Maurizio Costanzo
Biografia | |
---|---|
Nasimènto | 28 de agosto del 1938 Roma |
Morte | 24 de febraro del 2023 (84 ani) Roma |
Càuza de morte | Càuze nadurałi (Polmonite ) |
Liogo de sepełimento | cimitero del Verano (it) |
Atività | |
Posto de laoro | Roma |
Ocupasion | |
Inprenditor | Università degli Studi di Roma "La Sapienza" (it) |
Influense | |
Fameja | |
Cògnuze | Lori Sammartino (it) (1963–1963) Marta Flavi (it) (1989–1995) Maria De Filippi (1995–) vałor sconosesto (vałor sconosesto–dècada del 1970) |
Convivente | Giovanna Ralli Simona Izzo (1983–1986) |
Fiołi | |
|
Maurizio Costanzo, (Roma, 28 de agosto 1938 – Roma, 24 de febraro 2023) el ze stà un zornałista, condutor tełevizivo, condutor radiofònego, senenjador e parołier itałian.
Ła cariera
[canbia | canbia el còdaxe]Fin dai nove ani pensavo de far el zornałistam e me scrivevo un zornal da me posta, […]. Pasavo ore co in man un portasaon roversà, come se el fuse un microfono. Opure co un me amigo, Lucio, zogavo co łe łatine. Mi zero par Bartali, łu par Coppi, e a ła fine de ła tapa scrivevo ła radiocronaga. Me barba el me fazeva łèzer łe terse pàjine de'l Corriere della Sera […]. Mi me go pasionà a Montanelli. A 14 ani ghe go scrivesto na łétara come gavarìa podesto scrivar a un zogador de bałon: “Mi A vorìa conoserla…”, [[#CITEREFFin dai nove ani pensavo de far el zornałistam e me scrivevo un zornal da me posta, […]. Pasavo ore co in man un portasaon roversà, come se el fuse un microfono. Opure co un me amigo, Lucio, zogavo co łe łatine. Mi zero par Bartali, łu par Coppi, e a ła fine de ła tapa scrivevo ła radiocronaga. Me barba el me fazeva łèzer łe terse pàjine de'l Corriere della Sera […]. Mi me go pasionà a Montanelli. A 14 ani ghe go scrivesto na łétara come gavarìa podesto scrivar a un zogador de bałon: “Mi A vorìa conoserla…”|op. cit.]], Corriere dello Sport-Stadio, 25 febraro 2023
I ezordi, ła radio e el Maurizio Costanzo Show
[canbia | canbia el còdaxe]Cresùo co'l sonjo de deventar zornałista, el intraprende ła só cariera inte'l 1956, a sołi dizdoto ani, come cronista inte'l cotidian romano Paese Sera. Inte'l 1957 el entra far parte de ła redasion de'l Corriere Mercantile de Zenova. A 22 ani el taca cołaborar co TV Sorrisi e Canzoni[1], el intarvista fra l'altro Totò[2]; pochi ani pì tardi, inte'l 1960, el deventa caoredatore de ła redasion romana de'l setimanałe Grazia. Inte'l 1963 el ezordise come autore radiofònego par un spetacoło che ghe ze stà afidà da Luciano Rispoli - ałora caoservisio de'l varietà a Radio Rai - da'l titoło Canzoni e nuvole, conduzesto da Nunzio Filogamo. Inte'l 1966 el ze coautor de'l testo de ła canson Se telefonando, scrito insieme co Ghigo De Chiara, co mùzega de Ennio Morricone e portada a'l suceso da da Mina.
Costanzo el ze anca co-ideator de'l parsonajo Fracchia,[3] creato e impersonato da Paolo Villaggio, che łu steso el descoverze inte'l 1967 e el incoraja a ezordir inte un cabaret de Roma. Inte'l 1969 el scrive el copione de l'orzenałe tełevizivo "Sposarsi non è facile" par ła rubrica RAI Vivere insieme de Ugo Sciascia[4]. Inte'l 1970 el conduze ła trazmisione radiofònega de suceso Buon pomeriggio co Dina Luce.
I ani setanta e otanta : da Bontà loro a'l Maurizio Costanzo Show
[canbia | canbia el còdaxe]A partir da ła metà dei ani setanta el ze ideator e condutor de numarozi spetacołi tełevizivi inportati a un zènare a chel tenpo ai inisi, cueło de'l talk-show: Bontà loro (1976-1978), considarà a bon derito el segondo ezenpio de talk-show inte ła storia de ła tełevizion itałiana dapò L'Ospite delle 2 de Luciano Rispoli de'l 1975,[5][6] Acquario (1978-1979), Grand'Italia (1979-1980) e Fascination (1984). 'Ste espariense łe ło porta a reałizar el só spetacoło tełevizivo pì famozo, sełebrà e łonzevo, el Maurizio Costanzo Show, in onda da'l 1982 - sia pur co algune intarusion - talk show rezistrà a'l Teatro Parioli de Roma, de'l cuało Costanzo el ze deventà anca diretor artìstego da'l 1988 a'l 2011.
