Àlbara

Àlbara de ułivo

Par àlbara, àrboro, àrbol, àlbore e àlber [pronunsa]

(dal łatin arbor) en botànega, se intende na pianta łegnoxa perene, bona a desviłuparse in altesa, grasie a ła prexensa de on fusto legnoxo, ciamà "truxo", che el costuma sramefegarse a racuanti metri da tera. El insieme de łe rame e de łe foje, łe fa ła cioma. Ła cioma ła połe variar dependendo da ła rasa e da łe condision anbientałi che el ga da torno.

Descrision

Łe àlbare łe se destingue da łe altre piante dai arbusti, no par ła so grandesa ma par el èsarghe de on truxo ben identefegabiłe, che par on primo toco el xe sensa sramefegasion.

Ła justa definision pena scrivesta, ła vien parò contradita co se parla de àlbare in te l'anbito comerçałe: in sto caxo, de fati, a łe vien prefisae de łe altese minime par ła definision de àlbara (pae exenpio: 5metri de altesa segondo calche norma FAO).

El legno de łe àlbare el xe inportante anca parché:

• na fonte enerxetega' (conbustion direta e carbon de legna)
• on materiałe da costrusion (a se ghe połe far intiere abitasion, travadure, nave, mobiłi, ojeti de comune doparasion)
• produxe ła çełułoxa (co ła cual a se ghe połe prodùxar carta)

Morfołoxia

La conformasion tìpega de un àlbaro ła xe data da:

• raixe
• truxo
• rama

Łe raixe łe ga ła funsion de asimiłar minerałi dal teren, mentre i rami i funze da suporto par foje e fruti.

Coi àlbari se fa el legno ùtiłe par ła costruzaion de móbiłi, infisi e carpentarìa en legno. El é anca dorà cofà font de energia, tipo par far el fogo.

Gałaria de someje

• 
  De łe àlbare de basa altesa inevae.
• 
  On àlbara de media altesa
• 
  On àlbara caraterìstego
• 
  I anełi che se pol védar dopo el tajo
• 
  Na àlbara secołare a Viłatora, comun de Saonara (PD)
• 
  Someja da andove se vede che łe àlbare no łe połe mai ndar pì de na determinada altesa

Voxi corełae

• Bosco
• Desboscamento
• Àlbaro de Nadałe

Altri projeti

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so àlbaro