Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.
Convenzsion par scrìvar
|
digo
|
indóve
|
scrivo
|
exémpio
|
nota
|
[a] no azsentà
|
da partuto
|
a
|
paroła
|
[a] azsentà
|
inte na paroła trónca che ła finizse par consonante
|
a
|
netar
|
scrìvar à no xe sbajà, scrìvar á xe sempre sbajà
|
inte na paroła piana che ła finizse par vocał
|
a
|
bało
|
da qûełaltre parte
|
à
|
neità, càmion, vàrdeło
|
scrìvar á xe sempre sbajà
|
[b]
|
da partuto
|
b
|
bocia
|
[β] "b supià"
|
da partuto (varianzsa locał)
|
b
|
|
nota in chipiłéño: ocho a no confóndarse coła v que in spañoło ła sóna compaña
|
[tʃ] "ci" dolzse
|
da vanti de na a, de na o, de na u, anca azsentà
|
ci
|
bocia, ciò, ciuca
|
i cipiłégni i costuma scrìvar ch; xe giusto scrìvar cusì inteła só varianzsa gràfica ma xe sbajà scriver cusì inteła grafìa unifegà
|
da vanti de na e, de na i, anca azsentà
|
c
|
céxa, cicio
|
da qûełaltre parte no ła xe na paroła vèneta
|
se poł scrìvar tch o tegner la grafìa foresta
|
[θ] "çi" dentał
|
da partuto
|
zs
|
zserca
|
se poł scrìvar ç ma no ghe piaxe a tuti
|
[k] "c" dura
|
da vanti de na vocał, anca azsentà, e ghe xe varianzse in "qu" (IPA [kw])
|
qû
|
qûalcosa, qûeło, qûì
|
da vanti de na e, de na i, anca azsentà, e no ghe xe varianzse
|
ch
|
parché, màchina
|
i cipiłégni i costuma scrìvar qu; xe giusto scrìvar cusì inteła só varianzsa gràfica ma xe sbajà scriver cusì inteła grafìa unifegà
|
da vanti de na u seguìa da n'altra vocał vidi [kw]
|
da qûełaltre parte
|
c
|
cari, córo, curà, cristian
|
[kw] "qu" da vanti de na vocał
|
da vanti de na vocał, anca azsentà, e ghe xe varianzse in "c" dura (IPA [k])
|
qû
|
qûalcosa, qûeło, qûì
|
da vanti de na vocał, anca azsentà, e no ghe xe varianzse
|
qu
|
quatro, zsinque, quinto
|
no xe sbajà scrìvar cu come inteła varianzsa gràfica cipilégna
|
[d]
|
da partuto
|
d
|
deso, drìo
|
[ð] "d" dentał
|
da partuto
|
z
|
verzo
|
se costuma scrìvar anca zx
|
Convenzsion par lèzar
|
cato
|
indóve
|
lezo
|
exémpio
|
nota
|
a
|
in ùltima poxizsion inte na paroła che no ła gà azsenti e ła finizse par consonante
|
[a] azsentà
|
netar
|
in penùltima poxizsion inte na paroła che no ła gà azsenti e ła finizse par vocał
|
[a] azsentà
|
bało
|
da qûełaltre parte
|
[a] no azsentà
|
paroła, canon, scrìvar
|
à
|
da partuto
|
[a] azsentà
|
neità, càmion, vàrdeło
|
b
|
da partuto
|
[b]
|
bocia
|
se costuma dir anca [β] che xe come la "b supià" in spagnoło
|
c
|
da vanti de na e
|
[tʃ] "ci" dolzse
|
céxa
|
da vanti de na h, vidi ch
|
da vanti de na i, vidi ci
|
da qûełaltre parte
|
[k] "c" dura
|
cari, córo, curà, cristian
|
ch
|
de drìo de na t, vidi tch
|
da qûełaltre parte
|
[k] "c" dura
|
parché, màchina
|
inteła grafìa cipilégna no unifegà se leze "ci" dolzse
|
ci
|
da vanti de na a, de na o, de na u, anca azsentà
|
[tʃ] "ci" dolzse
|
bocia, ciò, ciuca
|
da qûełaltre parte
|
[tʃi] ci
|
cicio
|
ç
|
da partuto: xe isteso che zs
|
no piaxe a tuti
|
d
|
da partuto
|
[d]
|
deso, drìo
|
e
|
è
|
é
|
ei
|
f
|
g
|
gh
|
gn
|
h
|
i
|
ì
|
j
|
k
|
l
|
ł
|
m
|
n
|
o
|
ò
|
ó
|
ou
|
p
|
q
|
da vanti de na û vidi qû
|
da partuto
|
[k] "c" dura
|
quatro, zsinque, quinto
|
inteła grafìa cipilégna no unifegà la "u" de drio de la "q" no se dixe
|
qû
|
da partuto
|
[k], [kw]
|
qûalcosa, qûeło, qûì
|
come che se costuma da łe to bande
|
r
|
s
|
sc
|
s-c
|
t
|
tch
|
da partuto
|
[tʃ] "ci" dolzse
|
metch
|
adoparà par la trasliterazsion dełe parołe foreste
|
u
|
û
|
de drìo de na q vidi qû
|
da qûełaltre parte no ła se adòpara
|
v
|
x
|
z
|
da vanti de na s vidi zs
|
da partuto
|
[dz], [ð], [z]
|
verzo
|
se xe da vanti de na x, ła x no se leze
|
zs
|
da partuto
|
[ts], [θ], [s]
|
zsérca
|
cóme che se costuma da łe to bande
|
zx
|
da partuto: vidi z
|
se costuma ancora da qûalche parte
|