Scoasa

Desbołognarse da łe scoase

Łe scoase, refudaje o vansaure łe ze materiałi di scarto o vanzo de vàrie atività umane. Ezénpi tìpeghi i ze łe refudaje sòłide urbane, łe àcue rèflue (contegnenti refudaji corpòrei), el defluso superfisałe de ła piova in idrołozia e inte el partegołar inte i sistemi de drenajo urban, ła refudaja radioativa e altre sorte pì spesìfeghe.

Definision normativa

Programa de łe Nasion Unie par l'anbiente

Drio el Programa de łe Nasion Unie par l'anbiente (UNEP) e in partegołar drio ła Convension de Bazilea del 1989, art.2(1), "Ła refudaja ła ze na union de sostanse o ojeti che i vien smaltii o che łe ze destinae a vegner smaltie o łe ga da èsar smaltie in baze a łe dispozision de ła lejislasion nasionałe".

Union eoropea

L'Union eoropea, co ła Diretiva n.2008/98/Ce del 19 de novenbre del 2008 (Gazeta ufisałe eoropea L312 del 22 de novenbre del 2008) łe definise "calsìase sostansa o ojeto del cuało el detentore el vuja libararse o el gàpia l'intension o el sìpie obligà a libararse".

No i ze considerai refudaja i "sotoprodoti", o sia i vansi otegnesti da un siclo produtivo che i sodisfa i recuizii inlistai ne l'art. 184-bis del D.lgs. 152/2006:

• ła sostansa o l'ojeto el ze orìzenà da un procedimento de produsion del cuało el costituise parte integrante, e che el fin primàrio no ła ze ła produsion de sta sostansa o ojeto;
• el ze seguro che ła sostansa o l'ojeto el sarà doparà, inte el corso del isteso o de un sevente procedimento de produsion o de doparasion, da parte del produtore o de tersi;
• ła sostansa o l'ojeto el połe vegner doparà diretamente sensa nisun altro tratamento difarente da ła normale pràtega industriałe;
• l'altra doparasion oncora ła ze legale, o sia ła sostansa o l'ojeto ła sodisfa, par ła dòpara spesìfega, tuti i recuizii pertinenti revardanti i prodoti e ła protesion de ła sałute e de l'anbiente e no i portarà a inpataminti conplesivi negativi inte l'anbiente o ła sałute de l'omo.

El ze prevedesto che, dopo na determinada lavorasion, un scarto el posa finir de èsare tałe se łe vien respetae łe condision inlistae inte l'art. 184-ter del D.lgs. 152/2006:

• ła sostansa o l'ojeto el ze comunemente doparà par fini spesìfeghi;
• ghe ze un marcà o na dimanda par sta sostansa o ojeto;
• ła sostansa o l'ojeto el sodisfa i recuizii tècneghi par i fini spesìfeghi e el respeta ła normativa e i stàndar che ze aplegàbiłi ai prodoti;
• ła dòpara de ła sostansa o de l'ojeto, no ła porterà a inpatamenti conplesivi negativi so l'anbiente o so ła salute de l'omo.

Clasìfegasion

Ła refudaja ła połe èsar clasìfegà in baze a l'orìzene in:

• refudaja urbana
• refudaja speciałe

in baze a łe so carataristeghe de pericułozità, in (D.lgs 152/06 art.184 c.1):

• refudaja pericułoza
• refudaja no pericułoza

in baze al so stato fìzego:

• sòłido pulverułento
• sòłido no pulverułento
• paltanozo palàbiłe
• lìcuido.

Altri projeti

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Scoase

Linganbi foresti

• rifiutosapere.it, De Agostini.
• (IT, DE, FR) Scoasahls-dhs-dss.ch, Disionàrio stòrego de ła Svìsara.
• (EN) rubbishEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.