Nave

Gałia venesiana del XVI sècoło.

Na nave ła xé un grando mexo de trasporto chel gałegia sul'aqua. Łe nave łe se destingue in xènere da łe barche a seconda de ła grandesa, del cargo o anca per el numero de pasegèri che łe porta. Tradisionalmente, łe nave łe xé considerai mexi sul'aqua chel gabia almanco un ponte łóngo chel vaga da ła prova a al pope. Però ghe xé progeti de nave moderne che no łe respeta miga sta definision. Se pol catar nave so laghi, mari, e fiumi che łe pol svolxer na granda quantità de mestièri, come el strasporto de persone o robe, ła pesca, el svago, ła seguresa, e ła guera.

Nave e barche łe se cresue in conpagnia al'omo. In guera o in paxe, łe xé deventae n'inportante parte dei sistemi de tràfeghi e miłitari. Łe barche da pesca łe vien doperai da miłioni de pescadóri in giro al mondo. I exèrsiti i dispon de vasèi de alta tecnołogia per conbater e agiutar i soldai in tera. Łe nave dei tràfeghi de robe, squaxi 35.000 in giro, 'ntel 2007 łe ga strasportà 7,4 biłioni de tonełade de cargo.

Sti vasèi qua i xé stai anca ła ciave per grande inprexe de esplorasion e scoverte sientìfeghe e tecnołòxiche. Navigadóri come Zheng He i ga portà in giro invension come ła bùsoła o ła pólvere da boto. Sìmiłi scopi i gaveva łe nave doperae per ła cołonixasio e'l tràfego dei s-ciavi e i gà sodisfà bixogni sientìfeghi culturałi e umanitari. Novi prodoti chei xé rivadi da ła Mèrica grasie a navigadóri europei 'ntel XVI sècoło i gà agiutà miga poco ła crésita de ła popołasion mondial

Come el ga demostrà Thor Heyerdahl col só pìcoło mexo, el Kon-Tiki, se pol navegar per łónghe distanse su na sénplexe zàtara. Da łe canoa mexołìteghe a łe poténti portaerei de ancuo, łe nave łe conta ła storia de ła crésita umana.

Parte de ła nave

1. Fumaroła
2. Pope
3. Èłica
4. Sanca (babordo), dal'altra parte ła xé ła drita (tribordo)
5. Àncora
6. Bulbo de prova
7. Prova
8. Ponte
9. Sorastrutura