Ciunga

Ła ciunga o goma mastega o cicolo o anca ciuìnga, cingoma o cica ła xe ła goma da mastegare (in inglexe chewing gum, da qua el nome). Ł'abitudine de tegner in boca calcosa da mastegare ła xe vecia come el cuco. In Finlandia xe sta trovà un toko de ciunga fata co pégoła de scorsa de bredoła, co oncora su i segni dei denti, vecia de 5000 ani. I Greci i mastegava na ciunga fata coła resina de lentiskio. In Çentro-America i Azteki e i Maya i doparava na goma naturałe, el chicle, cavà da ła pianta de ła goma Manilkara chicle.

Ma ła storia de ła ciunga moderna ła scuminsia inte el 1855, quando ke'l ditator mesegan Santa Anna, gran consumador de chicle, el ga dovudo scapare ał'estero. Tra i altri posti andove ke'l se ga rifugià, ghe xe sta New York 'dove ke'l ga conosudo ł'inventor Thomas Adams e el ghe ga proposto de far rivare dal Mèsego gran kuantità de chicle par produre goma sintetica par far gome par łe rue de łe biciclete, stival da piova e xugatołi. Cusì xe sta, ma un dì del 1869, Adams el ga tolto un toko de chicle ke vansava e se ło ga meso in boca e el ga tacà a mastegarlo. Ghe xe piasesto e da keła volta el ga scuminsià a produre ciunghe fate col chicle e a venderle in tuti i Stati Unii d'America. Deso se ghe xonta anca saor diversi (menta, sugorisia, fruti) e se dopara na goma sintetica (el butadiene) al posto del chicle.

Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so ciunga

Controło de autorità	LCCN (EN) sh85023185 · GND (DE) 4418991-6