El suceso de tałi programi el ze dà anca da ła partegołar tècnega d'intarvista de Costanzo, che «el ze un pontefice de l'interusion. El ze bon cioè a far dir, a far sevitar ła conversasion e el razonar, inframezandose a'l descórso de altri e inte'l steso tenpo rendendoło posibiłe. [...] Costanzo el ze mestro de ałuzion, che'l acena e el łasa in sospezo, scuazi łe fuse da concludar da parte de chi che parla o de chi che łe scolta».[7]
Inte i ani, da'l Maurizio Costanzo Show - che inte'l fratenpo el diventa el "salotto mediatico" pì inportante e influente de ła tełevizion itałiana - move i só primi pasi inte ła sełebrità tełeviziva - e non soło - parsonazi come Vittorio Sgarbi, atori come Nik Novecento, Valerio Mastandrea e Ricky Memphis, autori satirici e comici come Daniele Luttazzi e Alessandro Bergonzoni, cabaretisti come Giobbe Covatta, Enzo Iacchetti, Dario Vergassola, Stefano Nosei e Gioele Dix. Algune pontade de'l Maurizio Costanzo Show łe jera intitołàe "Uno contro tutti" e venjea invità un soło ospite, pardesòłito un połìtego o omo de spetacoło, che'l gavea da respóndarghe a łe domande de'l pùblego, a volte anca provocatorie.
Costanzo el ze stà autor de diverse òpare teatrałi, fra łe cuałe ła pièce Cielo, mio marito! (scrita a cuatro man co Marcello Marchesi),[3] che, direta da Aldo Trionfo, ła vien intapretada e portada a'l suceso da Gino Bramieri e Ombretta Colli. Ła só prima comedia, Il marito adottivo, ła va in sena inte'l 1969 par ła rezìa de Lucio Ardenzi.[8] Da'l 1970 a'l 1977 A vien raprezentàe anca: Con assoluta gratitudine, co ła copia Francesco Mulè e Sandra Mondaini, Un amore impossibile, co l'inosidabiłe copia Aroldo Tieri e Giuliana Lojodice, Un coperto in più, resitada dai fradełi Aldo e Carlo Giuffré par ła prima volta insieme, e infin Vecchi, vuoti a rendere, co Cecilia Sacchi e Arnoldo Foà, che'l ghe ne curarà anca ła rezìa inteì'l 1972. 'St'ùltema òpara ła sarà po' intarpretada da Paolo Ferrari e Valeria Valeri, prima direti da Massimo Cinque e drioman, inte'l 1992, co'l titoło Vuoti a rendere, da'l rezista Gianni Fenzi.
Cołaborador a un primo prozeto scrito de'l film Salò o le 120 giornate di Sodoma (1975) de Pier Paolo Pasolini, Costanzo partesipa a ła senejadura de racuanti altri film, cuatro dei cuałi direti da Pupi Avati: Bordella (1976), La casa dalle finestre che ridono (1976) - devenjùo co'l tenpo un vero e propio cult de'l genere horror - Tutti defunti... tranne i morti (1977) e Zeder (1983). Inte'l 1977 el contribuise a ła stezura de łe senegiadura de'l film de Ettore Scola Una giornata particolare, intarpretà da ła copia Sophia Loren-Marcello Mastroianni. Inte'l 1978 el dirize anca un film, l'irònego Melodrammore, parodia dei mełodrami matarazziani intarpretà da l'ator-sìnboło de'l zènare, Amedeo Nazzari, a ła só ùltema aparision sinematogràfega.
Inte'l 1977 el intuise el grando tałento de l'ałora semi-sconosùo Luciano De Crescenzo e el ghe ne promove ła só òpara prima Così parlò Bellavista, invitandoło inte'l só programa Bontà loro. De Crescenzo el pol cuindi sełier de dedicarse soło a ła cariera de autor, zbandonando definitivamente ła presedente profesion de inzenjer a l'IBM.
Inte'l 1978 A scumisia ła só cołaborasion co ła Rizzoli editore ciapando ła diresion de La Domenica del Corriere. L'ano drioman el vien incargà de dirizer el novo cotidian popołar L'Occhio, che'l vien fora inte l'autun de'l 1979. So'l network tełevizivo Primarete Indipendente, partenjente a'l mèdemo editor Rizzoli, inte'l 1980, el vien incargà de dirizer cueło ch'A ze el primo ezenpio de tełezornałe nasionałe privà de ła TV itałiana, Contatto. Finché inte'l 1981 el scandało de ła Loggia P2 no'l travolze tuto. El nome de Costanzo el conparise inte łe famoze łiste che v vien trovàe inte l'abitasion de Licio Gelli. El 31 marso, prima ancora che ła łista ła venja reza pùblega (ciò avenjarà el 21 magio), Costanzo el se dimete da ła diresion de L'Occhio[9]. A ze un colpo duro par l'imàzene de Costanzo, che'l deside de łasar i schermi tełevizivi par un ano[10]. Ze stà l'inprenditor sardo Nicola Grauso a ofrirghe ła posibiłità de rescominsiar: in chel parìodo el taca łaorar par Videolina, na picoła emitente sarda, dove che'l conduze alguni programi de inprofondimento. El 14 setenbre 1982 ła só cariera ła conose un novo scominsio: parte el Maurizio Costanzo Show e pì tardi el łaora anca par Canale 21.
