Salta al contegnùo

Valpołezeła

Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.
Cheło che te ghè schcià el rimanda a sta voxe, parché el xe on so sinònemo o el vien esplegà cuà drento. rimandamento da Valpołexeła


Infobox de Zeografia fìzegaValpołezeła

Cànbia el vałor in Wikidata
SorteRejon zeogràfega, regione vinicola (it) Traduzi e gruppo di valli (it) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Parte deComunità montana della Lessinia (it) Traduzi Cànbia el vałor in Wikidata
Liogo
Rejon aministrativaProvincia de Verona (Itàlia) Cànbia el vałor in Wikidata
Cànbia el vałor in Wikidata

Map

 
Caena montagnozaŁesinia Cànbia el vałor in Wikidata
Formà da
Dati e sifre
Àrea240 km²


Ła Valpołexeła[1] l'é el tòco de cołina che l'é al inìsio de łe Prealpi Veronexi, in Vèneto. L'é rento el teritorio dei sete comuni de ła provinsa de Verona, e ła ga na grandesa de 240 km².

Ła poxision giogràfica

[canbia | canbia el còdaxe]

Ła val ła confina a sud col Àdexe a est ła ga łe cołine de Parona, de Cuinzan e de ła Valpantena, a nord ła ga ła Lesínia.

Ła val, inte na poxision favorevołe, l'é senpre sta abità fin da l'età de ła piera, dimostrà anca da ła scoerta de na grota de chel periodo tacà a Fumane, grota abità dal omo de Neanderthal, ancò dita riparo Solinas.

Istoria antiga

[canbia | canbia el còdaxe]

Inte ła preistoria ła jera el sìto ocupà da na popołasion ciamà Arusnati, che soto ła dominasion romàna ła ga senpre avù na larga autonomìa.

En ła Valpolexela se pol catar un gran nùmaro de vile storiche:

  • viła Pula
  • viła Noris
  • viła Belìni Carsenali
  • viła Santa Sofìa
  • viła Sèrego-Alighieri
  • jardìn dé Pojega a viła Risàrdi de Negrar
  • viła Mosconi a Novare de Arbixan
  • viła Césari Brigaldara
  • viła Giona
  • viła Fumaneli Squaràn
  • viła de ła tore de Fumàn
  • viła Sartori
  • viła Bertoldi
  • viła Lorensi Canzago Maràn

Ła zona ła ghe dà el nome a un dei piasè conosùi vini rosi vèneti DOC. Én ła zona del Valpołexeła i xe prodoti sia l'Amarone che el Recioto.

Bibliografia

[canbia | canbia el còdaxe]
  • Antonio Renato Toniolo, La Valpolicella: contributo al glossario dei nomi territoriali italiani, Tipografia di M. Ricci, 1913.
  1. sevente altre grafie anca Valpołezeła

Linganbi foresti

[canbia | canbia el còdaxe]

(EN) (IT): El portal uficial de la Valpolexela

Controło de autoritàVIAF (EN239592644 · WorldCat Identities (EN239592644
Traesto fora da Wikipèdia - L'ençiclopedia łìbara e cołaboradiva in łéngua Vèneta "https://vec.wikipedia.org/w/index.php?title=Valpołezeła&oldid=1173160"