Excalibur
Excalibur ła ze ła pì famoza de łe spade de re Artù.
Ła storia e ła łezenda de re Artù łe ze intimamente łigàe a ła màzega e misterioza spada Excalibur. Come che el mago Merlin el gavéa preanunsià, soło che l'omo che el saria stà bon de cavar ła spada da ła piera el sarìa deventà re. Artù, inzenocià de fronte a ła piera, el ga fato proprio cuesto: el ga ciapà ła spada, la ga portada seco fin a ła Catedrałe e'l ła ga puzada su l'altar. Artù el ze sta onto co l'ojo santo e, a ła prezensa de tuti i baroni e de ła zente comun, el ga zurà sołenemente de èsar un sovrano łeal e de deféndar ła veridà e ła jiustisia drio tuti i dì de ła sò vida.
Seben che Excalibur ła sipia stada identifegada co ła spada inte la piera, in specie inte łe version pì nove del mito arturian, in numaroze òpare A ghe ze do spade distinte. Ła łezenda e ła storia łe se ga zmisià tra de łore drio el tenpo e pa sto motivo el re Artù, i Cavałieri de ła Toła Tonda e ła màzega spada Excalibur i ze rivài intimamente łigàe fin al di de uncuò.
Etimołojìa
[canbia | canbia el còdaxe]Ła paroła Excalibur ła ga orìzene tanto controverse, che A se łi pol far tornar a do varsion łenguìsteghe ben difarente: cueło łatin e cueło sàsone. Da'l łatin gavemo diversi sinjifegadi, ma cueło pì plauzìbiłe el deriva da na popołasion antiga de fàvari che i se ciamava "Càlibi": Excalibur se pol cuindi sernir in do parołe: ex (co l'ablativo) a dir "dai" e Calibs, a dir Càlibi; cuindi tradoto łeteralmente el senso el deventarìa "forsada da i Càlibi". Altre sfumadure łatine łe reporta a ła potensa de ła spada e al sò aspeto come, par ezenpio, ex "calibro" che tradoto el sinjìfega: in parfeto ecuilibrio.
Da ła banda sèltega el nome el derivarìa da Càliburn, nome arcàego de ła łezendaria spada, che in antigo el vołeva dir "asal łuzente" o "asal che A no se pol desfar" e'l podarìa cusì recołegarse al steso ètimo łatin .
- Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Excalibur
- el detien schemi gràfeghi so