Salta al contegnùo

Łéngoe seltiche

Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.


Difuxion de łe łéngue selteghe:
in verde gaełico-irlandexe,
in blé gaełico-scosexe,
in roso manexe,
in xało gałexe,
in naranson cornego,
in vioła bretone.
Distribuxion cronołogica dei selti:
In xało sentro del teritorio de ła cultura de Hallstatt (intel secoło VI a. C.)
In verde veronexe masima espansion seltega (intel secoło III a. C.) (pì ciara ła area luxitana de inserta atribuxion).
In verde scuro divixion aministratvie indove anco se parla łéngue selteghe (pì scure łe aree indove łe xe pì difuxe)

Łe łéngue seltiche Lengue indoeuropeee xe un ramo de łe łéngue indoeoropee parlae ancò in Eoropa osidental e in serte xone de Canada, Stati Unii, Austrałia e Patagonia indove łe xe rivae co łe emigraxioni resenti. In antigo el jera parlà anca in eoropa sentral, meridional e axia osidental.

Cofà altre fameje i łenguisti i ipotixa l'esistenxa de na forma comune ancestral dita protoseltego

De chełe parlae ancò in eoropa, soło el gaełico-irlandexe el xe na łéngua ofisial; gaełico scosexe, gałexe e bretone łe ga un serto grao de protexion; cornego e manexe łe xe drio redimerse da na grave crixi.

Clasificaxion

[canbia | canbia el còdaxe]

Dal ponto de vista fonetico łe se divide secondo l'evołuxion del fonema indoeoropeo kw a l'inixio del periodo cutural de La Tène.

  • Łéngue Q-selteghe: (seltibero e łéngue goidełighe) łe xe catava neła periferia del mondo seltego e łe gavea conservà na forma pì arcaica.
  • Łéngue P-selteghe (gało e łéngue britoneghe) łe se catava in posixion sentral inte el mondo seltego e łe gavea evołuo na forma pì moderna.
Proto-Celtego Gało Gałexe Bretone Gaełico
irlandexe
Gaełico
scosexe
Manexe Veneto
*kwennos pennos pen penn ceann ceann kione testa
*kwer- pryf cruim caldo
*kwrei- prynu crenaim compara
*kwrmi- pryd cruth forma
*kwetwar- petuarios pedwar pevar ceathair ceithir kiare cuatro
*kwenkwe pinpetos pump pemp cúig còig queig sincue
*kweis pis pwy piv [< cia] cò/cia quoi chi

Da un ponto de vista ziogràfego łe łéngue łe se divide in:

  • Seltico continental †
    • Łéngua gała †
    • Łéngua łepontica †
    • Łéngua norica†
    • Łéngua seltibera †
    • Łéngua gałata †
  • Seltico insułar
    • Grupo britonego
      • Łéngua bretone
      • Łéngua gałexe
      • Łéngua cornovaiłexe
      • Łéngua pita †
      • Łéngua iverniega †
      • Łéngua cunbra †
    • Grupo goidełego
      • Łéngua manexe
      • Łéngua gaełico-irlandexe
      • Łéngua gaełico-scosexe

Altri projeti

[canbia | canbia el còdaxe]
Controło de autoritàLCCN (ENsh85021721 · GND (DE4121992-2 · BNF (FRcb11941451x (data) · BNE (ESXX531406 (data) · NDL (ENJA00565633
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Łéngoe_seltiche&oldid=1158989"