Pianoforte

Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.


Infobox de Strumento muxicałe Pianoforte
Un pianoforte a coa e un pianoforte verticałe
Tipoinstrumento a corda percutesta, intrumento a botoni e cetra a toła Cànbia el vałor in Wikidata
Clasifegasion Hornbostel-Sachs314.122-4-8 Cànbia el vałor in Wikidata
Profesion artìstegapianista Cànbia el vałor in Wikidata
Proxenidorclaviçénbało
Tesitura
InventorBartolomeo Cristofori Cànbia el vałor in Wikidata
Data1720 Cànbia el vałor in Wikidata
Orizenàrio deEoròpa

Mostra d'àudio

Cànbia el vałor in Wikidata


Henriëtte Ronner-Knip (1897)

El pianoforte el xe un strumento muxicałe derivà dal claviçénbało[1][2] e el cui suono el xe prodoto da corde percose da martełeti axionà tràmite ‘na tastiera.[3][4] La so invension risałe a ła fin del XVII secoło inìsio del XVIII secoło e ła xe atribuìa a Bartolomeo Cristofori (1655-1731).[1][3][4]

Existe do tipi de pianoforte a seconda de ła forma, overo pianoforte a coa e pianoforte verticałe[5], e do tipi de pianoforte a seconda del funsionamento, overo pianoforte acustico e pianoforte digitałe.

Caraterìstiche[canbia | canbia el còdaxe]

Un pianoforte se conpone de tastiera, casa de risonansa, pedałi e cordiera.[3][4]

La tastiera se conpone de tasti bianchi e tasti neri[6], par un totałe de 88 tasti[7]. I tasti neri, distribuìi in grupi da 2 o da 3[6], i dexigna i semitoni (diesis o bemòłe): la nota DO la xe posta a sinistra de do tasti neri[8]; no ghe xe invese nisun tasto nero tra i tasti del MI e del FA e tra i tasti del SI e del DO[8].

Storia[canbia | canbia el còdaxe]

Invension e difuxion[canbia | canbia el còdaxe]

El primo pianoforte se dixe che el sia stà costruìo tra el 1698 e el 1700 da Bartolomeo Cristofori, un cenbałaro padovan che gera a servisio inte ła corte de Cosimo de Medici.[1][2][3] L’idea ghe sarìa vignù mentre che el luçidava el so claviçénbało: Cristofori el gavarìa pensà de fare in modo che le corde vignese percose al posto de pisegà.[1]

El strumento parò el ga scumisià a difonderse soło inte ła metà del XVIII secoło grasie a l'organaro tedesco G. Silbermann.[3]

Note[canbia | canbia el còdaxe]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 cfr. Neely, Blake, Pianoforte e tastiere par negati [Piano for Dummies], trad. it. de Francesca Mastruzzo, Mondadori, Milan, 2009, p. 26
  2. 2,0 2,1 cfr. Regazzoni, Cesare, Corso par suonare il pianoforte senza conoscere la musica, Giovanni De Vecchi Editore, Milan, 1998, p. 5
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 cfr. A.A.V.V., Le Garzantine – Musica, Garzanti, Milano, 2003-2004
  4. 4,0 4,1 4,2 cfr. A.A.V.V., Millennium Panorama, Istituto Geografico De Agostini, Novara, 2002, vol. 8, p. 306
  5. cfr. Neely, Blake, op. cit., p. 22
  6. 6,0 6,1 cfr. Regazzoni, Cesare, op. cit., p. 8
  7. cfr. Neely, Blake, op. cit., p. 63
  8. 8,0 8,1 cfr. Neely, Blake, op. cit., p. 66

Voxi corełà[canbia | canbia el còdaxe]

Altri projeti[canbia | canbia el còdaxe]



Controło de autoritàLCCN (ENsh85101722 · GND (DE4030982-4 · BNF (FRcb11932961n (data) · BNE (ESXX530015 (data) · NDL (ENJA00569107
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Pianoforte&oldid=1158319"