Intorno a ła metà dei ani otanta el deside de fondar ła propia sosietà de produsion, Fortuna Audiovisivi. Insieme co Alberto Silvestri (só grando amigo e coautor de alguni dei só programi pì inportanti, nonché pare de'l noto cantaudor Daniele Silvestri), inte'l 1984, scumisia a scriver e a reintarpretar parsonalmente i 52 epizodi de cueła che ła se pol considarar ła prima Situation comedy a l'itałiana, Orazio, inte ła cuała el resita insieme co l'ałora conpanja de vita, Simona Izzo (che ła vien drioman sostituìa so'l set da Emanuela Giordano cuando ła só convivensa ła entra in crize), Angiolina Quinterno e Alessia Fabiani, ałora puteła. Senpre in 'sti ani el cołabora co'l setimanałe Gente in veste de critico sinematografego.
Łe mùzeghe łe ze conposte da Paolo Pietrangeli (che'l ze anca el rezista de gran parte de łe só trazmision tełevizive) e Luigi Ceccarelli. I epizodi i vien trazmesi setimanalmente so Canale 5 a l'interno de'l contenjidor domenegałe Buona Domenica, de'l cuało Costanzo el ze uno dei condutori. Ła połiedrisità de Costanzo ła se manifesta, infati, anca in serte só trazmision tełevizive a carater majormente "nasional-popołar" cofà el programa domenegałe Buona Domenica, che inisialmente el conduze alternandose co Corrado (da'l 13 zenaro 1985) e po' da soło, come condutor prensipałe, fin a'l 31 majo 1987. L'espariensa de ator ła venjarà ripetùa inte'l 1989 co ła Situation comedy anàłoga Ovidio. El ghe fa ritorno el 6 otobre 1996 e el ghe resta fin a'l 14 majo 2006 cofà autor-prezentador, alternando a ła condusion łe partesipasion de Fiorello, Paola Barale, Claudio Lippi, Luca Laurenti, Enrico Papi, Laura Freddi e Massimo Lopez.
A partire da łe ùlteme edision da łu presiedùe parò, deventa ospiti fisi soubrette e parsonazi da łe dubie doti artìsteghe, protagonisti de reality-show e de ła cronaga roza: tałe prezense łe sarà confermàe e tałe fiłozofia ła venjarà estremizada, co'l pasajo de ła condusion de'l programa a Paola Perego, inte'l 2006. Da'l 1988 scumisia ndar in onda el só programa Taccuino di Maurizio Costanzo so l'emitente radiofonega romana Radio Dimensione Suono, che'l ła intaronparà soło so'l fenir dei ani novanta.
Notasion
[canbia | canbia el còdaxe]- ↑ Massimo Emanuel li, 50 anni di storia della televisione attraverso la stampa settimanale, Milano, Greco & Greco, 2004. ISBN 88-7980-346-8
- ↑ Maurizio Costanzo, Totò migliora e pensa a un festival di «canzoni in salotto», in TV Sorrisi & Canzoni, n. 33, 16 agosto 1959.
- ↑ 3,0 3,1 Eror:
<ref>
nisun testo par el marcadormymovies
- ↑ d.g., Questa sera alla TV, in Stampa Sera, 4 luglio 1969, p. 8.
«Interessante anche l'originale televisivo proposto per la rubrica Vivere insieme, curata da Ugo Sciascia, un copione di Maurizio Costanzo messo in scena da un nuovo regista, Claudio Triscoli». - ↑ La tv educata. Addio a Luciano Rispoliwww.recensito.net. entrada il 16 de disenbre 2022.
- ↑ Televisione 60 anni di storia della TVwww.riassuntini.com. entrada il 16 de disenbre 2022.
- ↑ Gian Paolo Caprettini, Del Maurizio Costanzo Show, Torino, Aleph, 1992, p. 51.
- ↑ Al Politeama di Napoli una novità di CostanzoCorriere della Sera, 10 ottobre 1969, p. 13.
- ↑ El cotidian paraltro no'l zera mai stà in ativo e el zera in crize de vendite. A fine ano L'Occhio el venjarà sarà.
- ↑ Giampaolo Pansa, La Repubblica di Barbapapà, Milano, Rizzoli, 2013. Pag. 171.