Siviltà

Ła paroła siviltà (pron. zhiviltà, ziviltà o siviltà) ła vien dal latin civilitas, che l'era cołegà co l'agetivo civilis e 'l nome civis (osia "sitadin"). Par 'sto motivo qua a l'inisio ła servìa par indicar łe quałità tìpiche de chi che vivéa rento na comunità sitadina e ła vegnéa anca doparà in opoxision a rusticitas cioè el modo de far de chi che vivéa in canpagna.

Rinasiménto

Verso el Rinasiménto ła paroła ła ga tacà ciapar un senso de superiorità par indicar che el propio modo de vìvar el xera mejo de quel de altri pòpołi e altre culture.

Insieme

Deso come deso invese, 'sta paroła qua ła ga praticamente el stéso senso de "cultura" e ła se riferise a tuto l'insieme de idee, vałuri, tradision e organizasion sociopołìtica de un pòpoło sensa aver par forsa na diferensa de vałor fra chi che xe mejo e chi che xe pezo: se pol parlar de siviltà industriałe, siviltà contadina e.v.c.

Progreso

Drio el contesto che ła vien doparà, ła paroła "siviltà" ła pol anca riferirse in senso xenerałe al progreso de tuta l'umanità oben al sviłupo artìstico e sientìfico de na società particołar.