Bresa

Bresa

Brescia (it)
Epònemo	Brixia (it)
Pozision
45°32′20″N 10°13′13″E
Stato	Itàłia
Rejon	Lonbardia
Provinsa	Bresa
Cavedałe de	Bresa (1859–)
Popołasion
Totałe	196 446 (1° de zenaro del 2023) −299 (2018)
Densità	2 174,52 hab./km²
Demònemo	bresan
Idioma	italian
Zeografia
Àrea	90,34 km²
Bagnà da	Fiume Mella, Garza (it) e Naviglio di Brescia (it)
Altitùdene	149 m
Rente a	Borgosatollo Flero Concexio Gussago   Rezzato Nave (BS) Roncadelle Collebeato Castenedoło Botticino Cellatica Bovezzo   Castel Mella   San Zeno Naviglio
Dati istòreghi
Avegnimento ciave	Asèdio de Bresa (1238)
Dì festivo
Patrono	Faustin e Jovita
Organizasion pułìtega
Cao de goerno	Emilio Del Bono (it) (12 de zugno del 2013)
Menbro de	Associazione Nazionale Comuni Italiani (it)
Còdazi de identifegasion
Còdaze postałe	25121–25136
Còdaze de matricołasion	BS
Fuzo oràrio	UTC+1 UTC+2
Prefiso tełefònego	030
ID ISTAT	017029
Còdaze catastałe de Itàlia	B157
Premi  città decorate di medaglia d'oro come "benemerite del Risorgimento nazionale (it)  medaglia d'argento al valor militare (it)  tìtuło de sità in Itàlia
Sito web	comune.brescia.it

Piasa Loggia

Brèsa (Brèsa in diałeto bresán, Brescia in tałian, Brixia in łatin) xe un comun suparzó de 190 000 aneme, caołuogo de ła Provinsia de Brèsa e seconda sità de ła Łonbardia par numaro de aneme. Ła se cata 'nte ła zona orientał de ła Łonbardia, jiusto 'ndo sbóca ła Val Tronpia.

Istòria

Brèsa ła xe nasùa 'ntel 1200 v.C. cuando i Łiguri i concuista el nord ovest de ła pianura padana e i fortifega el Cołe Cidneo, 200-300 ani dopo i Vèneti antighi i riva in Orobia e Bresa deventa na sità vèneta. 'Ntel XI secoło v.C. ła xe stà invadesta dai Gałi Çenomani e 'ntel II secoło dai Romani, che 'ntel 7 d.C. i ła ga metésta 'nte ła neonasùa Regio X Venetia et Histria, cusìta ła popołasión ła torna venetica.

Dopo ła fin del Inpero Roman Brèsa vien invadesta prima dai Ostrogoti e po dai Łongobardi e in fin dal Sacro Roman Inpero, dal XII secoło ła xe un común autonomo che vien de novo invadesto dai Visconti.

'Ntel XV secoło Brèsa vien ciapà rento da ła Republica Vèneta 'nte ła cuae ga fato parte fin a ła so fin, 'ntel 1797. El masimo splendor de Brèsa xe rivà co ła Repùblica Vèneta, en sto periodo ła sità xe diventà un gran sentro culturał soratuto par ła muxica, sità pì rica de ła atuał Łonbardia e vien fate grandi opare de costrusión, come ła ricostrusión de łe mura e del Castel.

'Ntel 1797 Brèsa vien invadesta da Napołeon, po pasa soto 'l Inpero Austriaco 'ntel Rejo Łonbardo-Vèneto e 'ntel 1860 vien invadesta dal Rejo d'Itałia.

Sosedà

Cultura

Ła cultura Bresana ła xe oroba, de matrixe łonbarda, co influense vènete par ła so istoria, prima, co ła Regio X Venetia et Histria, e po co ła Republega Vèneta.

Łéngoe

Oltra a'l taian, łengoa ofisiał in tuta Itaja, a Bresa, e 'ntel Bresán se parla diaeto bresan.

Sinbołi

File:Brescia-Stemma.png

stema de Brèsa

El sinboło de Brèsa, fin dal XV secoło xe el Łeon, axuro en canpo arxento, che riciama el łigame col Vèneto e ła so visinansa storega e culturał co sto quà. El bomò xe "Brixia Fidelis" soè "Brèsa Fedeł" (a ła Repùblica Vèneta).

Anca se el soranome Łeonesa, dà a ła sità da Giosuè Carducci, fa pensar che el Łeon sinboło de Brèsa sie femena, xe mas-cio e voł ricordar queo Vèneto.

Personałità łigae a Bressa

• El Romanin, pitor