Difarense intrà łe version de "Diałeto primierot"
[Version verifegà] | [Version verifegà] |
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Spostà su Gramàtica primieròta |
|||
Riga 28: | Riga 28: | ||
==Carateristeghe == |
==Carateristeghe == |
||
'''Par pì informaẑiói |
'''Par pì informaẑiói varda [[Gramàtica primieròta]]'''. |
||
Se vedon la storia del Primiér, podon capir che 'l Primierot el é pì vesìn al [[Diałeto vèneto setentrional|dialeto feltrin]] che da quel del rest del [[Diałeto vèneto osidental|Trentin]]. |
Se vedon la storia del Primiér, podon capir che 'l Primierot el é pì vesìn al [[Diałeto vèneto setentrional|dialeto feltrin]] che da quel del rest del [[Diałeto vèneto osidental|Trentin]]. |
Version de le 20:35, 19 avr 2013
Tipo | dialèto |
---|---|
Diałeto de | vèneto |
Parlà in | Itàłia |
Parlanti | |
Totałe | 10 000 su par do |
Caratarìsteghe | |
Clasifegasion lenguìstega | |
łéngua umana łéngue indoeoropee łéngue itàłeghe łéngue romanze łéngue ìtało-osidentałi vèneto vèneto nordegno |
El Primieròt el é en diałeto vèneto setentrional, parlà nte la Val de Primiér, ntel Trentin.
Carateristeghe
Par pì informaẑiói varda Gramàtica primieròta.
Se vedon la storia del Primiér, podon capir che 'l Primierot el é pì vesìn al dialeto feltrin che da quel del rest del Trentin.
Tra i carateristeghe pì importanti ghe n'é:
- La pronunžia de /θ/ con /ž/ (ingles:Think), compagn al belumat e al feltrin
- La pronuncia de /dz/ e de /d/ con /ð/.
- La conversion de žerti nomi che in taglian i é in maschile, al femminile:
- la lat, la sàngue, la sòn, la giaž.
- La conversion de žerti nomi che in taglian i è in feminile, al maschile:
Esenpi de la lengua
I đì dela stemàna
Luni, Marti, Mèrcol, Dòbia, Vèndre, Sàbo, Domenega.
I mesi del àn
Ðegnèr, Feorèr Marž, Aorìl, Majo, Ðugn, Lujo, Agòst, Setenbre, Otobre, Novenbre, Deženbre.
I numari
- Un, Doi, Trei, Quatro, Žinque, Sie, Sete, Oto, Nòve, Diese.
- Úndese, Dòdese, Trèdese, Quatòrdese, Quìndese, Sèdese, Dissète, Disdòto, Disnòve, Vinti.
- Trenta
- Quaranta
- Žinquanta
- Sesanta
- Setanta
- Otanta
- Novanta
- Žènto
- Dosènto
- Mili
- Domili
- Diesemili
- Žèntomili
- En milion
- En miliardo
Provèrbi
- Meio brusàr en paes che perder le tradižion
Proverbi contađini
- Se 'l Sass Maor el ha el capel, mola la falž e ciapa el restel.
- Se 'l Sass Maor el ha la žentura, el siegador el laora a man segura.
- De San Valantin se guerna senza lumin.
Proverbi meteorologici
- Se la piova la vien da Santa Catarina, ciapa el restel e camina.
- Se la piova la vien da la Žareda, la vien co la gheda.
- Se la piova la vien dal Pavion, piova a balon.
- Se la piova la vien del Schener, la vien col ster.
- Se la piova la vien de San Martin, la vien col scudelìn.
Scioglilengua e filastròche
- Žento žeste de žeule marže.
- Tirìn, tirìn, tirìna / la vècia Giacomina /la lava le scudèle, /la salva le pì brute, /la romp le pì bèle, /despò la và in piaza, /la crompa la salata, /la tasta se la é bona /col far de 'na parona /e tuti i la minciona. /
Bibliografia
- Livio Tissot, Dizionario primierotto, ed. Manfrini, 1996.
- Primiero ieri e oggi.