia ne l'Ottocento in forme neoclasiche

Fra Vancimujo e Sarmego ghe xe altre vile:

  • Vila Godi Piovene, 45.498724°N 11.664939°E
Edificà inte el 1597, su disegno de l'architeto Vincenzo Scamozzi, co annessa capeła gentilisia del XVIII secolo, attribuia ad Antonio Pizzocaro o a Carlo Borella, detta “la Favałina”, dal nome del fossà chel se trova de fronte a essa
  • Vila Fracasso Lampertico, de fin Setecento

Società[canbia | canbia el còdaxe]

Evołusion demografega[canbia | canbia el còdaxe]

Abitanti censìi


Cultura[canbia | canbia el còdaxe]

Istrusion[canbia | canbia el còdaxe]

A Grùmoło ghe xe do scołe de l'infansia (de cui una privà), na scoła primaria e una scoła secondaria inferior.

Intel capologo ghe xe anca la Biblioteca civica, che la fa parte de la rete de biblioteche visentine.

Avegnimenti[canbia | canbia el còdaxe]

Al terzo fin de la setimana de setenbre de ogni anno a Grùmoło el se tien la tradisional e ormai rinomà sagra paesana "Festa del riso", giunta a la 30ª edision inte el 2016 (del novo arco de la sagra)

Persone łegà a Grumoło[canbia | canbia el còdaxe]

  • Paolo Lioy (Vicensa, 1834 – Vancimujo de Grùmoło, 27 gennaio 1911), naturalista, patriota e połitico itałian.
  • Giuseppe Ausilio Bertoli (Grùmoło, 1945), scritore.

Zeografia antropica[canbia | canbia el còdaxe]

Le frasion del comune de Grùmoło le xe Sarmego e Vancimujo.

Altre locałità o contrade le xe: Al Passo, Baruchelle, Bottegon, Ca' Longa, Case sparse, Giardini, Grezzi, Leopardi, Monteverdi, Nicolin, Ponte del Becco, Ponte Settimo, Rasega, Scuole, Serenissima, Storte.

Economia[canbia | canbia el còdaxe]

L'economia de Grùmoło, da secołi centro agricolo, el se basa su la produsion de cereałi e foragi co numerosi ałłevamenti bovini e suini. Tipica del logo la xe la produsion del riso, introdoto da łe monache benedettine fin dal Sinquecento. La varietà de Grùmoło - el viałone nano - el gà chicchi minuscołi ma la qualità, grasie a ła carateristiche del teren e de łe acque, la xe eccełente. 'Sto riso l'è diventà Presidio Slow Food e prodoto De.Co., sostenuo da ła Rejon Veneto.

Le atività industriali, oltre a serte inportanti aziende operanti inte ła produsion de atresature agricołe, łe xe łimitatà a picołe aziende ałimentari, ediłi e dee confesiòni

Altri projeti[canbia | canbia el còdaxe]


Linganbi foresti[canbia | canbia el còdaxe]




Controło de autoritàVIAF (EN151454622 · WorldCat Identities (EN151454622
  1. voze de refarensaistat.it.
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Grùmoło&oldid=1135272"