Tridentum
Par serte teorie, Tridentum, ła sità de Trento de deso, ła se gavarìa zviłupà so un presedente insediamento rètego inte el fondo de ła vałe. E A ze proàbiłe che ghe sia on antigo castełier rètego sol Doss Trento, che el ze on pìcoło montezeło che oncora ancó el dòmena ła sità, fursi anca doparà da i Romani drioman de ła concuista, par uno de i primi nucrei urbani de ła sità. A ze rajonévołe retenjer che ła Vałe de l'Àdeze, granda via de comunegasion dal nord al sud de primaria inportansa, ła gapia favorìo on mucio de scanbi culturałi co altre popołasion pre-romane, cofà i Veneti, i Etruschi e i Gałi.
Storia
[canbia | canbia el còdaxe]Ła concuista romana del Trentin ła ze stà inte el corso del primo sècoło v.C. Trento, cresuda za prima de ła concuista cofà canpamento miłitar roman (castrum), ła ze venjesta batezà Tridentum ("sità de i tri dinti"), fursi parché inte ła visinansa de ła sità A ghe ze propio tri cołi che on pocheto i someja a tri dinti (el Doss Trento, el Doss Santa Àgata e el Doso de San Roco). Ła sità ła ze deventada municipium tra el 50 e el 40 v.C.
Ancó A ze posìbiłe vizitar racuanti siti archeołòzeghi cofà ła bazìłega pałeocristiana de San Viziłio soto ła catedrałe, el Spasio Archeołòzego Sototera del Sas soto A ła piasa Sézare Batisti (Piasa Itałia), cueło inte ła piasa Pazi), cueło inte ła Piasa de Santa Maria Major e cueło inte el muzèo diosezan (co ła porta Veronensis) a Trento. Resenti scavi i ze drio portar a ła łuze cueło che fursi el pòdaria èsar ła piasa de ła sità soto de ła cieza de Santa Maria Major.