Crosta oseànega

La crosta oseànega ła raprezenta ła parte pì superfisałe de ła Tera inte łe àree somerzeste da l'osèano, apartegnente a ła crosta terestre, contraponéndose a ła crosta continentałe (àree emerzeste) par spesor, conpozision chìmega e reołozia.

El stùdio de ła crosta oseànega, siben che ła sìpia pì del 60% de ła superfise terestre, el ze rełativamente novo, i primi i ze dei ani 1960 co łe prime canpagne de perforamento oseànego, catando ełeminti d'utiłità in sostegno de ła teoria de ła Tetònega de łe plache.

Strutura

1) crosta continentałe 2) crosta oseànega 3) astenosfera

Sesion tìpega de łe roce de ła crosta oseànega. Łe peridotiti no łe ze parte de ła crosta, ma de el manteło łitosfèrego.

Età de ła crosta oseànega

La crosta oseànega ła ze in ecuiłìbrio izostàtego co ła sotostante astenosfera, e conparada a ła crosta continentałe ła rezulta pì sotiła e co diferente conpozision petrogràfega. El so spesor medio el ze de sirca 6–7 km.

El schema clàsego de sudivizion de ła crosta oseànega el vede 3 prinsipałi strati che a so volta i ze oncorpì sudividìbiłi.

• "Strato" 1 (pì superfisałe) el ze costituio da sedimenti co potensa variàbiłe in funsion de ła distansa da ła dorsałe, e el ga un spesore mèdio de 0,4 km. Sto strato el se ispesise guałivamente col crésar de ła so età par el fato che el vien sotoponesto par pì tenpo a sedimentasion guałiva.
• "Strato" 2 el ga un spesor variàbiłe, da 1 a 2,5 km e el ze costituio da sedimenti consołidai o magmatii efuzivi (bazalti tołeìteghi a ołivina, pòari in K e Na).

• "2a", caraterizà da na erlevada porozità co sircuiti idrotermałi desviłupai arente de ła dorsałe oseànega
• "2b", in cual se ga na redusion de ła porozità gavesta a ła precipitasion de minerałi idrotermałi,
• "2c", co potensa de sirca 1 km, e che el ga roce bàzeghe intruzive (dichi bazàlteghi).

• "Strato" 3 (sirca 4 km) el ze el conponente prinsipałe de ła crosta oseànega, e el ze formà da roce gàbreghe e roce ultrafèmeghe.

Siclo de vita

La crosta oseànega ła se forma partindo da łe dorsałi oseàneghe, da łe cuałe el foravien el magma bazàltego provegnente da ła fuzion parsiała dei peridotii del manto terestre.

La crosta terestre, insieme al manto litosfèrego (ła parte pì superfisałe del manto), ła forma ła litosfera. El spesor de ła litosfera el vària da sirca 30 chiłòmetri (inte el cazo de ła crosta oseànega), finmente a sirca 70 km (inte ła crosta continentałe).

Esendo fata da roce fèmeghe, ła densità de ła crosta oseànega (sora de 3,2 $kg/dm^{3}$) el ze major in confronto a ła densità de ła crosta continentałe (sirca 2,6 $kg/dm^{3}$). Ste densità łe se erleva-sù co ła profondità.

L'erusion guałiva de lava bazàltega ła produze na granda cuantità de materiałe che i se sołidìfega e i forma nova crosta oseànega. Ma cosicome ła superfise de ła tera ła resta costante, altratanta crosta ła vien consumada inte łe zone de subdusion. Par sta motivasion, l'età màsima che ła połe rivare ver na crosta oseànega ła ze de sirca 200 Ma (miłioni de ani).

Altri projeti

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Crosta oseànega

Linganbi foresti

• (EN) Bruce Peter Luyendyk, oceanic crustEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.
• (EN) oceanic crustEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.

Controło de autorità	GND (DE) 4401814-9 · BNF (FR) cb123261421 (data)