Salta al contegnùo

Mar d'Azov

Pending
Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.
Cheło che te ghè schcià el rimanda a sta voxe, parché el xe on so sinònemo o el vien esplegà cuà drento. rimandamento da Mar de łe Zabache


Infobox de Zeografia fìzegaMar d'Azov
(ru) Азовское море Cànbia el vałor in Wikidata

Cànbia el vałor in Wikidata
SorteMar e baja Cànbia el vałor in Wikidata
Parte deMar Moro Cànbia el vałor in Wikidata
Posto
Nasion rivarescaRùsia e Ucràina Cànbia el vałor in Wikidata
Cànbia el vałor in Wikidata

Map

 
Rente aRepublica Autonoma de Crimia Cànbia el vałor in Wikidata
Formà da
Conca idrogràfegaconca del mar de Azov Cànbia el vałor in Wikidata
Dati e sifre
Prodondità14,5 m Cànbia el vałor in Wikidata
Mezura135 (larghesa) × 340 (longhesa) km
Perìmetro1 472 km Cànbia el vałor in Wikidata
Àrea37 600 km² Cànbia el vałor in Wikidata
Mezure e indegadori
Sałinità11,5 g/l Cànbia el vałor in Wikidata
Vołumi5,6 km³ Cànbia el vałor in Wikidata



El Mar d'Azov (in ucrain Азовське море, Azovs'ke more, in ruso Азовское море, Azovskoïe more) el xe ła sesion setentrional del Mar Negro.

El nome vien da ła sità tartara de Azov, so l'estuario del Don. 'Ntel'antichità el xe sta ciamà co un mucio de nomi difarenti dai diversi popołi che ło ga navegà: se ricorda Łago Meotide usà dai gresi antichi, e Pałù Meotide usà dai romani antichi, (intranbi łi vien dal nome de ła tribù dei Meoti che ła viveva so' łe so coste orientałi), Mar de łe Zabache usà intel' medioevo da venesiani e genoesi.

El xe łimitado a sud da ła Penixoła de Taman e da ła Penixoła de Cerċ, parte de ła Penixoła de Crimea, a ovest da ła Penixoła de Crimea, a nord e est diretamente dal continente eoropeo[1].

El xe cołegà al corpo d'aqua prinsipal dal Streto de Cerċ.

Ła so calanche pì grande ła xe: el Golfo de Taganrog a nordest, ła Łaguna de Sivaš[2] a ovest, e ła Baja de Temriuc a sudest.

Zeografia Fixica

[canbia | canbia el còdaxe]

Converse un area picenina e ła so fondità, che riva al masimo a 14 m, ła xe a pì scarsa de tuto el mondo.

El Mar de Azov ga un fondal particołarmente uniforme; el xe drio inpenirse cusì rapidamente de detriti, che ła fondità ła varia in continuaxion e i dati rełativi łi xe de frecuente discocordanti.

El se cata tuto inte ła ła piataforma continental eoropea, e el costituise ła parte somersa del Basin del Mar Negro Setentrional e del Basin del Cuban. El jera dexà presente intel periodo glasial Vurmian.

El xe misià in superfisie da na circołaxion co verso antiorario. L'anpiesa de ła marea ła xe inportante (5,5 m).

Ła so tenperadura in superfisie varia tanto co łe stagioni: de inverno ghe xe grandi parti del mar che łe giasa, in istà ła riva a 23,5 °C. Ła so sałinità in superfisie ła xe pitosto basa (12‰) e risente tanto de ła vicinanxa dei fiumi, łe parti pì distanti da łe fonti de acua dolse łe xe ipersałine.

El xe caraterixà da coste base e pałudoxe, co presenxa de cordoni sabioxi che separa sia łagune che liman. Ła Fresa de Arabat[3] el xe el pì łongo (110 km), e el separa el Mar d'Azov da ła łaguna altamente sałina de Sivaš.

Łi fiumi pì inportanti che łi se jeta intełe so acue łi xe el Don, l'Cuban e el Ieisc.

Zeografia umana

[canbia | canbia el còdaxe]

El bagna łe coste de l'Ucraina (crai de Crimia, Cerson, Saporose, e de ła Rusia (oblast de Crasnodar e de Rostov sol Don).

Łe sità pì grandi łe xe Mariupol, Bergiansc, Taganrog, Eisc.

El xe un mar pescoxo, se cata storioni, sander, abramidi, pesi perla; intel' ultimo decenio ga ciapà pie anca l'iticoltura del storion.

Inteła Łaguna de Sivaš se produse sal marin.

El trafego marino de pasejeri e merci el xe intenso, el xe aumentà in modo significativo dal 1952, cuando se ga verto el Canal Volga-Don.

  1. Par alcuni giografi łe coste orientałi łe xe dexà coste asiatiche
  2. Nota anca cofà Lago de Sivaš e Golfo de Sivaš
  3. Nota anca cofà Lido de Arabat

Altri projeti

[canbia | canbia el còdaxe]
Controło de autoritàVIAF (EN916144783190109830229 · LCCN (ENsh85010667 · GND (DE4003230-9 · BNE (ESXX5418102 (data) · WorldCat Identities (EN916144783190109830229
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Mar_d%27Azov&oldid=1157972"