Scachiera
Ła toła dopàra inte el xugo de i scachi xe ciamà scachiera e consiste de oto righe e oto cołone de quadrati (caxełe) sistemai in modo tałe che i cołori i se alterne intrà de łori. Ła denominasion coreta dei quadrati xe caxe.
Łe oto fiłe verticałi de caxe łe se ciama cołone, łe oto fiłe orixontałi traverse. Łe fiłe de caxe del steso cołor, coinsidenti a i angołi, se ciama diagonałi.
I cołori distintivi i xe el bianco e el nero, anca se de frecuente i cołori reałi uxai i xe difarenti (a seconda del materiałe de costrusion dopàra par fabricar ła toła). Par exenpio, na scachiera in legno uxa legno ciaro pà'l bianco e legno scuro pà'l nero. Alcune scachiere łe ga anca ell bianco e el rosso (dopàra anca pà ła dama).
Ła scachiera xe senpre poxisionada in modo tałe che ognuno dei do xugadori gabia l'ultima caxa a destra de ła prima traversa de cołor bianco.
Łe cołone łe xe denominae co na litera che va da a a h scuminsiando da ła sinistra del xugador bianco, mentre łe traverse łe xe denominae co i numari da 1 a 8 senpre scuminsiando da ła poxision del xugador bianco. Questa denominasion parmete de descrivare in modo univoco ogni caxa prexente so ła scachiera e fa parte de ła notasion algebrica.
Cò che taca ła partia, i tochi del xugador bianco e del xugador nero i vien sistemai so ła scachiera inte łe prime do traverse (traversa 1 e 2 pà el bianco e traversa 8 e 7 pà'l nero) inte el modo seguente:
- Ła traversa 1 ła ga (da sinistra a destra) tore, cavało, alfière, donn, re, alfiere, cavało e tore. Ła traversa 2 ła ga i oto pedòn. I tochi neri so łe righe 8 e 7 i se dispone in modo simetrico a quełi bianchi. In particołare, i do re i condivide ła stesa cołona (e), cussita come łe do done (cołona d). Ło steso conseto se esprime dixendo che ogni dona ocupa na caxa del so cołor.
I tre tochi a destra de ła dona i xe anca ciamai "tore de dona", "cavało de dona" e "alfière de dona". Ło steso vałe pà i tre tochi a destra del re, "tore de re" evc.
Na scachiera regołamentare (queła dopàra inte i tornei) ła ga par forsa łe caxełe co lato conprexo tra 5 sm e 6,5 sm.
Ła scachiera (o damiera) fisa pì granda d'Europa se cata a Pogio Inperiałe, inte el nord Gargano, andove ogni ano xe inscenà el Palio de Dama Vivente.
Łigadure foreste
[canbia | canbia el còdaxe]Altri projeti
[canbia | canbia el còdaxe]- Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Scachiera
Controło de autorità | LCCN (EN) sh85023134 · GND (DE) 4701948-7 · BNF (FR) cb13182853p (data) |
---|