Antioco de Siracusa
Biografia | |
---|---|
Nasimènto | sèculo V v.C. Siracuxa (Sicìlia) |
Morte | sèculo V v.C. |
Atività | |
Ocupasion | |
Atività | (Ativo inte i ani: sèculo V v.C. ) |
|
Biografia
[canbia | canbia el còdaxe]Fio de Senofane, el ze stà el primo stòrego de la Sisiłia grega, e segondo diversi stòreghi el ze stà anca el primo stòrego de l'Ocidente grego.[1] El ga scrivesto in dialeto iònego.
Ghe se atribuise łe prime òpare che łe conta łe vicende fondative e łezendarie de ła Sisiłia e de l'Itałia, a nialtri note unegamente in cuanto citàe da autori posteriori.[2] Ła ze opinion sparpanjada e asetada el considarar che'l stòrego atenieze Tucidide, inte'l scrivar łe pì antighe notisie rełative a łe fondasion de ła Sisiłia inte ła só Guera de'l Pełoponezo, el gabia atinzesto a łe òpare de Antioco[3]
Òpare
[canbia | canbia el còdaxe]Sull'Italia
[canbia | canbia el còdaxe]Antioco só fio de Senofane el ga scrivesto so l'Itałia łe notisie pì denje de fede e pì vere derivanti da łe antighe tradision: 'sta tera, che deso ła se ciama Itałia, antigamente ła ocupava i Enotri., op. cit., Dion. Hal., Antichità romane, I, 12, 3.[4]
Sulla Sicilia
[canbia | canbia el còdaxe]Ła so segonda òapra ła contava ła storia de ła Sisiłia: da Cocalo, re dei Sicani, a'l congreso de Gela avenjesto inte'l 424 a.C. L'òpara l'è venjesta spartìa in 9 łibri, e se sostien che tałe divizion ła ze venjesta fata da autori postumi.
In st'altra òpara, el scritro siracuzan el anałiza esensialmente ła parte pì meridionałe de ła penizoła, parlando de łe prime popołasion che ła gavea abità e de łe cołonie che i Gresi ghe ga fondà. El conta ła storia de ła Manja Gresia fin a ła fondasion de ła cołonia de Eraclea (434 a.C.). Intaresante notar che Antioco el cołega inte ła só òpara ła fegura de Siculo, el condotier de'l pòpoło dei Siculi (che'l fa resałir ai antighi Enotri), a Roma, aserindo che Siculo el fuse un roman, poiché Roma stesa in prensipio ła jera popołà da Siculi. Ła só narasion ła ga fato naser intrà i studiozi moderni el tèrmene de "tersa Roma", ła pì antiga, dazendo cusì adito a tuta na serie de posibiłi inplegasion zeogràfeghe e połìteghe antighe che łe ze ojeto de grando intarse par i stòreghi.[5]
So ła cołonizasion Antioco el se sofarmava anpiamente, fornindo dati che uncora ancò i ze retenjùi fondamentałi par el studio de st'altro fenomeno[6]. Frecuenti rifarimenti a l'òpara de Antioco se cata anca in Strabone e Dionigi di Alicarnasso[7].
A se ga anca suponesto che ła so òpara de scritura ła fuse stada mesa a servisio propagandìstego de ła Siracuza pre-dioneziana comandada da Ermocrate, o adiritura che'l fuse contenporaneo da'l tiranno siracuzan Dionisio I, par cui inte i só testi, a segonda dei do parìodi, andarìa ravizada ła vołontà de l'antiga Siracuza o de estrométar de'l tuto l'ełemento ełènego da łe orizene de l'Itałia, e cuindi de ła Sisiłia, inte'l tenpo in cui ła grega Atene ła vołeva ciapar el posto ezemònego de Siracuza inte i afari de ła penizoła,[8] opur, inte'l segondo parìodo tołesto in considarasion, Antioco el gavarìa podesto favorir co ła só òpara ła concuista culturałe, oltra che miłitar, dei Siracuzani a l'interno de ła Manja Gresia.[9]
Voxe corełae
[canbia | canbia el còdaxe]Notasion
[canbia | canbia el còdaxe]- ↑ Cfr. quanto scritto in Luigi Pareti, Storia della regione lucano-bruzzia nell'antichità, Roma, Edizioni di Storia e Letteratura, 1997, p. 527.
- ↑ le civiltà italiche e Roma dal V secolo a.C. al V secolo d.C., Alessandro Cristofori, Università della Calabria
- ↑ L. Pearson, The Greek historians of the West. Timaeus and his predecessors, Atlanta, UP, 1988, pp. 11 ss.
- ↑ Trad. in I frammenti di Antioco di Siracusa: introduzione, traduzione e commento, 2003, p. 49.
- ↑ Cfr. Lorenzo Braccesi, Hesperìa: studi sulla grecità di occidente - Volume 3, 1993, p. 132; Atti del Congresso Storiografia locale e storiografia universale, 2001, p. 276.
- ↑ D. Musti, Storia greca, Roma-Bari, Laterza, 1994, pp. 586-587.
- ↑ I frammenti in FgrHist 29.
- ↑ Cfr. Giovanni Brancaccio, Geografia, cartografia e storia del Mezzogiorno, 1991, p. 20; G. Vanotti, Quale Sicilia per Ermocrate? in Gli stati territoriali nel mondo antico a cura di C. Bearzot, F. Landucci Gattinoni, G. Zecchini, 2003, p. 181.
- ↑ L. Ronconi, Lo storico e la tirannide: Antioco e Dionisio I in Hesperia 7 a cura di L. Braccesi, 1996, pp. 67-76.
Bibliografia
[canbia | canbia el còdaxe]- Modeło:EI
- Antioco di Siracusa, Testimonianze e frammenti, a cura di Ignazio Concordia, Tricase (Lecce), Youcanprint, 2016.
- C. Cuscunà, I frammenti di Antioco di Siracusa, Alessandria, Edizioni dell'Orso, 2003.
- L. Pearson, The Greek historians of the West. Timaeus and his predecessors, Atlanta, UP, 1988.
- R.M. Atria - G.L. Bonanno, Antioco di Siracusa, in Dizionario enciclopedico dei pensatori e dei teologi di Sicilia. Dalle origini al sec. XVIII, 12 voll., a cura di F. Armetta, presentazione di F. Lomanto, Caltanissetta-Roma, Sciascia, 2018, vol. I, pp. 278 b - 287 b [ISBN 978-88-8241-488-7, pp. 5238].
Altri projeti
[canbia | canbia el còdaxe]
- el detien schemi gràfeghi so
Linganbi foresti
[canbia | canbia el còdaxe]- Antìoco di SiracusaTreccani.it – Enciclopedie on line, Istituto de ła Ençiclopedia Italiana.
- Antìoco di Siracusasapere.it, De Agostini.
Controło de autorità | VIAF (EN) 113151897235224072809 · ISNI (EN) 0000 0000 3797 7561 · El vałore TO0V501535 de SBN no el xe mija bon. · LCCN (EN) n2002037070 · GND (DE) 10237998X · BNF (FR) cb15751726z (data) · CERL cnp00283405 · WorldCat Identities (EN) n2002-037070 |
---|